Η εξέλιξη αυτή συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τη θετική επίδραση του διεθνούς περιβάλλοντος, το οποίο ενίσχυσε τόσο τον ελληνικό τουρισμό όσο και τη ζήτηση για ορισμένα προϊόντα της ελληνικής μεταποιήσεως, τονίζει στην εβδομαδιαία ανάλυσή της η Alpha Bank. Τούτο αποτυπώνεται στη σημαντική αύξηση των εξαγωγών υπηρεσιών, κατά 12,8% σε ετήσια βάση, στο τρίτο τρίμηνο του 2017, στη θετική συμβολή του κλάδου της βιομηχανίας (0,9 εκατοστιαίες μονάδες) αλλά και του ευρύτερου κλάδου «εμπόριο, τουρισμός, μεταφορές» (0,6 εκατοστιαίες μονάδες), όπως παρατηρείται (πλευρά της προσφοράς).
Από την άλλη πλευρά, η βελτίωση του οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα δεν αντανακλάται ακόμη στην πορεία των επενδυτικών δαπανών που παρέμειναν υποτονικές, επιδεικνύοντας αρνητική συμβολή μιας εκατοστιαίας μονάδας στο τρίτο τρίμηνο του έτους και σχεδόν μηδενικής συμβολής (+0,3 εκ. μονάδες), στο πρώτο εννεάμηνο συνολικά. Σημειώνεται ότι η κάμψη των επενδύσεων, εξαιρουμένων των αποθεμάτων, προέρχεται κυρίως από τις επενδύσεις σε κατασκευές, καθώς οι επενδύσεις σε μηχανολογικό και μεταφορικό εξοπλισμό μειώθηκαν οριακά.
Παρά την αξιοσημείωτη βελτίωση του δείκτη οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα, το επίπεδο του δείκτη, από την έναρξη επιβολής των κεφαλαιακών ελέγχων και έπειτα, υπολείπεται σημαντικά και σταθερά έναντι του γενικού δείκτη στην Ευρωζώνη. Συνεπώς, η διατήρηση θετικού ρυθμού μεγεθύνσεως του ΑΕΠ για τρία συνεχόμενα τρίμηνα το 2017 στην Ελλάδα συνδέεται περισσότερο με τη θετική επίδραση της -σχετικά μεγαλύτερης διάρκειας και μεγέθους- ανακάμψεως της Ευρωζώνης, καθώς και με γεωπολιτικούς παράγοντες που ευνόησαν τον ελληνικό τουρισμό.
Η αναμενόμενη διατήρηση της ισχυρής αναπτύξεως της Ευρωζώνης στα επόμενα έτη, κατά 2,1% και 1,9% το 2018 και 2019 αντίστοιχα (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, φθινοπωρινές προβλέψεις 2017), θα συνεχίσει να επιδρά θετικά στην οικονομική δραστηριότητα της Ελλάδος. Ως συνέπεια, ο ρυθμός μεγεθύνσεως της ελληνικής οικονομίας το 2018 και το 2019 εκτιμάται ότι θα υπερβεί το 2%, υπό την προϋπόθεση της ολοκληρώσεως του προγράμματος προσαρμογής που λήγει το 2018, της εφαρμογής των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και της επιταχύνσεως των αποκρατικοποιήσεων και του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων.
Η εξέλιξη της διαρθρώσεως του ΑΕΠ στο τρίτο τρίμηνο του 2017 αναλύεται ακολούθως, τόσο από την πλευρά της ζητήσεως όσο και από την πλευρά της προσφοράς. Ειδικότερα:
A) Ανάλυση των συνιστωσών του ΑΕΠ από την πλευρά της Ζητήσεως
Α. Στο τρίτο τρίμηνο του 2017, η ιδιωτική κατανάλωση έμεινε αμετάβλητη σε ετήσια βάση, έναντι αυξήσεως 1% στο δεύτερο τρίμηνο του 2017. Η εξέλιξη αυτή συνδέεται σε κάποιο βαθμό με την ασθενή «επίδραση» βάσεως, καθώς η ιδιωτική κατανάλωση είχε ισχυρή αύξηση στο τρίτο τρίμηνο του 2016 (+3,7%). Η μηδενική μεταβολή της ιδιωτικής καταναλώσεως έρχεται σε αντίθεση με την βελτίωση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης στις -57,4 μονάδες στο τρίτο τρίμηνο του 2017, από -70,2 στο δεύτερο τρίμηνο του 2017. Η αύξηση της μερικής απασχολήσεως και οι αυξημένες φορολογικές υποχρεώσεις αντέστρεψαν την εικόνα ανθεκτικότητας της ιδιωτικής καταναλώσεως που είχε παρατηρηθεί έως και το δεύτερο τρίμηνο του 2017.
Β. Η δημόσια καταναλωτική δαπάνη μειώθηκε σημαντικά κατά 2,2% σε ετήσια βάση στο τρίτο τρίμηνο του 2017. Επιπροσθέτως, υπήρξε σημαντική αναθεώρηση προς τα κάτω στο δεύτερο τρίμηνο του 2017, καθώς μειώθηκε κατά 2,1% σε ετήσια βάση, έναντι αρχικής εκτιμήσεως για αύξηση κατά 3,3%.
Γ. Ο εξωτερικός τομέας συνέβαλε αρνητικά στον ρυθμό οικονομικής αναπτύξεως κατά 0,6 εκατοστιαίες μονάδες. Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται στην αύξηση των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά 9,3% σε ετήσια βάση, η οποία υπερκάλυψε την σημαντική αύξηση των εξαγωγών (7,8%). Σημειώνεται ωστόσο, η υψηλή αύξηση των εξαγωγών υπηρεσιών κατά 12,8% σε ετήσια βάση, εξέλιξη που αποδίδεται στην ενίσχυση του τουρισμού, όπως προαναφέρθηκε. Ενθαρρυντική εξέλιξη αποτελεί η αύξηση των εξαγωγών αγαθών για τρίτο συνεχές τρίμηνο, κατά 2,8% σε ετήσια βάση.
Δ. Ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου μειώθηκε κατά 8,5% σε ετήσια βάση, στο τρίτο τρίμηνο του 2017, συμβάλλοντας αρνητικά στη μεταβολή του ΑΕΠ κατά 1 εκατοστιαία μονάδες, έναντι θετικής συμβολής 1,0 εκατοστιαία μονάδες στο πρώτο εξάμηνο του 2017. Οι επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ παραμένουν σε πολύ χαμηλό επίπεδο, στο 10,3%, στο τρίτο τρίμηνο του 2017, έναντι 23,8% στο πρώτο τρίμηνο του 2008.
Τέλος, η μεταβολή των αποθεμάτων επέδρασε θετικά στο ΑΕΠ κατά 2,2 εκατοστιαίες μονάδες. Ειδικότερα, η μείωση των επενδύσεων στο τρίτο τρίμηνο του 2017 αποδίδεται στην πτώση των επενδύσεων σε κατασκευές κατά 19,3%, σε ετήσια βάση, που συνέβαλαν αρνητικά στη μεταβολή του ΑΕΠ κατά 1,0 εκατοστιαία μονάδα. Oι επενδύσεις σε κατοικίες συνεχίζουν να μειώνονται, κατά 7,5% σε ετήσια βάση στο τρίτο τρίμηνο του 2017, εξέλιξη που συνδέεται με την εκ νέου πτώση των τιμών των κατοικιών κατά 1,2% σε ετήσια βάση, στο ίδιο τρίμηνο.
B) Ανάλυση του ΑΕΠ από την πλευρά της Προσφοράς
Όπως προκύπτει από την ανάλυση του ΑΕΠ, όλοι οι κλάδοι συνέβαλαν θετικά στην αύξηση του ΑΕΠ στο τρίτο τρίμηνο του 2017, με εξαίρεση τον κλάδο των κατασκευών. Ειδικότερα, τη σημαντικότερη θετική συμβολή στο ΑΕΠ είχε ο δευτερογενής τομέας εξαιρουμένων των κατασκευών και ο κλάδος «εμπόριο, τουρισμός, μεταφορές».
Η θετική αυτή εξέλιξη επιβεβαιώνει την αντοχή που έχει επιδείξει η ελληνική βιομηχανία, και ειδικότερα η μεταποίηση, κατά το 2016 και στο εννεάμηνο του 2017. Η ανθεκτικότητα της ελληνικής βιομηχανίας έχει ενισχύσει το μερίδιο του τομέα στην ελληνική οικονομία, τόσο σε όρους προστιθέμενης αξίας όσο και σε όρους απασχολήσεως, ενώ παράλληλα ο κλάδος δαπανά συγκριτικώς περισσότερα κεφάλαια για καινοτόμες επενδύσεις. Επιπλέον, η ενίσχυση του κλάδου «εμπόριο, τουρισμός, μεταφορές» δείχνει την ενίσχυση του τουρισμού κυρίως, αλλά και του λιανικού εμπορίου, όπως προκύπτει από την εξέλιξη του δείκτη κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο.
