Στη Γενεύη στρέφεται το ενδιαφέρον γύρω από τα θέματα εργασίας στη χώρα μας, -δύο ημέρες πριν τη συνάντηση Βρούτση-Τρόϊκας, με αντικείμενο, …τι άλλο,  νέες περικοπές μισθών και απολύσεις στο Δημόσιο. Σε ημερίδα του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας (ILO), την Τρίτη, θα συμμετάσχουν  ο Έλληνας υπουργός Γιάννης Βρούτσης και οι εκπρόσωποι των Κοινωνικών Εταίρων. Την εκδήλωση θα προλογίσουν ο κ.Βρούτσης, ο οποίος θα περιγράψει τις τελευταίες εξελίξεις στην αγορά εργασίας, βάσει των αποφάσεων  της κεντρικής εξουσίας και των προκλήσεων, που, τυχόν, διαγράφονται στο εξής, ο Γενικός Διευθυντής του ILO, Γκάϊ Ράϊντερ και ο υποδιευθυντής, επικεφαλής του Γραφείου για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, Χάϊντς Κόλερ. Στο στρογγυλό τραπέζι που θα ακολουθήσει θα τοποθετηθούν, οι Πρόεδροι, του ΣΕΒ, Θεόδωρος Φέσσας, της ΓΣΕΕ, Γιάννης Παναγόπουλος, της ΕΣΕΕ, Βασίλης Κορκίδης, της ΓΣΕΒΕΕ, Γιώργος Καββαθάς και του ΣΕΤΕ, Ανδρέας Ανδρεάδης.

Αναμένεται, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, η αναφορά του ILO για το ποιοι  θεωρούνται, σήμερα, παραγωγικοί τομείς, με προοπτικές για την αύξηση της απασχόλησης στην Ελλάδα, ενώ, σημαντική θα είναι η παρουσίαση του καθηγητή του Π.Α., Κ.Παπαδημητρίου, για τις εμπορικές οργανώσεις και τη βιομηχανική δραστηριότητα στην Ευρώπη των 27. Ωστόσο, εξαιρετικά χρήσιμη για τους Έλληνες συμμετέχοντες παρουσιάζεται η έρευνα του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας για λογαριασμό της ΕΣΕΕ, που, προσδιορίζει το μέλλον της μισθολογικής διαπραγμάτευσης στον κλάδο του λιανικού εμπορίου. Η έρευνα του ILO επικεντρώνεται στον καθορισμό των μισθών στον τομέα της κοινωνικής εταιρικής σχέσης και του ρόλου του κράτους, την επίπτωση των υποχρεωτικών κατώτατων μισθών και τη σημασία της στις μισθολογικές ρυθμίσεις στη βιομηχανία. Η τελευταία ενότητα περιλαμβάνει συστάσεις για την υποστήριξη και τον ορισμό νέων πρακτικών διαπραγμάτευσης. Τα στοιχεία έχουν επιλεγεί από χώρες: Αυστρία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία και Ελβετία, καθώς επίσης από Βέλγιο, Ολλανδία, Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο. Υπενθυμίζεται, ότι η κλαδική του εμπορίου, στη χώρα μας, βρίσκεται στον αέρα εδώ και ένα χρόνο, με την ΕΣΕΕ να προτείνει σταθερά τον κατώτατο στα 751 ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι εμποροϋπάλληλοι θα αποδέχονταν, βάσει των σημερινών δεδομένων, αυτό το όριο. Η ΕΣΕΕ με την ΟΙΥΕ θα εκτιμήσουν, πάντως, τα στοιχεία της έκθεσης και θα συνεχίσουν τη προσπάθεια υπογραφής νέας κλαδικής σύμβασης στο εμπόριο των 624.500 εργοδοτών και εργαζομένων.

Ειδικότερα, στις κυριότερες διαπιστώσεις της έκθεσης του ILO, καταγράφονται τα παρακάτω:
-Ο τομέας του λιανικού και χονδρικού εμπορίου συμβάλλει στο 11% του ΑΕΠ της ΕΕ και κατέχει το 29% των ευρωπαϊκών ΜμΕ.
-Το μερίδιο της συνολικής απασχόλησης στην ΕΕ υπολογίζεται σε 15% με σχεδόν 33 εκατομμύρια εργαζόμενους. Στο λιανικό εμπόριο απασχολείται περίπου το 9%, δηλαδή περισσότεροι από 19 εκατομμύρια εργαζόμενοι.
-Ο κλάδος του λιανικού εμπορίου έχει παρόμοια χαρακτηριστικά στις χώρες που μελετήθηκαν.
- Κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες ο κλάδο πέρασε μια ριζική μεταμόρφωση οφείλεται στην επέκταση του ηλεκτρονικού εμπορίου και άλλες εξελίξεις που προκαλούνται από την τεχνολογική καινοτομία.
-Η αναζήτηση για οικονομίες κλίμακας και η εισαγωγή των νέων οργανωτικών αρχών στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας έχουν προκαλέσει και την αλλαγή των επιχειρηματικών μοντέλων.
-Αυξήθηκε η χρήση της μερικής απασχόλησης.
-Η επέκταση στο ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων είχε ως αποτέλεσμα οι μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων να προσλαμβάνουν εργαζομένους μερικής απασχόλησης για να καλύψουν τα κενά τους.

Ως προς τα μισθολογικά, ειδικότερα, σύμφωνα με το ILO, από την έναρξη της κρίσης, η εξέλιξη των μισθών υπήρξε προβληματική. Ενώ, η πλειοψηφία των εργαζομένων σε όλους τους κλάδους δεν ανέφεραν αλλαγές κατά τη διάρκεια του 2010 (58% στην EU28). Στο λιανικό εμπόριο, μια μειοψηφία των εργαζομένων (24%) ανέφεραν αύξηση στο μισθό ή το εισόδημά τους. Την ίδια στιγμή, το λιανικό εμπόριο ανήκει στους κλάδους με σχετικά μεγάλο μερίδιο της τάξης του 20% των εργαζομένων που ανέφεραν μείωση των μισθών ή των εισοδημάτων τους. Λαμβάνοντας υπόψη τον πληθωρισμό αυτό σημαίνει ότι περίπου τα τρία τέταρτα των εργαζομένων στον τομέα της λιανικής της ΕΕ ήταν οικονομικά λιγότερο ευκατάστατοι το 2010 από ό, τι ήταν το 2009 (Eurofound 2014a). Σχετικά με το πώς καθορίζονται οι μισθοί, και ιδιαίτερα των κατώτατων μισθών, στον κλάδο του λιανικού εμπορίου η μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει ούτε ένα ενοποιημένο σχήμα, ούτε ένα κυρίαρχο επίπεδο στις επιλεγμένες χώρες. Στις περισσότερες χώρες, οι διαθέσιμες στατιστικές δεν κάνουν διάκριση μεταξύ του λιανικού και του συνολικού κλάδου του εμπορίου, αν και υπάρχουν σημαντικές διαφορές. Σε ορισμένες χώρες υπάρχουν ακόμα σημαντικές διαφορές μεταξύ των διαφόρων τομέων που ανήκουν στον τομέα του λιανικού εμπορίου (για παράδειγμα, μεταξύ του λιανικού εμπορίου τροφίμων και ηλεκτρονικών ειδών). Το επίπεδο των διαπραγματεύσεων κυμαίνεται από κεντρικό σε επίπεδο εταιρείας, με μια περιφερειακή διάσταση όσον αφορά στη Γερμανία και την Ισπανία. Οι επιλεγμένες χώρες χαρακτηρίζονται από την παρουσία των κοινωνικών εταίρων. Οι κοινωνικοί εταίροι στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, ακόμα και ανεξάρτητα από το επίπεδο των διαπραγματεύσεων, είναι τα συνδικάτα και οι εργοδότες (είτε από μεγάλες επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, όπως γίνεται στην Ελβετία, ή από αντιπροσωπευτικές οργανώσεις εργοδοτών).
Ο ρόλος του κράτους ποικίλλει από χώρα σε χώρα. Σε πολλές χώρες η νομοθεσία και οι κανονισμοί του κράτους είναι κομβικής σημασίας, λόγω των σημαντικών επιπτώσεων τους. Σε ορισμένες χώρες, το επίπεδο του ελάχιστου νόμιμου μισθού «καθορίζει» και το κατώτατο όριο αυτού για πολλές θέσεις εργασίας στο λιανικό εμπόριο, ενώ  επιτρέπεται η αναπροσαρμογή του κατά περίπτωση. Υπήρξαν πιέσεις για θέσπιση νομικού πλαισίου ελάχιστων μισθών. Αξίζει, να σημειωθεί ότι στη Γερμανία αυξανόμενη ανισότητα των μισθών, και η έλλειψη ισότιμων όρων ανταγωνισμού και ενός ορίου στη δομή των αμοιβών σε ορισμένους τομείς (κυρίως στο λιανικό εμπόριο), οδήγησε σε εκτεταμένες πιέσεις. Αν και η πιο αντιπροσωπευτική συλλογική σύμβαση στον τομέα της λιανικής, που υπογράφεται από το συνδικάτο Ver.di και την εργοδοτική ομοσπονδία Handelsverband Deutschland (HDE), προβλέπεται κατώτατη ωριαία αμοιβή των  9,74 ευρώ. Τέλος, μεγάλα τμήματα εργαζομένων του κλάδου έχουν σημαντικά χαμηλότερες ωριαίες απολαβές των εργαζομένων (ανάλογα με η περιοχή, που κυμαίνονται από 6,50 σε  8,00 ευρώ, ανά ώρα).