Σημειωτόν προχωρά η δημιουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, το οποίο δεν προβλέπεται να λειτουργήσει πριν τα τέλη του πρώτου εξαμήνου 2019 το νωρίτερο, ενώ ανοικτά παραμένουν ακανθώδη μέτωπα που έχουν διχάσει παραγωγούς και μεγάλους καταναλωτές ηλεκτρισμού.
Κατ’ αρχήν, όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος της ΡΑΕ Βασίλης Ράλλης, σε ημερίδα που διοργάνωσε το ΙΕΝΕ για τη μετάβαση στο target model, η Ρυθμιστική Αρχή έχει καταλήξει στο σχήμα ότι οι στις τρεις από τις τέσσερις νέες αγορές, την προημερήσια, την ενδοημερήσια και την εξισορρόπησης, οι προσφορές ηλεκτρικής ενέργειας θα υποβάλλονται ανά μονάδα παραγωγής και μόνον στην τέταρτη αγορά, την προθεσμιακή, που έχει περισσότερο χρηματοοικονομικό χαρακτήρα, θα μπορούν να υποβάλλονται προσφορές ηλεκτρισμού από το συνολικό χαρτοφυλάκιο του παραγωγού.
Δεδομένου ότι ο μόνος παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας με ευρύ χαρτοφυλάκιο (λιγνίτες, νερά, φυσικό αέριο) είναι η ΔΕΗ, είναι προφανές ότι η επιλογή της ΡΑΕ στοχεύει στον να μην ενισχυθεί ο κυρίαρχος παίκτης και περιθωριοποιηθούν οι υπόλοιπες εταιρίες, οι οποίες διαθέτουν μόνον μονάδες φυσικού αερίου. Με το σχήμα αυτό έχει διαφωνήσει η ΕΒΙΚΕΝ , ο φορέας που εκπροσωπεί τις μεγάλες βιομηχανίας, εκτιμώντας ότι οι προσφορές ανά μονάδα μπορεί να οδηγήσουν σε υψηλότερες τιμές χονδρικής.
Η μεγάλη διαφωνία όμως είναι στο καθορισμό κατώτατης τιμής στις προσφορές ίσης με το μεταβλητό κόστος, όπως ζητούν οι παραγωγοί.
Πρόκειται για ένα ζήτημα για το οποίο η ΡΑΕ δεν έχει λάβει ακόμα απόφαση, ενώ από την πλευρά τους οι βιομηχανίες έχουν διατυπώσει σοβαρότατες ενστάσεις για το λεγόμενο “κατώφλι”, απειλώντας ότι θα φέρουν το θέμα στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα, καθώς σε καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν προβλέπεται ανάλογος μηχανισμός.
Το νέο μοντέλο αγοράς θα δίνει τη δυνατότητα σύναψης διμερών συμβολαίων μεταξύ παραγωγών και μεγάλων καταναλωτών, ενώ επίσης θα συσταθεί φορέας διακανονισμού και εκκαθάρισης συναλλαγών. Ο ΛΑΓΗΕ με τη σημερινή του μορφή θα πάψει να υφίσταται, καθώς θα διατηρήσει μόνον το σκέλος που αφορά στις ΑΠΕ και όλη η υπόλοιπη δραστηριότητα θα μεταφερθεί στο Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Ράλλης είπε ότι οι δημοπρασίες προϊόντων ΝΟΜΕ για όσο ακόμα συνεχίσουν να υφίστανται θα περάσουν στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, θέση με την οποία διαφώνησε ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ ζητώντας την κατάργηση των ΝΟΜΕ, ενώ πρόσθεσε ότι δεν είναι δυνατόν να ενσωματωθούν στο Χρηματιστήριο προϊόντα με διοικητικά οριζόμενη τιμή.
Με βάση τα χρονοδιαγράμματα, για τα οποία υπάρχει και μνημονιακή δέσμευση, ο νέος φορέας, το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ ΑΕ) θα πρέπει να συσταθεί εντός του Απριλίου και κατόπιν η ΡΑΕ, μέσα σε τρεις μήνες να τον έχει εγκρίνει. Ολες οι εκτιμήσεις συνηγορούν ότι η διαδικασία θα καθυστερήσει το λιγότερο δύο μήνες, ενώ στην εκδήλωση του ΙΕΝΕ ο γενικός διευθυντής του ΑΔΜΗΕ Ιωάννης Καμπούρης δήλωσε ότι η αγορά εξισορρόπησης δεν θα είναι έτοιμη να λειτουργήσει πριν τον Μάιο του 2019.