Νέα άνοδο καταγράφουν από χθες οι τιμές του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές, εξ’ αιτίας των αμερικανικών κυρώσεων κατά του Ιράν, με αρκετούς  αναλυτές να θεωρούν πιθανή την εκτόξευσή τους στα 90 ακόμα και στα 100 δολάρια το βαρέλι.

Οι κυρώσεις των ΗΠΑ σε βάρος της Τεχεράνης, που  τέθηκαν από χθες σε ισχύ, εκτιμάται ότι μπορεί να οδηγήσουν σε στενότητα προσφοράς πετρελαίου, ειδικά μετά την ανακοίνωση και των τελευταίων  στοιχείων για την παραγωγή της Σαουδικής Αραβίας που δείχνουν πτώση της παραγωγής.

Στο Λονδίνο, το πετρέλαιο Brent για τις παραδόσεις Οκτωβρίου ανέβηκε 83 σεντς ή 1,1% λίγο μετά το άνοιγμα της αγοράς, στα 74,58 δολ/βαρέλι, ενώ στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης (ΝΥΜΕX) το πετρέλαιο αναφοράς, West Texas Intermediate ανέβηκε στο άνοιγμα κατά 0,8% ή 55 σεντς, στα 69,58 δολ/βαρέλι.

‘Οσο  πλησιάζουμε στο τέταρτο τρίμηνο, την περίοδο που παραδοσιακά οι τιμές ανεβαίνουν λόγω της υψηλής ζήτησης της χειμερινής σαιζόν, τόσο και είναι πιθανότερο οι τιμές να περάσουν το φράγμα των 80 δολαρίων ακόμα και των 90 δολαρίων, δήλωσαν αναλυτές. Πολλά πάντως θα εξαρτηθούν από το επίπεδο της προσφοράς, από το πόσο θα μειωθεί η παραγωγή του Ιράν αλλά και από τη στάση που θα τηρήσει η Κίνα. “Μόνον η Κίνα και η Τουρκία μπορούν να αγνοήσουν το αμερικανικό εμπάργκο. Η Κίνα αν ήθελε θα μπορούσε να απορροφήσει όλη την παραγωγή του Ιράν” δήλωσε ένας αναλυτής.

Από την άλλη πλευρά, στα τέλη Ιουνίου η Σαουδική Αραβία, η Ρωσία και ορισμένες χώρες μέλη του ΟΠΕΚ  συμφώνησαν να αυξήσουν από τον Αύγουστο την παραγωγή πετρελαίου κατά 1 εκατ.βαρέλια την ημέρα. Η απόφαση αυτή διέκοψε το καλοκαιρινό ράλυ των τιμών, οι οποίες τον Μάιο είχαν υπερβεί τα 80 δολάρια το βαρέλι αλλά κατόπιν έχασαν πάνω από 7% .

Πάντως, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν την περασμένη εβδομάδα, η παραγωγή πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας έπεσε τον Ιούλιο στα 10,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα από 10,49 εκατ.βαρέλια την ημέρα τον Ιούνιο

Αν και βραχυπρόθεσμα η αγορά δείχνει να βρίσκεται σε ανοδική τροχιά, ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι το τέταρτο τρίμηνο, η αύξηση της παραγωγής από τη Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες μπορεί να φρενάρει την άνοδο, εκτιμώντας ότι στη τρέχουσα φάση οι τιμές ενδεχομένως  να βρούν στήριξη στα επίπεδα των 75 δολ/βαρέλι.

Οι ίδιοι αναλυτές επισημαίνουν ότι στην εκτόξευση του αργού στις αρχές του καλοκαιριού συνέβαλε η απόφαση του προέδρου Τράμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία για την μείωση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν. Η Ουσάσινγκτον είχε ανακοινώσει την πρόθεσή την να επιβάλει τις κυρώσεις στην Τεχεράνη στις 7 Αυγούστου και το μέτρο είχε προεξοφληθεί. Δεν παύει όμως να αποτελεί ένα ισχυρό κτύπημα για τον πέμπτο μεγαλύτερο εξαγωγέα πετρελαίου

Την τελευταία φορά που επιβλήθηκε εμπάργκο στο Ιράν, το 1/2 των περίπου 2,4 εκατ.βαρελιών πετρελαίου που εξήγαγε αποσύρθηκε από την αγορά. Τώρα εκτιμάται ότι μπορεί να αποσυρθούν περί το 1 εκατ. βαρέλια πετρελαίου.

Οι κυρώσεις θα παραμείνουν σε ισχύ εκτός και αν η Τεχεράνη αποδεχθεί μία σειρά από συγκεκριμένους όρους που έχει θέσει η Ουσάσινγκτον

Η Ευρώπη

Στο κενό φαίνεται να πέφτουν οι προσπάθειες των Βρυξελλών να μετριάσουν τις επιπτώσεις από τις αμερικανικές κυρώσεις  σε βάρος του Ιράν.  Οι περισσότερες ευρωπαϊκές εταιρίες, συμπεριλαμβανομένης και της Ευρωπαικής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) έχουν ήδη αποσυρθεί από το Ιράν ή έχουν κατά πολύ περιορίσει την παρουσία τους , καθώς δεν θέλουν να διακινδυνεύσουν τις συναλλαγές τους με τις ΗΠΑ.

Ας σημειωθεί ότι οι αμερικανικές κυρώσεις επεκτείνονται και σε εταιρίες τρίτων χωρών που διατηρούν συναλλαγές με το Ιράν.

Η ΕΕ σε μία προσπάθεια να αμβλύνει τις συνέπειες του αμερικανικού εμπάργκο  κήρυξε καθεστώς “blocking statute”, για την αποφυγή αμερικανικών αντιποίνων σε ευρωπαικές εταιρίες. Οι Βρυξέλλες θεωρούν παράνομες τις κυρώσεις των ΗΠΑ σε ευρωπαικές εταιρίες “Είμαστε αποφασισμένοι να προστατεύσουμε τις ευρωπαικές επιχειρήσεις που έχουν νόμιμες συναλλαγές με το Ιράν” δήλωσε η Φεντερίκα Μοργκερίνι και τρεις Ευρωπαίοι υπουργοί εξωτερικών (Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία) σε κοινό ανακοινωθέν.

Ο μηχανισμός που έθεσε σε εφαρμογή η ΕΕ απαγορεύει στις ευρωπαικές εταιρίες να συμμορφωθούν με τις αμερικανικές κυρώσεις. Η ΕΕ μπορεί όμως σε ορισμένες περιπτώσεις να επιτρέψει σε μία οικονομική οντότητα  να συμμορφωθεί πλήρως ή μερικώς με τις κυρώσεις, σε περίπτωση που η μη συμμόρφωση θα θέσει σε σοβαρό κίνδυνο τα συμφέροντα της οικονομικής οντότητας ή της ΕΕ.

Εαν η εταιρία αποφασίσει να συμμορφωθεί με τις κυρώσεις χωρίς προηγούμενη έγκριση της ΕΕ εναπόκειται στο κράτος - μέλος όπου εδρεύει να αποφασίσει αν θα επιβάλει κυρώσεις.

Παρότι μέχρι στιγμής δεν έχουν υποβληθεί αιτήματα στην ΕΕ για εξαίρεση από το καθεστώς “blocking statute”, οι περισσότερες ευρωπαικές εταιρίες που είχαν συναλλαγές με το Ιράν και τις ΗΠΑ, έχουν ήδη αποσυρθεί ή περιορίσει τις δραστηριότητές τους στο Ιράν.

Ας σημειωθεί, ότι και ελληνικές πετρελαικές εταιρίες, όπως τα ΕΛΠΕ, περιόρισαν  σημαντικά την προμήθεια αργού από το Ιράν, εν όψει της εφαρμογής των κυρώσεων.

Εξάλλου και η ίδια η Ευρωπαική Τράπεζα Επενδύσεων ανακοίνωσε ότι διακόπτει το πρόγραμμά της με το Ιράν, καθώς δεν μπορεί να διακινδυνεύσει την άντληση κεφαλαίων από τις διεθνείς αγορές, λόγω του αμερικανικού εμπάργκο.