Σε σύντομο χρονικό διάστημα αναμένεται να ξεκινήσουν οι δοκιμές των νέων πληροφοριακών συστημάτων που επεξεργάζεται το Χρηματιστήριο Ενέργειας σε συνεργασία με το Χρηματιστήριο της Αθήνας για τις τρεις ενεργειακές αγορές, με στόχο ως το τέλος του χρόνου να είναι έτοιμα. Σύμφωνα με το διάγραμμα των εργασιών μάλιστα θα προηγηθούν και κάποιες εικονικές δοκιμαστικές συνεδρίες.
Οι τρεις νέες αγορές, η Προημέρησια, η Ενδοημερήσια και η Προθεσμιακή μαζί με την τέταρτη αγορά, της Εξισορρόπησης ,την οποία θα λειτουργεί ο ΑΔΜΗΕ, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να εφαρμοστεί επιτέλους το target model, το νέο πανευρωπαϊκό μοντέλο αγοράς ηλεκτρισμού. Μετά από καθυστερήσεις και αναβολές σχεδόν δύο χρόνων, η μετάβαση στο target model αναμένεται να γίνει τον Ιούνιο, το νέο χρονικό ορόσημο στο οποίο έχει δεσμευτεί η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος - Ενέργειας προς τους θεσμούς αλλά και την εγχώρια αγορά.
Εντός του Δεκεμβρίου αναμένεται και ο ΑΔΜΗΕ θα παραλάβει το βασικό πληροφοριακό σύστημα για την αγορά Εξισορρόπησης.
Ας σημειωθεί ότι ζητήματα που συνδέονται με την εφαρμογή του target model συζήτησαν χθες στη Σόφια ο υπουργός Περιβάλλοντος - Ενέργειας και ο υφυπουργός Γεράσιμος Θωμάς με τους ομολόγους τους στη Βουλγαρία, στο περιθώριο της εκδήλωσης για τις υπογραφές των συμφωνιών για τον ελληνο- βουλγαρικό αγωγό αερίου IGB. H σύζευξη της ελληνικής με τη βουλγαρική αγορά ηλεκτρισμού, όπως και με την ιταλική αποτελεί ένα από τα προαπαιτούμενα για την πλήρη εφαρμογή του target model. Πληροφορίες αναφέρουν πάντως ότι πρώτα θα προχωρήσει η σύζευξη με την ιταλική αγορά και θα ακολουθήσει αργότερα η Βουλγαρία. Χθες στη Σόφια συζητήθηκαν οι προοπτικές στενότερης συνεργασίας μεταξύ του ελληνικού και του βουλγαρικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας -το οποίο λειτουργεί εδώ και κάποια χρόνια-, καθώς και η πρόοδος των εργασιών για τη νέα διασυνοριακή διασύνδεση Ελλάδας- Βουλγαρίας, μεταξύ Νέας Σάντα και Μαρίτσα,
Οσον αφορά στην προετοιμασία για το ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας μετά τις εικονικές συνεδρίες θα ακολουθήσει μία περίοδος, κατά την οποία οι συμμετέχοντες θα αποκτήσουν πρόσβαση προκειμένου να εξοικειωθούν με τα συστήματα και να πραγματοποιήσουν εικονικές συναλλαγές.
Τα αποτελέσματα των συναλλαγών θα αξιολογηθούν, θα δοθούν στους συμμετέχοντες και εφόσον χρειαστεί θα γίνουν διορθώσεις. Ειδική εκπαίδευση θα γίνει στα στελέχη των εταιριών που θα συμμετάσχουν στις αγορές ώστε να πιστοποιηθούν. Τα εκπαιδευτικά σεμινάρια προγραμματίζεται να ξεκινήσουν στις αρχές του 2020 με στόχο από τον Μάρτιο και μετά να τρέξουν παράλληλα η Προημερήσια και η αγορά Εξισορρόπησης, καθώς και η Ενδοημερήσια που θεωρείται η πιο εύκολη από τις τρεις.
Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας εξετάζει το ενδεχόμενο να λειτουργήσει τον Μάρτιο η Προθεσμιακή αγορά χωρίς φυσικά προϊόντα παράδοσης, ως μέτρο για την αντικατάσταση των ΝΟΜΕ και μέχρι να λειτουργήσει η κανονική Προθεσμιακή αγορά με παράδοση φυσικών προϊόντων, το αργότερο μέσα στον Ιούνιο. Πάντως οριστικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί ακόμα.
Τον Μάιο η ΡΑΕ θα παραλάβει τα αποτελέσματα των δοκιμών στις νέες αγορές, προκειμένου να εκδώσει τις οριστικές αποφάσεις για τη λειτουργία των νέων αγορών, συμπεριλαμβανομένης της ημερομηνία έναρξης.
Πέραν των όποιων τεχνικών δυσκολιών η μετάβαση από το μοντέλο pool που ισχύει σήμερα στο target model δεν είναι ένα απλό βήμα. ¨Ηδη διατυπώνονται ανησυχίες μήπως η ΔΕΗ ως δεσπόζων παίκτης, στο νέο περιβάλλον θα επιδιώξει να κρατήσει χαμηλά τις τιμές ειδικά στην Προημερήσια αγορά ώστε να περιορίσει το κόστος της ως προμηθευτή. Κάτι τέτοιο όμως θα δημιουργούσε μεγάλες αποκλίσεις οι οποίες θα αντισταθμίζονται στην αγορά Εξισορρόπησης, όπου εκτιμάται ότι θα είναι καθοριστικός ο ρόλος των μονάδων φυσικού αερίου λόγω των τεχνικών δυνατοτήτων τους. Σε μια τέτοια περίπτωση οι τιμές στην αγορά Εξισορρόπησης πιθανώς θα διαμορφώνονταν σε υψηλά επίπεδα, αντισταθμίζοντας τις όποιες απώλειες από την Προημερήσια αγορά.
Ανησυχίες εκδηλώνονται και από τη ΔΕΗ κυρίως για τη συμμετοχή της στην προθεσμιακή αγορά, μήπως χάνει χρήματα ή ευκαιρίες.
Για όλους τους παίκτες, τη ΔΕΗ και τους ιδιώτες, η επόμενη ημέρα στην αγορά ηλεκτρισμού συνεπάγεται σωστή προετοιμασία, κατάλληλη και εξειδικευμένη στελέχωση για να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις.
