Οι τιμές του πετρελαίου έχουν καταρρεύσει κατά περισσότερο από το ήμισυ το τρέχον έτος, με το αργό τύπου West Texas Intermediate να διαμορφώνεται την Πέμπτη στα 23 δολάρια το βαρέλι. Ωστόσο, δεν έχει έρθει ακόμη η ώρα για αγορά πετρελαίου - διότι τα χειρότερα βρίσκονται μπροστά. Η ζήτηση για βενζίνη αναμένεται να υποχωρήσει κατά 50%, ενώ η κατανάλωση κηροζίνης έχει "εξανεμιστεί” πλήρως, καθώς οι αεροπορικές πτήσεις έχουν μειωθεί κατά 87% σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο.
Εν τω μεταξύ, κάθε νέα δυσοίωνη πρόβλεψη είναι χειρότερη από την προηγούμενη. Η Amrita Sen της Energy Aspects προέβλεψε αυτήν την εβδομάδα ότι η ζήτηση πετρελαίου τον Απρίλιο θα είναι μειωμένη κατά 10 εκατ. βαρέλια ανά ημέρα. Ο Jim Burkhard της IHS Markit "βλέπει” το χάσμα μετά της προσφορά και της ζήτησης πετρελαίου να διευρύνεται στα 12 εκατ. βαρέλια ανά ημέρα το δεύτερο τρίμηνο του έτους. Ο αναλυτής Damien Courvalin και η ομάδα του στην Goldman Sachs αναμένουν τώρα ότι η ζήτηση σε παγκόσμιο επίπεδο θα σημειώσει πτώση σχεδόν κατά 19 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Την κατάσταση επιδεινώνει περαιτέρω το γεγονός ότι η Σαουδική Αραβία και η Ρωσία μόλις ξεκίνησαν να αυξάνουν την παραγωγή τους καθώς έχουν εμπλακεί σε μια "μάχη” για τη διεύρυνση των μεριδίων αγοράς τους.
Την ίδια στιγμή, οι πετρελαϊκές εταιρείες έχουν αρχίσει ήδη να λαμβάνουν μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης, περιορίζοντας κατά περισσότερα από 40 δισ. δολάρια τους προϋπολογισμούς κεφαλαιουχικών δαπανών τους για το 2020, με πάνω από το ήμισυ της μείωσης αυτής να προέρχεται από τους παραγωγούς σχιστολιθικού πετρελαίου των ΗΠΑ. Η Occidental Petroleum ανακοίνωσε την Τετάρτη, για δεύτερη φορά μέσα στον μήνα, ότι περικόπτει τις επενδύσεις που προγραμμάτιζε για το τρέχον έτος, μειώνοντάς τις πλέον κατά το ήμισυ, στα 2,7 δισ. δολάρια. Ενώ η Oxy θα μειώσει τις μονάδες εξόρυξής της στο κοίτασμα Permian Basin από 20 σε μόλις 4.
Ωστόσο, δεν αρκεί μόνο να μειωθούν οι επενδύσεις. Οι Big Oil (σ.σ. όρος που χρησιμοποιείται για τις μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες του πλανήτη) θα χρειαστεί όλες να κατεβάσουν τους "διακόπτες” στις πετρελαιοπηγές τους - διότι σύντομα θα εξαντληθούν οι διαθέσιμες δεξαμενές αποθήκευσης αλλά και τα δεξαμενόπλοια όπου στοκάρουν την παραγωγή τους. "Η παραγωγή θα πρέπει να μειωθεί ή ακόμη και να ανασταλεί. Το θέμα πλέον έχει να κάνει με το πού και για πόσο”, ανέφερε ο Burkhard της IHS μέσα στην εβδομάδα.
Η επιδείνωση της κατάστασης στις ΗΠΑ πάντως μόλις ξεκίνησε, με την παραγωγή να έχει μειωθεί ήδη κατά 100.000 βαρέλια ανά ημέρα μέχρι στιγμής, σύμφωνα με την εταιρεία Tudor, Pickering & Holt. Την Τετάρτη το τμήμα της Federal Reserve στο Ντάλλας δημοσίευσε την έρευνά του για τις συνθήκες στον τομέα του πετρελαίου και φυσικού αερίου, όπου περιλαμβάνονταν ανώνυμα σχόλια παραγόντων της πετρελαϊκής βιομηχανίας. "Πλέον περιμένουμε σχεδόν ολική διακοπή δραστηριότητας”, σημείωσε κάποιος. "Η εκτίμησή μου για την εγχώρια βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου δεν ήταν ποτέ πιο δυσοίωνη”, τόνισε κάποιος άλλος. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για "σφαγή στις περισσότερες εταιρείες”.
Το ντόμινο έχει ξεκινήσει. Οι άνθρωποι ταξιδεύουν λιγότερο. Επομένως τα διυλιστήρια δεν μπορούν να πωλήσουν τα καύσιμα που παράγουν, τα οποία συσσωρεύονται στις δεξαμενές τους. Στην αγορά χονδρικής, η βενζίνη πωλείται για λιγότερο από 50 σεντς το γαλόνι. Τα διυλιστήρια χάνουν χρήμα με κάθε βαρέλι που επεξεργάζονται, ενώ το spread στα συμβόλαια βενζίνης του Κόλπου του Μεξικού έχει μειωθεί κατά 17 δολάρια ανά βαρέλι. Το αδιάθετο αργό πετρέλαιο με τη σειρά του θα συσσωρευτεί στους τερματικούς σταθμούς, όπως το Cushing της Οκλαχόμα. Κατά τη διάρκεια της ύφεσης του 2016, η παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου των ΗΠΑ υποχώρησε κατά 1,1 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Αυτή τη φορά οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για περικοπή τουλάχιστον κατά 1,5 εκατ. βαρέλια την ημέρα, έως και 11,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα στο τέλος του 2021.
Βέβαια για να επέλθει η αναστολή παραγωγής θα πρέπει οι τιμές του πετρελαίου να υποχωρήσουν κάτω από το κόστος εξόρυξης. Σήμερα, τα κατώτατα αυτά όρια διαμορφώνονται περίπου στα 9 δολάρια ανά βαρέλι για τις πετρελαιοπαραγωγικές χώρες του OPEC και στα 15 δολάρια για τις χώρες μη μέλη του OPEC. Σύμφωνα, όμως, με έκθεση του αναλυτή της Goldman Sachs, Damien Courvalin (και της ομάδας του), "ο κορεσμός του αμερικανικού αργού πιθανότατα θα οδηγήσει τις τιμές του WTI πολύ κάτω από τα 20 δολάρια το βαρέλι”.
Οι περιοχές στην ενδοχώρα, η εφοδιαστική αλυσίδα των οποίων είναι πιο σύνθετη, θα είναι οι πρώτες που θα αναστείλουν την παραγωγή τους. Οι παραγωγοί πετρελαίου από ασφαλτούχο άμμο, του Καναδά, έχουν ήδη μειώσει την παραγωγοί τους κατά 100.000 βαρέλια την ημέρα. Κι αυτό γιατί την τρέχουσα εβδομάδα η τιμή πώληση ενός βαρελιού πετρελαίου από τον δυτικό Καναδά πωλούνταν μόλις προς 7,50 δολάρια. Αντίστοιχα ένα βαρέλι σχιστολιθικού πετρελαίου από το κοίτασμα Bakken, πωλούνται μόλις προς 15 δολάρια, σύμφωνα με τον Lynn Helms του Τμήματος Ορυκτών Πόρων της Βόρειας Ντακότα.
Προετοιμαστείτε λοιπόν για καταστροφή. Ο πετρελαϊκός κλάδος των ΗΠΑ βαρύνεται εξάλλου με ανεξόφλητα δάνεια ύψους 160 δισ. δολαρίων. Η συμβουλευτική εταιρεία Rystad, υπολογίζει μάλιστα ότι το τρέχον έτος στις ΗΠΑ θα χαθούν περισσότερες από 200.000 θέσεις εργασίας που σχετίζονται με τον τομέα της ενέργειας.
Μήπως όμως εάν ο πρόεδρος Τραμπ κατάφερνε να πείσει τους Σαουδάραβες και τους Ρώσους να τερματίσουν τον μεταξύ τους πόλεμο τιμών, αυτό θα προσέφερε μια κάποια ανακούφιση στην αγορά; Πιθανότατα όχι, καθώς τροφοδοτούν με πρόσθετες ποσότητες πετρελαίου την αγορά (περίπου 1,5 εκατ. βαρέλια την ημέρα), τη στιγμή που η ζήτηση έχει καταβυθιστεί λόγω του lockdown που έχει προκαλέσει η πανδημία του κορονοϊού. "Αν μη τι άλλο, το Βασίλειο (σ.σ. Σαουδική Αραβία) θέλει να πατήσει τη Ρωσία στο ‘λαιμό’, με την Aramco όχι μόνο να πλημμυρίζει την αγορά με τεράστιες ποσότητες αλλά και να προσπαθεί ταυτόχρονα να υποκαταστήσει τους Ρώσους ως προμηθευτής των Ευρωπαίων”, αναφέρει η Amrita Sen της Energy Aspects. Οι Σαουδάραβες έκαναν το ίδιο και το 1998, όπως τονίζει, πλημμυρίζοντας τα διυλιστήρια του Κόλπου με βαρύ ακατέργαστο αργό πετρέλαιο προκειμένου να ανακόψουν την προσπάθεια της Βενεζουέλας να διευρύνει το μερίδιο αγοράς της. Η κίνησή τους αυτή είχε στείλει τότε το WTI στα 10 δολάρια το βαρέλι στα τέλη του 1998.
Το χειρότερο όλων, όμως, είναι το γεγονός ότι το κλείσιμο όλων των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων στην αμερικανική ενδοχώρα ενδεχομένως να προκαλέσει μόνιμη ζημιά στα σχιστολιθικά κοιτάσματα και να καταστεί αδύνατη η επαναφορά της παραγωγικής δραστηριότητας στα πρότερα επίπεδα, οδηγώντας σε σημαντικές απώλειες κεφαλαίου τις εταιρείες. Με αποτέλεσμα, όταν επανέλθει η κανονικότητα στον πλανήτη να διαπιστώσουμε ξαφνικά ότι δεν υπάρχει αρκετό πετρέλαιο άμεσα διαθέσιμο. Σύμφωνα με την Goldman Sachs, αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα στην παγκόσμια οικονομία που θα προσπαθεί να ανακάμψει από την ύφεση, "καθώς η εξομάλυνση της δραστηριότητας όλο και περισσότερο θα συνοδεύεται από πληθωριστική έκρηξη λόγω του πετρελαϊκού σοκ”.
