Εντός του χρονοδιαγράμματος, που προβλέπει την έναρξη εμπορικής λειτουργίας στο τελευταίο τρίμηνο του έτους, παραμένει ο αγωγός Transadiatic Pipeline, TAP, παρά τα προβλήματα που έφερε η πανδημία. Χθες μάλιστα αναρτήθηκε στη Διαύγεια η απόφαση της ΡΑΕ, με την οποία χορηγείται στην εταιρία TAP AG η ‘Αδεια Διαχείρισης Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ), διάρκειας 50 ετών.
Στη φάση αυτή, ολοκληρώνεται σταδιακά η δοκιμαστική λειτουργίας του έργου επί ελληνικού εδάφους, καθώς πριν από λίγες ημέρες εισήχθη φυσικό αέριο στο τρίτο και τελευταίο κομμάτι της ελληνικής όδευσης του αγωγού (συνολικού μήκους 550 χλμ), από τις Σέρρες έως την Ιεροπηγή Καστοριάς και τα ελληνο-αλβανικά σύνορα. Πρόσφατα διοχετεύτηκε αέριο και σε μήκος 4 χλμ στο αλβανικό τμήμα του αγωγού, από τα σύνορα έως τον μετρητικό σταθμό στη Βίγλιστα. Στο επόμενο χρονικό διάστημα έχουν προγραμματιστεί δοκιμές παροχής και φόρτωσης αερίου στο αλβανικό τμήμα του αγωγού , συνολικού μήκους 215 χλμ.
Ο αγωγός ΤΑΡ ξεκινά από τα σύνορα με την Τουρκία, διασχίζει τη Βόρειο Ελλάδα ως την Αλβανία, απ’ όπου με υποβρύχια διασύνδεση θα μεταφέρει το φυσικό αέριο στην Ιταλία, καλύπτοντας μία διαδρομή συνολικού μήκους 879 χλμ. Πρόκειται για το τελευταίο σκέλος, του λεγόμενου Νότιου Διαδρόμου, ενός έργου που ξεκινά με την ανάπτυξη του κοιτάσματος αερίου Σαχ Ντενίζ 2 στη Κασπία Θάλασσα και ολοκληρώνεται με μία σειρά αγωγών από το Αζερμπαϊτζάν ως την Ιταλία, μεταφέροντας για πρώτη φορά στην Ευρώπη αέριο από το Αζερμπαϊτζάν και στο μέλλον, πιθανώς, και από άλλες χώρες της ευρύτερης περιοχής.
Οι δοκιμές για τη λειτουργία του ΤΑΡ έχουν ξεκινήσει από τις 25 Νοεμβρίου 2019, με την άφιξη των πρώτων ποσοτήτων αερίου, από τον αγωγό ΤΑΝΑΡ, ο οποίος περνά από την Τουρκία, στον ελληνικό σταθμό συμπίεσης στους Κήπους του Έβρου.
Η άδεια διαχείρισης ΑΣΦΑ, που χορήγησε η ΡΑΕ, αφορά στο ελληνικό τμήμα του αγωγού ΤΑΡ, το οποίο, όπως ορίζεται στην απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής ξεκινά από τους Κήπους, Έβρου, διασχίζει τους νομούς Έβρου, Ροδόπης, Ξάνθης, Καβάλας, Σερρών, Θεσσαλονίκης, Πέλλας, Ημαθίας, Κοζάνης και Καστοριάς και καταλήγει στα σύνορα της Ελλάδας με την Αλβανία, νοτιοδυτικά της Ιεροπηγής.
Στην περιοχή της Κομοτηνής προβλέπεται ένα σημείο διασύνδεσης με τον αγωγό Interconnector Greece-Bulgaria (IGB) (ελληνο-βουλγαρικός αγωγός), καθώς και ένα δεύτερο σημείο διασύνδεσης στη Νέα Μεσημβρία με το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ).Προβλέπονται ακόμα τρία σημεία σύνδεσης με το ΕΣΦΑ σε περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας.
Η αρχική μεταφορική ικανότητα του αγωγού είναι 10 δισ. κυβικά μέτρα αερίου ετησίως, με προοπτική αναβάθμισης στα 20 δισ. κ.μ. ετησίως, μέσω του κατάλληλου σταθμού συμπίεσης.
Το ελληνικό σκέλος του αγωγού αποτελείται από δύο τμήματα:
(α) Το ανατολικό τμήμα, μήκους περίπου 360 χλμ, που ξεκινά από τα Ελληνοτουρκικά σύνορα και με δυτική κατεύθυνση εκτείνεται έως τη Νέα Μεσημβρία. Στο τμήμα αυτό και για μια απόσταση περίπου 300 χλμ ο αγωγός βαίνει παράλληλα με τον αγωγό του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ).
(β) Το δυτικό τμήμα μήκους περίπου 180 χλμ, που θα ξεκινά από τη Νέα Μεσημβρία και με δυτική κατεύθυνση εκτείνεται έως τα Ελληνοαλβανικά σύνορα, κοντά στην Ιεροπηγή.
Οι λοιπές υποδομές του αγωγού στην Ελλάδα περιλαμβάνουν περί τα 22 βαλβιδοστάσια κατά μήκος της όδευσης, έναν σταθμό συμπίεσης στην ευρύτερη περιοχή των Κήπων(GCS00). Σε περίπτωση αναβάθμισης της μεταφορικής δυναμικότητας του αγωγού στα 20 δισ.κυβικά μέτρα αερίου ετησίως, θα απαιτηθεί η κατασκευή δεύτερου σταθμού συμπίεσηςστην ευρύτερη περιοχή των Σερρών (GCS01).
Μέτοχοι της εταιρίας TAPAG που έλαβε και την άδεια διαχείρισης ΑΣΦΑ είναι οι εταιρίες: Az TAP GmbH (20%) του Αζερμπαϊτζάν, η BPP ipelines TAP Limited (20%), η ιταλική SNAMS.p.A. (20%), η βελγική Fluxys Europe BVBA/SPRL (19%), η ισπανική Enagás International S.L.U. (16%) και η Axpo Solutions A.G. (5%).
