Εναλλακτικά σενάρια, με στόχο το πακέτο των μεταρρυθμίσεων Βαρουφάκη να οδηγεί σε αναδιανομή εσοδήματος υπέρ των οικονομικά ασθενέστερων, εξετάζουν στο υπουργείο Οικονομικών.  Στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζουν μία μεγάλη αύξηση του αφορολογήτου, για να απαλλάξουν από φόρους την μεγάλη πλειοψηφία των φορολογουμένων που τα φέρνει δύσκολα βόλτα και ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας. Το «μάρμαρο» όμως, όπως όλα δείχνουν, θα πληρώσουν τα μεσαία και υψηλά εισοδήματα, αφού η κυβέρνηση σκοπεύει να βρει τα λεφτά που χρεάζεται από όσους καταφέρνουν ακόμη να καταναλώνουν, αυξάνοντας τους συντελεστές ΦΠΑ στα «μη βασικά» είδη διαβίωσης.

Στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη του Euroworking Group ετέθη επιτακτικά από τους εκπροσώπους των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων η απαίτηση να μπει ένα τέλος στην αβεβαιότητα για τη χώρα μας. Επισημάνθηκε έντονα ότι το πρόβλημα δεν λύνεται ακόμα και τελικώς έδινε ο EFSF τα 1,2 δισ. ευρώ που η κυβέρνηση ζητά να της επιστραφούν ως «αχρεωστήτως καταβληθέντα» από τους λογαριασμούς του ελληνικού δημοσίου -αίτημα πάντως το οποίο δαπιστώνεται πως υπάρχουν και σοβαρά νομικά εμπόδια.

Πιθανότατα μέχρι το Σαββατοκύριακο η Αθήνα να είναι έτοιμη πλέον να παρουσάσει τη λίστα μέτρων που ετοιμάζει. Αυτό θα τεθεί στην κρίση του Euroworking Group, σε νέα τηλεδιάσκεψη,  για να ανοίξει ο δρόμος για το έκτακτο Eurogroup που ετοιμάζεται για να ξεκινήσει σταδιακά η καταβολή των 7,2 δισ. ευρώ προς τη χώρα μας.

«Κλειδί» ο Χουλιαράκης

Ήδη ομάδες οικονομικών συμβούλων της κυβέρνησης εργάζονται για να ετοιμάσουν το νέο πακέτο. Το βάρος έχει πέσει στο επιτελείο των συνεργατών των κ.κ. Βαρουφάκη, Βαλαβάνη και Μάρδα, αλλά και του αντιπροέδρου της κυβέρνησης κ. Γιάννη Δραγασάκη.

Πρόσωπο-«κλειδί» των εξελίξεων όμως θεωρείται ο καθ. Γιώργος Χουλιαράκης που, ως πρόεδρος του ΣΟΕ, είναι επιφορτισμένος να εξηγήσει και να πείσει τους τρεις θεσμούς για την πληρότητα των ελληνικών προτάσεων.

«Μέτρο-μέτρο» κτίζουν τη νέα λίστα

Το νέο σενάριο που, μεταξύ άλλων, φέρεται να έχει μπει στο τραπέζι των συζητήσεων, προβλέπει:

1.Πολύ υψηλό αφορολόγητο όριο, της τάξεως των 15.000 ευρώ. Πρακτικά θα μένουν αφορολόγητοι οι μισθωτοί μέχρι και τα 1.000-1.200 ευρώ το μήνα.

Υπολογίζεται ότι δεν πληρώνουν έτσι φόρο εισοδήματος τουλάχιστον 3,5 εκατομμύρια φορολογούμενοι -ή σχεδόν 2 στα 3 νοικοκυριά. Πρόκειται για μία φοροελάφρυνση που υπολογίζεται να κοστίσει στο δημόσιο περίπου 250-300 εκατ. ευρώ.

Ένα από τα επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς είναι ότι τα πολύ χαμηλά εισοδήματα (άνεργοι και μισθοσυντήρητοι) δεν καταφέρνουν καν να πληρώσουν τους φόρους εισοδήματος και ακίνητης περιουσίας, οπότε και η πραγματική υστέρηση εισπράξεων για το δημόσιο μπορεί να θεωρηθεί πολύ χαμηλότερη, από όσο δείχνει το ύψος των βεβαιούμενων φόρων εισοδήματος για τις κατηγορίες αυτές.

2.Μετάταξη ορισμένων ειδών και υπηρεσιών από τον μεσαίο στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ (δηλαδή από το 13% στο 23%). Η επιλογή δεν είναι όμως εύκολη, και για πολιτικούς λόγους (πχ επιδιώκεται να μη θιγούν βασικά είδη όπως το ψωμί και το γάλα, αλλά ούτε και να αυξηθεί για ο ΦΠΑ στα ξενοδοχεία όπως προέβλεπε το email Χαρδούβελη) αλλά και για οικονομικούς (πώς δηλαδή ο αυξήσεις αυτές θα αποδώσουν περί τα 300-500 εκατ. ευρώ το χρόνο επιπλέον έσοδα).

Πολιτικά η κίνηση αυτή θα «αμπαλάρεται» ως φόροι για όσους έχουν να ξοδεύουν, σε εποχές μεγάλης ανθρωπιστικής κρίσης. Ωστόσο τα «μη βασικά» είδη διαβίωσης δεν είναι και πολλά. Αν δεν αυξηθούν πχ τα τιμολόγια του νερού ή βασικά τρόφιμα, δύσκολα θα μπορούσαν να αποδώσουν τόσα έσοδα στο δημόσιο, οι αυξήσεις στα «δευτερεύοντα» είδη που φορολογούνται σήμερα με 13% όπως π. τα λουλούδια, οι γλυκαντικές ουσίες, ή... τα προφυλακτικά από καουτσούκ.

Τα μόνα προϊόντα που γνωρίζουν μεγάλη κατανάλωση αλλά δεν θεωρούνται «πρώτης ανάγκης» για να φορολογηθούν με 23% θα ήταν ίσως ο καφές και τα καυσόξυλα. Σε κάθε περίπτωση όμως, ακόμα και τέτοιες αυξήσεις δεν θα καθιστούσαν απαγορευτική την αγορά των προϊόντων, αφού οι επιβαρύνσεις συνήθως δεν ξεπερνούν κάποια λίγα λεπτά του ευρώ ανά συναλλαγή, ειδικά αν συνδυαστεί με την αύξηση του αφορολογήτου που θα αφήσει και κάποια χρήματα στην τσέπη των πιο φτωχών νοκοκυριών.

Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση του ΦΠΑ θα συνδυαστεί και με σαρωτικό κύμα ελέγχων στην αγορά, προκειμένου να διασφαλιστεί η απόδοσή του από τους επιχειρηματίες που θα το εισπράττουν.

3.Νέα φορολογική κλίμακα, με αύξηση των συντελεστών φόρων για τα υψηλά (ή και κάποια από τα μεσαία) εισοδήματα.  Με συντελεστές φόρου έως και 45% ή 50% εκτιμάται ότι θα καλυφθεί μέρος της «τρύπας» που θα προκαλέσει η αύξηση του αφορολογήτου ορίου.

Έτοιμο στο «συρτάρι» βρίσκεται όμως και το σχέδιο για επιβολή νέων έκτακτων φόρων στα ποτά (και μάλλον όχι στα τσιγάρα)  ενώ παραμένουν και οι εισηγήσεις για αυξήσεις ΦΠΑ, τουλάχιστον  στα κοσμοπολίτικα νησιά του Αιγαίου.