Eπισφάλειες και πολλαπλό χρηματοοικονομικό κόστος για τους παρόχους και τις εταιρίες εισαγωγής φυσικού αερίου επιφέρει, πέραν όλων των άλλων, η έκρηξη στις τιμές του φυσικού αερίου, με το συμβόλαιο ΤΤF Νοεμβρίου- που αποτελεί την τιμή αναφοράς- να εκτοξεύεται χθες στα 117,00 ευρώ/MWh, έναντι 96,65 ευρώ/MWh στο κλείσιμο της Δευτέρας.
Το αντίστοιχο συμβόλαιο, ένα χρόνο πριν, στις 5 Οκτωβρίου 2020 διαμορφωνόταν στην τιμή των 13,42 ευρώ/MWh !
Το αδιάκοπο ράλι των τιμών, πέρα από την ενεργειακή κρίση και τις πολλαπλές οικονομικές …ως και πολιτικές παρενέργειες που προκαλεί, δημιουργεί πολύ μεγάλη αβεβαιότητα και πολλαπλά έξτρα κόστη για τις εταιρίες. Το χρηματοοικονομικό κόστος μίας παραγγελίας ενός φορτίου υγροποιημένου αερίου (LNG) έχει σχεδόν πενταπλασιαστεί. Για παράδειγμα ένα φορτίο που κόστιζε σε μία εταιρία 20 εκατ. ευρώ για να το εισάγει, τώρα μπορεί να κοστίζει 80-100 εκατ. ευρώ, που σημαίνει πενταπλάσια δέσμευση ρευστότητας για την εταιρία εισαγωγής, υψηλότερο κόστος εγγυητικών και γενικότερα πολλαπλάσιο οικονομικό κόστος, το οποίο σε ένα βαθμό θα μετακυλιστεί σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού και τον τελικό καταναλωτή.
Το LNG καλύπτει περίπου το 37% της εγχώρια αγοράς αερίου.
Στο αέριο που εισάγεται μέσω αγωγών, η κατάσταση μοιάζει πιο διαχειρίσιμη, καθώς η αγορά λειτουργεί με μακροπρόθεσμα συμβόλαια και η συμβολή του ΤΤF index στον αλγόριθμο που διαμορφώνει την τελική τους τιμή, ποικίλλει ανάλογα με τον προμηθευτή -με κάποια συμβόλαια να συναρτώνται ακόμα και από oil index, (δείκτη με βάση την τιμή του πετρελαίου), καθώς και συνδυασμό άλλων παραμέτρων.
Αέριο μέσω αγωγών εισάγουν η ΔΕΠΑ, ο όμιλος Κοπελούζου και ο όμιλος Μυτιληναίου. Η ΔΕΠΑ προμηθεύεται από τη ρωσική Gazprom και από την κρατική εταιρία του Αζερμπαϊτζάν Socar, μέσω του αγωγού ΤΑΡ. ‘
Στη τρέχουσα φάση οι εταιρίες εισαγωγής προσπαθούν να εξασφαλίσουν όσο περισσότερο αέριο- αγωγών μπορούν. Μέχρι στιγμής πρόβλημα επάρκειας στο εγχώριο σύστημα δεν διαφαίνεται, με τους ηλεκτροπαραγωγούς από αέριο να διαθέτουν συμβολαιοποιημένες ποσότητες τουλάχιστον μέχρι τα Χριστούγεννα.
Ας σημειωθεί ότι η εγχώρια ζήτηση έχει αυξηθεί κατά 13,76% σε σχέση με το φθινόπωρο του 2020, όμως η χώρα προμηθεύεται ποσότητα της τάξης του 1 δισ. κυβικών μέτρων από τον αγωγό ΤΑΡ, ο οποίος λειτούργησε τον Δεκέμβριο 2020. Στον τερματικό σταθμό της Ρεβυθούσας στο οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου εκφόρτωσαν 22 LNG carriers από 38 το αντίστοιχο διάστημα του 2020, ενώ τον Οκτώβριο, οι εταιρίες η Μυτιλιναίος και η Elpedison έχουν προγραμματίσει την εισαγωγή δύο φορτίων LNG.
Ωστόσο, η αβεβαιότητα για τις τιμές παραμένει και διαπερνά όλα τους κρίκους της εφοδιαστικής αλυσίδας. Οι εταιρίες παροχής αερίου όπως και ηλεκτρισμού ανησυχούν για ένα ενδεχόμενο νέο κύμα ληξιπρόθεσμων λογαριασμών, όταν οι νέοι λογαριασμοί φθάσουν στους τελικούς πελάτες τους. Ταυτόχρονα, οι εταιρίες αναμένουν τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης για τα μέτρα μείωσης του τελικού ύψους του λογαριασμού.
Μέχρι στιγμής για τις εταιρίες παροχής αερίου, αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών από τα νοικοκυριά λόγω της ενεργειακής κρίσης δεν έχει παρατηρηθεί, καθώς η οικιακή κατανάλωση αερίου το καλοκαίρι είναι πολύ περιορισμένη και οι λογαριασμοί χαμηλοί. Το πρόβλημα θα φανεί από τον Νοέμβριο και μετά, αφού εισέλθουμε στη χειμερινή περίοδο, οπότε και πραγματοποιείται η μεγαλύτερη κατανάλωση για θέρμανση. Για τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, πληροφορίες αναφέρουν ότι έχει παρατηρηθεί μία ελαφρά -προς το παρόν-καθυστέρηση στην εξόφληση, οι επισφάλειες έχουν αυξηθεί, όπως και η ανησυχία για το τι μέλλει γενέσθαι…