Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα κανόνες που επιτρέπουν στις χώρες της ΕΕ να αγοράσουν από κοινού στρατηγικά αποθέματα αερίου, βάσει σχεδίων που θα αυξήσουν επίσης την αποθήκευση αερίου και έχουν ως στόχο να προσθέσουν περισσότερα αέρια χαμηλών εκπομπών άνθρακα στο δίκτυο.
Ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων η Ισπανία, η Ελλάδα και η Ρουμανία, έχουν ζητήσει την κοινή αγορά αερίου, μια κίνηση που, όπως υποστηρίζουν, θα βοηθήσει να αυξηθούν οι προμήθειες. Οι τιμές αερίου ανήλθαν σε επίπεδα-ρεκόρ τους τελευταίους μήνες, εξαιτίας παραγόντων όπως η υψηλή ζήτηση και οι χαμηλότερες των αναμενόμενων εξαγωγές από τη Ρωσία.
Ταυτόχρονα το κόστος στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας έχει εκτοξευτεί, με τα στοιχεία της επόμενης ημέρας να δείχνουν ότι στην Ελλάδα θα ξεπεράσει τα 328 ευρώ/MWh, στα χνάρια του κύματος ακρίβειας που σαρώνει ολόκληρη την Ευρώπη, όπως φαίνεται στον χάρτη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανταποκρίθηκε σε αυτό προτείνοντας ένα σύστημα με το οποίο οι διαχειριστές των συστημάτων μεταφοράς (TSO) των χωρών θα μπορούν από κοινού να αγοράσουν στρατηγικά αποθέματα αερίου, που θα χρησιμοποιηθούν σε μια έκτακτη περίπτωση σοβαρής έλλειψης.
Η συμμετοχή θα είναι εθελοντική και οι χώρες θα πρέπει πρώτα να ενημερώνουν την Κομισιόν, να γνωστοποιούν λεπτομέρειες όπως τον όγκο που πρόκειται να αγοράσουν, τις λειτουργικές διαδικασίες για να ενεργοποιηθεί η προμήθεια σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, καθώς και το αναμενόμενο κόστος και τα οφέλη.
Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν την αποθήκευση στις δικές τους αξιολογήσεις των κινδύνων αναφορικά με την προμήθεια αερίου, μεταξύ των οποίων και αυτών που σχετίζονται με την ξένη ιδιοκτησία αποθηκευτικών υποδομών, σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν. Εάν εντοπίζουν κινδύνους, οι χώρες θα πρέπει να εξετάζουν μέτρα όπως το να υποχρεώνονται οι TSO να αγοράζουν στρατηγικά αποθέματα.
Η αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνησης Τερέζα Ριμπέρα δήλωσε χθες σε δημοσιογράφους ότι η κοινή, αντί της μεμονωμένης, προμήθεια θα μπορούσε να βοηθήσει να εξασφαλιστούν καλύτεροι όροι στις διεθνείς αγορές αερίου.
Αξιωματούχοι από ορισμένες άλλες χώρες της ΕΕ έχουν πει ότι δεν αναμένουν πως οι χώρες τους θα λάβουν μέρος σε ένα τέτοιο σχέδιο.
Η πρόταση της Κομισιόν δεν θα υλοποιηθεί εγκαίρως, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αύξηση της τιμής του αερίου φέτος τον χειμώνα. Μπορεί να χρειαστούν μήνες διαπραγματεύσεων μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των χωρών-μελών της ΕΕ, που πρέπει να εγκρίνουν τους κανόνες και που διαφωνούν για τον ρόλο του αερίου στην ενεργειακή μετάβαση.
