Aπλουστευμένες και ενιαίες διαδικασίες για την ταχύτερη ενσωμάτωση των υπεράκτιων αιολικών πάρκων στο ενεργειακό σύστημα της ΕΕ εξετάζει η Ευρώπη, τη στιγμή που στη χώρα μας το θεσμικό πλαίσιο για τα offshore αιολικά καθυστερεί και θα ενταχθεί στο δεύτερο νομοσχέδιο για τις ΑΠΕ, όπως δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας Κώστας Σκρέκας.

Ας σημειωθεί ότι το πρώτο από τα δύο νομοσχέδια, στα οποία αναφέρθηκε ο υπουργός, το σχέδιο νόμου για την περαιτέρω σύντμηση της αδειοδοτικής διαδικασίας  για τις ΑΠΕ, αναμένεται σε ένα τρίμηνο τουλάχιστον, παρότι έχει εξαγγελθεί εδώ και αρκετούς μήνες. Το καθεστώς για τα θαλάσσια αιολικά και τις αποθήκες ηλεκτρικής ενέργειας θα περιλαμβάνεται στο  δεύτερο νομοσχέδιο, για το οποίο ο υπουργός είπε ότι θα δοθεί σε δημόσιο διαβούλευση σε ένα τρίμηνο, όπως και το νομοσχέδιο για τις ΑΠΕ. Στόχος του νέου πλαισίου είναι να επιτύχει ως το 2030 την εγκατάσταση θαλάσσιων αιολικών ισχύος 2 GW και την ανάπτυξη αποθηκών ενέργειας  συνολικής ισχύος 1,5 - 2 GW.

Η νέα ευρωπαϊκή ιδέα για τα θαλάσσια αιολικά- σύμφωνα με την εισήγηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο- είναι να θεσπιστεί ένας κανονισμός σε επίπεδο ΕΕ για τη χορήγηση των αδειών, ο οποίος θα απλουστεύει τη διενέργεια εκτίμησης μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων και θα εναρμονίζειτις εθνικές προσεγγίσεις.

Τη  θέση αυτή υποστηρίζει η Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας,του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Τη σχετική εισήγηση έκανε ο ευρωβουλευτής Morten Petersen στην έκθεση που αφορά την ευρωπαϊκή στρατηγική για τις υπεράκτιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Σύμφωνα με την έκθεση,  οι υπεράκτιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι ζωτικής σημασίας για την ευρωπαϊκή πράσινη μετάβαση. Η  ανάπτυξη ηλεκτροπαραγωγικού δυναμικού  απόoffshore ΑΠΕ συνολικής ισχύος άνω των 60 GW ως το 2030, δίνει  την ευκαιρία  στην Ευρώπη να εξασφαλίσει  καθαρή, φθηνή και σταθερή πηγή ενέργειας που θα αποτελέσει θεμέλιο για την πράσινη μετάβαση, δήλωσε χαρακτηριστικά ο εισηγητής.

Στο πλαίσιο αυτό,  ο εφοδιασμός από υπεράκτιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορεί και θα πρέπει να ενσωματωθεί σε όλη τη σχετική νομοθεσία της ΕΕ. Ταυτόχρονα ο  μελλοντικός σχεδιασμός της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να λαμβάνει υπόψη και να μεριμνά για τα μελλοντικά υπεράκτια έργα ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων των υβριδικών έργων, και παράλληλα  πρέπει να αξιολογεί διεξοδικά τις επιπτώσεις στο σύνολο των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ.

Επίσης η έκθεση υποστηρίζει ότι  ΕΕ μπορεί να επιτύχει τους στόχους της για το κλίμα μόνο μέσω της ενσωμάτωσης των υπεράκτιων ΑΠΕ στο ενεργειακό σύστημα σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα και με πολύ ταχύτερο ρυθμό από ό,τι συντελείται μέχρι σήμερα.

Ας σημειωθεί ότι η έκθεση θα συζητηθεί την ερχόμενη εβδομάδα στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που θα συνεδριάσει στο Στρασβούργο.

H τρέχουσα απόδοση των εγκαταστάσεων υπεράκτιων ΑΠΕ  στην ΕΕ κινείται περίπου στα 2 GW ετησίως. Για να επιτευχθεί ισχύς τουλάχιστον 300 GW έως το 2050, θα πρέπει να πολλαπλασιαστεί η  ταχύτητα δημιουργίας νέων εγκαταστάσεων

Οι ευρωπαϊκές εταιρείες κατέχουν ηγετική θέση παγκοσμίως στον τομέα των υπεράκτιων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, έναν πολλά υποσχόμενο τομέα όσον αφορά στη δημιουργία θέσεων εργασίας, την ανάπτυξη και τις εξαγωγές. Το πλεονέκτημα αυτό πρέπει να διατηρηθεί και να αναπτυχθεί περαιτέρω ενόψει των αυξανόμενων παγκόσμιων αναγκών για καθαρή ενέργεια.

Για να λειτουργήσουν τα νέα offshore αιολικά απαιτούνται τεράστιες επενδύσεις σε θαλάσσια αλλά και σε χερσαία δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρισμού.  Το σχέδιο στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει επενδύσεις ύψους 530 δισ. ευρώ για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των ευρωπαϊκών υποδομών στα δίκτυα. Πρόκειται για επενδύσεις πρωτοφανούς κλίμακας, οι οποίες πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στις σχετικές νομοθετικές πράξεις και στα χρηματοδοτικά μέσα.

Η έκθεση υπογραμμίζει ότι οι επενδύσεις στα δίκτυα πρέπει να ληφθούν υπόψη στην  αναθεώρηση του κανονισμού ΔΕΔ-Ε (ΤΕΝ-Ε για τα διευρωπαϊκά δίκτυα) κατά τρόπο που να διευκολύνει την απαραίτητη σύζευξη τομέων, την ενσωμάτωση των υπεράκτιων αιολικών στην παραγωγή και την ανάπτυξη ανανεώσιμου υδρογόνου,  των τεχνολογιών μετατροπής ισχύος και των δυνατοτήτων αποθήκευσης και τηλεθέρμανσης.Η διασυνοριακή ενσωμάτωση των υπεράκτιων ΑΠΕ στην τηλεθέρμανση θεωρείται  πολλά υποσχόμενη τεχνολογία για τη μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμωνθέρμανσης.

Καθώς  η συνολική διαδικασία ανάπτυξης θαλάσσιων αιολικών είναι ήδη χρονοβόρα, θα πρέπει να συντμηθεί και να συντομευθούν οι χρόνοι, διαφορετικά δεν θα επιτευχθούν οι στόχοι. Στη λογική αυτή εντάσσεται η πρόταση για τη θέσπισης ενιαίου κανονισμού σε επίπεδο ΕΕ για τη χορήγηση αδειών, με τον οποίο θα απλουστεύεται η διενέργεια εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και θα εναρμονίζονται οι εθνικές προσεγγίσεις. Η ΕΕ θα μπορούσε να χαρακτηρίσει τις υπεράκτιες περιοχές, διευκολύνοντας κατά τον τρόπο αυτό την πρόσβαση και την αδειοδότηση.