Υπέρ των διμερών συμβολαίων μεταξύ των παραγωγών και των προμηθευτών/μεγάλων καταναλωτών ηλεκτρισμού τάσσεται ο καθηγητής του ΕΜΠ και σύμβουλος του ΥΠΕΝ κ. Παντελής Κάπρος, ως ένα μέτρο που θα μπορούσε άμεσα να βοηθήσει στη μείωση του κόστους ηλεκτρισμού
Στην ομιλία του στην ημερίδα του ΙΕΝΕ ο κ. Κάπρος τόνισε ότι η Ελλάδα είναι μία από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές αγορές που το 100% της τιμής χονδρικής του ηλεκτρισμού περνά στον καταναλωτή. Στις άλλες χώρες, μόνον ένα μέρος της χονδρικής τιμής μετακυλίεται στον καταναλωτή γιατί εκεί λειτουργούν και άλλοι μηχανισμοί, όπως τα διμερή συμβόλαια και οι προθεσμιακές αγορές. Μάλιστα επισήμανε ότι η ύπαρξη διμερών συμβολαίων είναι υποχρεωτική και ζήτησε την κατάργηση του πλαφόν 20% που έχει τεθεί στη ΔΕΗ όσον αφορά στις ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που μπορεί να διαθέσει εκτός χρηματιστηριακής αγοράς. Θεωρεί ότι οι τιμές λιανικής μπορεί να πέσουν ακόμα και στο μισό αν καταργηθεί το πλαφόν.
Ο κ. Κάπρος τάχθηκε κατά της επιβολής μέτρων ρυθμιζόμενων τιμών, εκτιμώντας ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο πλήττεται ο ανταγωνισμός, ενώ το δημοσιονομικό κόστος από μία τέτοια πολιτική θα ήταν δυσβάσταχτο. Επισήμανε ότι η σύγκριση της τιμής χονδρικής στην Ελλάδα και τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες δεν μας δίνει ενημέρωση για τα τιμολόγια λιανικής, ακριβώς επειδή στις άλλες χώρες στη λιανική περνά μόνον ένα μέρος της τιμής χονδρικής.
Μία άλλη λύση είναι η επιστροφή στους καταναλωτές των απροσδόκητων κερδών που αποκομίζουν ορισμένες ενεργειακές εταιρίες από την αύξηση των τιμών της ενέργειας. Προς την κατεύθυνση αυτή κινείται η γαλλική πρόταση για τον προσδιορισμό του πλήρους κόστους μορφών ενέργειας όπως η πυρηνική και οι ΑΠΕ και την ανάλογη αμοιβή τους, από τον προμηθευτή. Με το τρόπο αυτό τα υπερβάλλοντα έσοδα από τις χρηματιστηριακές αγορές δεν θα χρεώνονται στους προμηθευτές που αγοράζουν ενέργεια από την χρηματιστηριακή αγορά και με τη σειρά τους οι προμηθευτές δεν θα μετακυλίουν στον καταναλωτή το υπερβάλλον χρηματιστηριακό κόστος για τις δυο αυτές μορφές ενέργειας.
Σχολιάζοντας την επιλογή της ελληνικής κυβέρνησης να επιδοτεί τους καταναλωτές μέσω του ΔΑΠΕΕΠ από τα επιπλέον έσοδα των ΑΠΕ και των ρύπων με έναν αυτόματο μηχανισμό δήλωσε ότι επί της ουσίας αποτελεί μία παραλλαγή της γαλλικής λύσης. Πρόσθεσε ότι το ελληνικό σύστημα έχει το πλεονέκτημα ότι είναι αυτοχρηματοδοτούμενο χωρίς να επηρεάζει τα δημοσιονομικά της χώρας και προσαρμόζεται ανάλογα με την εξέλιξη των τιμών.
Σχετικά με την κρίση στο φυσικό αέριο, ο κ. Κάπρος επέκρινε την πολιτική της ΕΕ, οποία δεν είχε τη διορατικότητα να λάβει μέτρα προστασίας έναντι των υψηλών τιμών, νομίζοντας ότι οι χαμηλές τιμές φυσικού αερίου της προηγούμενης πενταετίας θα παρέμεναν για πάντα χαμηλές. Είπε ότι η Ευρώπη θυμήθηκε κατόπιν εορτής και αφού είχαν περάσει 6 μήνες από την άνοδο των τιμών και αφού είχε αφήσει τη Gazprom να αδειάζει με τεχνητό τρόπο τις ευρωπαϊκές αποθήκες, ότι θα έπρεπε να είχε λάβει μέτρα για την ασφάλεια τροφοδοσίας με φυσικό αέριο. Συμφώνησε δε με τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού fund που θα έπαιζε ρόλο στην εξομάλυνση των τιμών. Όπως είπε, η ελληνική κυβέρνηση έχει προτείνει τη δημιουργία αυτού του ταμείου ώστε να υπάρχει ένα σύστημα άμυνας απέναντι στις διακυμάνσεις των τιμών.
Στην ομιλία του ο κ. Κάπρος τόνισε, τέλος, την ανάγκη ταχείας μετάβασης στην πράσινη οικονομία, που μπορεί να απεγκλωβίσει την Ευρώπη από τον εκβιασμό τιμών που εφαρμόζεται αυτή τη στιγμή γεωπολιτικά. Εδωσε ως παράδειγμα σενάριο που τρέχει το εργαστήριο του ΕΜΠ του οποίου ηγείται, σύμφωνα με το οποίο μία γενναία επιτάχυνση των ΑΠΕ, του βιομεθανίου και του υδρογόνου, θα μπορούσε να αποδώσει μείωση ως και 40% των τιμών μέσα σε μία πενταετία.
Η επιτάχυνση των ΑΠΕ, της αποθήκευσης, του βιομεθανίου, του υδρογόνου και κάθε μέσου, που θα μειώνει την κατανάλωση φυσικού αερίου είναι ο καλύτερος δρόμος.
