Ως και πλαφόν στις τιμές του ηλεκτρισμού και του φυσικού αερίου για νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα μπορούν να θέτουν οι χώρες- μέλη της ΕΕ σύμφωνα με τα μέτρα που πρότεινε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ οι αποθήκες αερίου της Ευρώπης θα πρέπει ως τον Οκτώβριο να έχουν αναπληρώσει το 90% της χωρητικότητάς τους. Πρόκειται για δύο από τα μέτρα που πρότεινε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Φραντς Τίμμερμανς να δηλώνει ότι στόχος είναι η μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο κατά 2/3 ως τέλος της φετινής χρονιάς.
Η Ρωσία προμηθεύει περίπου το 40% του φυσικού αερίου που καταναλώνεται στην ΕΕ.
Σύμφωνα με κύκλους του υπουργείου Περιβάλλοντος- Ενέργειας πάντως, η κυβέρνηση δεν προτίθεται να προχωρήσει σε άλλη ρύθμιση για τις τιμές, πέραν των επιδομάτων στους λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου. Μάλιστα ως το τέλος της εβδομάδας αναμένεται ο υπουργός Κώστας Σκρέκας αναμένεται να ανακοινώσει αναλυτικά το ύψος της επιδότησης για τον Φεβρουάριο, ενώ είναι σίγουρο ότι σε ανάλογο μέτρο θα προχωρήσει και τον Μάρτιο.
Στη κοινή συνέντευξη τύπου που έδωσαν χθες ο κ. Τίμμερμανς και η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον δήλωσαν οι χώρες- μέλη μπορούν να λάβουν ρυθμιστικά μέτρα για τις τιμές, υπογραμμίζοντας ότι η Ευρώπη είναι σε θέση να ανταπεξέλθει σε διακοπή της εισαγωγής ρωσικού αερίου ως την επόμενη χειμερινή σαιζόν και ότι μακροπρόθεσμος στόχος είναι ο τερματισμός της εξάρτησης από τις ρωσικές προμήθειες καυσίμων «πολύ πριν από το 2030».
Το υγροποιημένο φυσικό αέριο από χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Κατάρ θα μπορούσαν φέτος να αντικαταστήσουν περισσότερο από το ένα τρίτο, 60 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm), από τα 155 bcm που λαμβάνει η Ευρώπη ετησίως από τη Ρωσία.
Δεδομένου πάντως ότι ένας μεγάλος αριθμός αποθηκών φυσικού αερίου στην Ευρώπη ανήκουν και ελέγχονται από τη ρωσική Gazprom, οι δύο αξιωματούχοι της ΕΕ απέφυγαν να διευκρινίσουν πώς θα την υποχρεώσουν να έχει γεμάτες τις αποθήκες στο 90% τον Οκτώβριο ή πώς ακριβώς θα υποχρεωθούν οι χώρες-μέλη να διασφαλίσουν την πληρότητα των αποθηκών σε αέριο και ποιές θα είναι οι κυρώσεις σε περίπτωση που δεν το πετύχουν.
Από την άλλη πλευρά, σε ερώτηση για την Ουγγαρία, η οποία έκανε γνωστό ότι θα συνεχίσει τη συνεργασία της με ρωσική εταιρία ατομικής ενέργειας για την κατασκευή πυρηνικού σταθμού, ο κ. Τίμμερμανς είπε ότι κάθε χώρα -μέλος μπορεί να ακολουθήσει τη δική της ενεργειακή πολιτική και ότι οι επιλογές αυτές θα κριθούν από τους πολίτες της χώρας.
Απέφυγε επίσης να πάρει θέση για την αντίδραση της Ευρώπης στην απαγόρευση εισαγωγής ρωσικών πετρελαίου και προϊόντων του , καθώς και ρωσικού αερίου στις ΗΠΑ, η οποία δεν είχε ανακοινωθεί επισήμως, την ώρα της συνέντευξης τύπου. “Ας περιμένουμε πρώτα τη ανακοίνωση των ΗΠΑ” δήλωσε. Αρκετές χώρες της ΕΕ πάντως έδειχναν να διαφωνούν με την επιβολή ευρωπαϊκών κυρώσεων στην εισαγωγή πετρελαίου από τη Ρωσία.
Το πακέτο που ανακοινώθηκε χθες περιλαμβάνει κατευθυντήριες γραμμές για τη δυνατότητα των κρατών-μελών να ρυθμίζουν τις τιμές των ενεργειακών προιόντων για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, την ειδική φορολόγηση των έκτακτων κερδών ενεργειακών ομίλων από τη μεγάλη αύξηση των τιμώνφυσικού αερίου/ηλεκτρισμού , τη χρήση των εσόδων από τη διάθεση δικαιωμάτων ρύπων και την αναπλήρωση των αποθεμάτων στις αποθήκες αερίου της ΕΕ στο 90% ως τον Οκτώβριο κάθε έτους. Επίσης, δίνει μεγάλη έμφαση στις προμήθειες αερίου από εναλλακτικές πηγές, κυρίως υγροποιημένο αέριο από χώρες εκτός Ρωσίας, στην ανάπτυξη των ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας, στο διπλασιασμό της παραγωγής βιοαερίου από γεωργικά απορρίμματα, από φέτος αν είναι δυνατόν και στην εντατικοποίηση της παραγωγής ανανεώσιμων αερίου και υδρογόνου.
Ας σημειωθεί ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σύμφωνα με τις δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου, απέστειλε στη ΕΕ κείμενο με προτάσεις, μεταξύ των οποίων την παρέμβαση στο τρόπο διαμόρφωσης των διεθνών τιμών του φυσικού αερίου, καθώς και την εξαίρεση σειράς δαπανών από την προσμέτρηση στα δημοσιονομικά ελλείμματα, προκειμένου να διευρυνθεί ο δημοσιονομικός χώρος για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Τα νέα σχέδια της Επιτροπής προστίθενται στις πολιτικές για την κλιματική αλλαγή που έχουν ήδη ανακοινωθεί και οι οποίες στόχευαν στη μείωση της χρήσης φυσικού αερίου της ΕΕ κατά 30% έως το 2030.
Όσον αφορά στις ΑΠΕ, όπως τονίστηκε στη συνέντευξη, νέα αιολικά και ηλιακά έργα θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν 20 bcm ζήτησης φυσικού αερίου φέτος, ενώ ο τριπλασιασμός της χωρητικότητας μέχρι το 2030, προσθέτοντας 480 GW αιολικής και 420 GW ηλιακής ενέργειας, θα μπορούσε να εξοικονομήσει 170 bcm ετησίως.
Ο κ. Τίμμερμανς αναφέρθηκε επίσης στη συμβολή των πολιτών στην εξοικονόμηση ενέργειας και την ταχύτερη απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο, δηλώνοντας ότι η μείωση των θερμοστατών κατά 1°C θα μπορούσε να εξοικονομήσει επιπλέον 10 bcm φέτος, ενώ έως το 2030, η αντικατάσταση των λεβήτων αερίου με 30 εκατομμύρια αντλίες θερμότητας θα μπορούσε να εξοικονομήσει επιπλέον 35 bcm.
Ως χθες, οι ροές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη από τη Ρωσία παρέμεναν σταθερές.
Ωστόσο, η Μόσχα προειδοποίησε τη Δευτέρα ότι οι κυρώσεις της Δύσης στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίουμπορεί να επιφέρει τη διακοπή της ροής αερίου προς τη Γερμανία από τον αγωγό Nord Stream 1.
Οι νέοι κανόνες για την αποθήκευση αερίου αναμένεται να δημοσιοποιηθούν από την Κομισιόν ως τον Απρίλιο. Σήμερα η πληρότητα στις αποθήκες αερίου της ΕΕ κυμαίνεται στο 27%.
