To πρώτο βήμα για τη δημιουργία χώρου αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα έκανε το υπουργείο Περιβάλλοντος- Ενέργειας με την τροπολογία που κατέθεσε χθες στη Βουλή, καθώς παρότι υπάρχει ενδιαφέρον, όπως της Energean αλλά και άλλων εταιριών μέχρι στιγμής δεν υπήρχε το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο.

Η τροπολογία που κατατέθηκε σε νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, προβλέπει ότι η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) είναι ο φορέας που θα αναλάβει τη χορήγηση αδειών εξερεύνησης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και τη συνολική διαχείριση των δικαιωμάτων του Δημοσίου για την αποθήκευση CO2 ή άλλων αερίων και υγρών στοιχείων, η οποία συμβάλλει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Το πιο προχωρημένο από τα πρότζεκτ δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (Carbon Capture Storage) είναι το επενδυτικό σχέδιο της Energean για την ανάπτυξη μονάδας σε υπό εξάντληση κοίτασμα υδρογονανθράκων στον Πρίνο. Το συγκεκριμένο έργο έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, για επιδότηση σε ποσοστό 35%, ενώ ο χρονικός ορίζοντα ολοκλήρωσης της πλήρους αδειοδότησης του έργου έχει προσδιοριστεί για  το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2024.

Πρόκειται για μία επένδυση της τάξης των 390 εκατ. ευρώ, για την οποία εκπονείται ήδη η τεχνική προμελέτη. Πρόσφατα η Energean ανακοίνωσε την ανάθεση στην αμερικανική εταιρία Halliburton της μελέτης αξιολόγησης του δυναμικού αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα στον εν λόγω παλαιό κοίτασμα του Πρίνου. Οι μέχρι στιγμής εκτιμήσεις τοποθετούν τη χωρητικότητα του κοιτάσματος από 1 ως 6 εκατομμύρια τόνους CO2 σε πλήρη ανάπτυξη, δυναμικό που θα μπορεί να απορροφήσει περί το 50% των ρύπων της βιομηχανίας.

H τελική επενδυτική απόφαση αναμένεται να ληφθεί ως τις αρχές του 2023

Εν τω μεταξύ, σχετικές επενδύσεις εξετάζουν και άλλοι όμιλοι, όπως τα ΕΛΠΕ και η Motor Oil.

Συνολικά στην Ευρώπη σήμερα σε στάδιο σχεδιασμού υλοποίησης βρίσκονται περί τα 70 σχέδια για μονάδες δέσμευσης και αποθήκευσης CO2, εκ των οποίων 6 έχουν ενταχθεί στα ‘Εργα Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ.

Σύμφωνα μεέρευνα αγοράς του οίκου  Fairfield, η αξία της παγκόσμιας αγορά CCS αναμένεται να φθάσει ως το 2026 στα 9,42 δισ. δολάρια από 4,17 δισ. δολάρια το 2020.

Σε πρόσφατη έκθεσή του ο οίκος Wood Mackenzie επισημαίνει 15 έργα διακράτησης διοιξειδίου του άνθρακα παγκοσμίως για τα οποία εκτιμά ότι εντός του 2022 θα ληφθεί η τελική επενδυτική απόφαση. Η υλοποίησή τους θα προσθέσει ικανότητα αποθήκευσης CO2 περί τα 35 εκατ. τόνους/έτος.

Από τα έργα που “παρακολουθεί” η Wood Mackenzie, στην Ευρώπη βρίσκονται :

.Το HyNet North West, στη Βρετανία, δυναμικότητας διακράτησης  10 εκατ.τόνων CO2/έτος

.Το East Coast Cluster στη Βρετανία, δυναμικότητας διακράτησης ως  27 εκατ. τόνους CO2/ έτος

. Το Porthos, στο λιμάνι του Ρότερνταμ στην Ολλανδία,  για τη διακράτηση περίπου 2,5 εκατ.τόνων διοξειδίου του άνθρακα ετησίως. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τρία έργα, που προαναφέρθηκαν, αποτελούν ευρωπαϊκό κλάστερ, καθώς μοιράζονται κοινό σύστημα μεταφοράς του CO2και κοινή υπεράκτια υποδομή αποθήκευσης.

.Tο πρότζεκτ Kairos@C σε βιομηχανικό κλάστερ στο λιμάνι της Αμβέρσας στο Βέλγιο, δυναμικότητας 14,2 εκατ.τόνων CO2 στα 10 πρώτα χρόνια λειτουργίας του.

. Το Polaris/Barents Blue, στο οποίο αρχικώς θα αποθηκεύονται περί τα 2 εκατ. τόνους CO2ετησίως, στο Finnmark της Νορβηγίας. Το CO2 θα συλλέγεται από τη μονάδα παραγωγής αμμωνίας Barents Blue, και

. Το Flagship One,  στη Σουηδία για τη μετατροπή   CO2σε e-μεθανόλη, ένα από τα νέα υγρά  καύσιμα.

Tο Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ), το οποίο συμμετέχει στη διεθνή διεπιστημονική κοινοπραξία DigiMon,έχει εκπονήσει  σε συνεργασία με την Metron Analysis έρευνα της κοινής γνώμης σχετικά με τις γνώσεις και τις απόψεις των Ελλήνων για την αποθήκευση CO2. Από τις απαντήσεις φάνηκε ότι οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες δεν εγνώριζαν το CCS, ενώ οι επιπτώσεις στο περιβάλλον ήταν  ο βασικός προβληματισμός εκείνων που διατύπωσαν αρνητική άποψη. Αντίθετα όσοι εξέφρασαν θετική γνώμη αναγνώριζαν  τη δυνητική συμβολή της συγκεκριμένης τεχνολογίας στη μείωση των ρύπων και στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Το DigiMon αφορά στη ψηφιακή παρακολούθηση έργων αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα με στόχο την προώθηση των μονάδων CCS. Στο έργο συμμετέχουν ερευνητικά ιδρύματα και βιομηχανίες από την Ολλανδία, τη Νορβηγία, τη Γερμανία, τη Βρετανία, τις ΗΠΑ και την Ελλάδα.