H λειτουργία της αγοράς ηλεκτρισμού αναστέλλεται, οι διασυνδέσεις με τις γειτονικές χώρες διακόπτονται και γίνονται κυλιόμενες περικοπές ηλεκτροδότησης σε όλους τους καταναλωτές. Πρόκειται για ορισμένα από τα βασικά μέτρα που θα ληφθούν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης και ανεπάρκειας εφοδιασμού του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας, σύμφωνα με το οριστικό  σχέδιο έκτακτης ανάγκης της ΡΑΕ, που ανακοινώθηκε χθες.   

Σε περίπτωση ανεπάρκειας ορυκτών καυσίμων και εν προκειμένω φυσικού αερίου, σύμφωνα με το  τελικό σχέδιο, ο  ΑΔΜΗΕ θα κληθεί να εφαρμόσει μία σειρά από μέτρα, όπως:

• Παύση λειτουργίας υδροαντλητικών μονάδων σε λειτουργία άντλησης εφόσον δεν μειώνεται η ικανότητα των μονάδων να λειτουργούν σε πλήρη φορτίο.
• Ετοιμότητα όλων των διαθέσιμων ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων και ανάλογα με τα διαθέσιμα αποθέματα (λιγνίτης, φυσικό αέριο, νερό) κάθε ημέρας και ανάλογη διαχείριση της λειτουργίας τους για την ασφάλεια του Συστήματος.
• Αύξηση αποθεμάτων λιγνίτη
• Ενεργοποίηση του μηχανισμού μείωσης της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, κυρίως στις ώρες αιχμής. (Μηχανισμός Απόκρισης Ζήτησης που προβλέπει τη Συμμετοχή Χαρτοφυλακίων Κατανεμόμενου Φορτίου στην Αγορά Εξισορρόπησης.)
• Ενεργοποίηση των διαδικασιών που προβλέπουν τα διμερή σύμφωνα με γειτονικά κράτη για μηδενισμό εξαγωγικών προγραμμάτων ενέργειας και έκτακτες εισαγωγές
• Ενεργοποίηση μονάδων έκτακτης ανάγκης που βρίσκονται σε κατάσταση ψυχρής εφεδρείας.
• Κυλιόμενες περικοπές φορτίου.

Εν τω μεταξύ και ενώ το ενδεχόμενο της πλήρους διακοπής των εισαγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσία γίνεται το πιθανότερο σενάριο, το Σχέδιο περιλαμβάνει ειδικό κεφάλαιο για την περίπτωση περιορισμένων εισαγωγών αερίου μέσω αγωγών στα βόρεια σύνορα της χώρας, πράγμα που θα σημάνει και τη διαταραχή στη τροφοδοσία των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων με καύσιμο φυσικό αέριο,. Για την περίπτωση αυτή τα μέτρα που προβλέπονται αφορούν:

• Στην αναβολή προγραμματισμένων συντηρήσεων μονάδων παραγωγής.
• Στην αυξημένη λειτουργία λιγνιτικών μονάδων.
• Στην αύξηση της λειτουργίας των υδροηλεκτρικών μονάδων.
• Στην αίτηση για παροχή έκτακτης βοήθειας σε γειτονικούς Διαχειριστές, που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα επάρκειας ισχύος.
• Στην ενημέρωση των καταναλωτών για μειωμένη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας (κυρίως τις ώρες αιχμής).
• Στην ορθολογική διαχείριση και συντήρηση συστημάτων ψύξης – θέρμανσης
• Στην εξοικονόμηση ενέργειας στον τομέα του φωτισμού
• Στην εξοικονόμηση ενέργειας στους τομείς ύδρευσης – αποχέτευσης
• Στην ενεργοποίηση μονάδων με δυνατότητα εναλλαγής καυσίμου δυνατότητα. Το τελικό σχέδιο περιλαμβάνει πρόβλεψη για τον σχεδιασμό μηχανισμού αποζημίωσης των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων που θα αντικαταστήσουν το φυσικό αέριο με ντίζελ σε περίπτωση κρίσης. Το μέτρο αφορά τις 5 μονάδες που έχουν την τεχνική αυτή δυνατότητα και συγκεκριμένα  δύο μονάδες της  ΔΕΗ σε Λαύριο και Κομοτηνή, δύο μονάδες της Elpedison σε Θεσσαλονίκη και Θίσβη και μία της  Ήρων.

Σύμφωνα με το σχέδιο ο ΑΔΜΗΕ ενεργοποιεί την κατάσταση συναγερμού όταν :

• Το Σύστημα λειτουργεί κοντά στα όρια ασφάλειας και η εμφάνιση ενός απρόβλεπτου συμβάντος, ακόμα και μετά την ενεργοποίηση διορθωτικών μέτρων, οδηγεί σε παραβίαση των ορίων ασφάλειας.
• Όταν παραβιάζονται τα ονομαστικά επίπεδα τάσης συστήματος, έντασης ρεύματος ή συχνότητας και οι αποζεύξεις εξοπλισμού, η απώλεια συγχρονισμού, διακοπές τροφοδότησης οδηγούν το σύστημα σε μη ασφαλή κατάσταση με μεγάλη πιθανότητα γενικής κατάρρευσης.
• Το Σύστημα βρίσκεται σε κατάσταση black out στην περίπτωση απώλειας φορτίου άνω του 50% ή απώλειας τάσης για τουλάχιστον τρία λεπτά με αποτέλεσμα την ενεργοποίηση του Σχεδίου Αποκατάστασης.

Η αναστολή της λειτουργίας της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, η οποία προβλέπεται στα μέτρα έκτακτης ανάγκης, έχει σκοπό την αποφυγή εκείνων των δραστηριοτήτων της, που είτε θα επιδεινώσουν τα περιθώρια ασφαλείας στο Σύστημα κατά την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, είτε θα επηρεάσουν αρνητικά τη διαδικασία αποκατάστασης.

Η αναστολή  τίθεται σε ισχύ εφόσον ο Διαχειριστής του Συστήματος έχει εξαντλήσει όλες τις τεχνικές επιλογές που έχει στη διάθεσή του στο πλαίσιο της λειτουργίας της Αγοράς και έχει εφαρμόσει όλα τα άλλα διαθέσιμα διορθωτικά μέτρα.

Κατά τη διάρκεια ισχύος κατάστασης Έκτακτης Ανάγκης και εφόσον έχει ανασταλεί η λειτουργία της αγοράς δεν ισχύει η Διαδικασία Ενοποιημένου Προγραμματισμού (ΔΕΠ) και όλοι οι Χρήστες οφείλουν να εκτελούν τις εντολές (προφορικές ή αυτόματες) του Διαχειριστή, εφόσον δεν θίγεται η ασφάλεια του προσωπικού και των μηχανημάτων τους.

Ειδικά για τις διασυνδέσεις, προβλέπεται ακόμη και απόζευξή τους, ως ύστατο μέτρο για να αποφευχθεί ο κίνδυνος επέκτασης της διαταραχής σε ευρύτερη γεωγραφική περιοχή.

Για παράδειγμα για επίπεδα συχνότητας χαμηλότερα από 49.3 Hz η διασύνδεση Ελλάδας – Αλβανίας αποσυνδέεται αυτόματα, ενώ για συχνότητες χαμηλότερες από 48.9 Hz και 48.7 Hz για πάνω από 0,5 sec οι διασυνδέσεις Ελλάδας – Β.Μακεδονίας και Ελλάδας – Βουλγαρίας αντίστοιχα αποσυνδέονται από το Σύστημα.

Σε περιπτώσεις που ο Διαχειριστής έχοντας εξαντλήσει όλα τα διαθέσιμα μέτρα, αδυνατεί να αποτρέψει τη διάδοση της διαταραχής και να επαναφέρει το Σύστημα σε κανονική κατάσταση προχωράει σε περικοπή φορτίου ως ύστατου μέτρου για να αποτραπεί η κατάρρευση μέρους ή του συνόλου του ηλεκτρικού Συστήματος. Η περικοπή φορτίου πραγματοποιείται αυτόματα, ημιαυτόματα ή χειροκίνητα.

Οι περικοπές φορτίου ξεκινούν από τα φορτία λιγνιτωρυχείων και τα αρδευτικά φορτία.

Ο ΔΕΔΔΗΕ συντάσσει πίνακες με ιεράρχηση των φορτίων που θα περικοπούν (αρδευτικά, στη συνέχεια ημιαστικά και τέλος αστικά φορτία) και καθορίζει κατάλογο καταναλωτών με προτεραιότητα τροφοδότησης και καταναλωτών που δεν υπόκεινται σε περικοπή φορτίου (πχ. φορείς τοπικής Αυτοδιοίκησης, νοσοκομεία, σώματα ασφαλείας, ένοπλες δυνάμεις, τράπεζες, ενεργειακές και τηλεπικοινωνιακές υποδομές, υποδομές μεταφορών, κ.ά.)

Σε περιπτώσεις που η περικοπή φορτίου (αυτόματη ή χειροκίνητη) προβλέπεται να έχει σημαντική χρονική διάρκεια, εφαρμόζεται διαδικασία κυκλικής περικοπής φορτίου.

Αν υπάρχει δυνατότητα, ο Διαχειριστής Δικτύου δημοσιοποιεί το πρόγραμμα των διακοπών ηλεκτροδότησης ανά περιοχή.

Ο ΑΔΜΗΕ μεριμνά ώστε να εναλλάσσονται κυκλικά οι περικοπές φορτίου σε πελάτες συνδεμένους απευθείας στο Σύστημα και στα σημεία σύνδεσης Συστήματος με το Δίκτυο.