Την ανάγκη ενίσχυσης των εισοδημάτων των εργαζομένων στην Ευρώπη, ώστε να κινηθούν οι τοπικές αγορές και κατ’ επέκταση η οικονομία της ΕΕ, υπογραμμίζουν οι βιομηχανικές ενώσεις τους.  Μια σημαντική αύξηση μισθών θα ήταν ένα πρώτο βήμα, την ώρα που οι πληθωρισμός καλπάζει και η ενεργειακή κρίση απειλεί να σταματήσει την ευρωπαϊκή βιομηχανία. Το αυξανόμενο κόστος ζωής οδηγεί εκατομμύρια στη φτώχεια και πυροδοτεί φόβους για κοινωνική αναταραχή και η περικοπή των πραγματικών μισθών δεν είναι λύση, υποστηρίζει ο Λουκ Τριάνγκλ, Γενικός Γραμματέας του industrialAll European Trade Union.

Η σημερινή κρίση δεν μοιάζει με τίποτα από όσα έχουν, κατά περίπτωση, βιώσει πολλοί Ευρωπαίοι στη ζωή τους, τις τελευταίες δεκαετίες. Η πανδημία του COVID-19, μια κρίση που συμβαίνει μια φορά σε μια γενιά, έχει έρθει πια σε δεύτερο πλάνο και στο προσκήνιο βρίσκεται η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η επακόλουθη ενεργειακή κρίση και ο υψηλός πληθωρισμός απειλούν τώρα μια άνευ προηγουμένου πτώση του βιοτικού επιπέδου. Οι εργαζόμενοι με χαμηλό εισόδημα και οι ευάλωτες ομάδες πλήττονται περισσότερο, αλλά και το βιοτικό επίπεδο της μεσαίας τάξης επιδεινώνεται γρήγορα. Πάνω από τα μισά ευρωπαϊκά νοικοκυριά δηλώνουν ότι δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα. Σε βασικές οικονομίες της ΕΕ, όπως η Γαλλία, η Γερμανία και η Πολωνία, πάνω από τα δύο τρίτα του πληθυσμού ανησυχούν για κοινωνική αναταραχή.

Αν και κανείς δεν αρνείται τη σοβαρότητα της κατάστασης, ένα καταστροφικό επιχείρημα έχει διολισθήσει στη δημόσια συζήτηση. Παντού, εκπρόσωποι των εργοδοτών και των μεγάλων επιχειρήσεων συνεχίζουν να προειδοποιούν για τον κίνδυνο οι αυξήσεις των μισθών να δυναμώσουν περαιτέρω τον πληθωρισμό. Λένε ότι οι εργαζόμενοι πρέπει να «μετριάσουν» τις μισθολογικές τους απαιτήσεις (ενώ δεν αναλαμβάνουν τέτοια δέσμευση για τα δικά τους κέρδη). Το πρόβλημα με αυτό το καλά δοκιμασμένο επιχείρημα είναι ότι απλώς δεν επιβεβαιώνεται από τα γεγονότα. Οι πραγματικοί μισθοί έχουν μειωθεί απότομα σε ολόκληρη την οικονομία και σε ολόκληρη την ήπειρο. Η αγοραστική δύναμη των κατώτατων μισθών μειώθηκε σχεδόν κατά 5% σε ολόκληρη την Ευρώπη μέσα σε ένα μόνο χρόνο. Δεν υπάρχουν εκτεταμένες αυξήσεις μισθών ούτε καν ή με βάση τον πληθωρισμό. Το ράλι τιμών καθοδηγείται από το αυξανόμενο κόστος των τροφίμων και της ενέργειας και όχι από τις μισθολογικές απαιτήσεις των εργαζομένων.

Αντίθετα, ορισμένες εταιρείες πηγαίνουν αρκετά καλά, με τα υψηλότερα από τα αναμενόμενα κέρδη να οδηγούν σε μεγάλα μερίσματα για τους μετόχους. Η BP και η Shell, για παράδειγμα, δαπάνησαν 7,7 δισεκατομμύρια δολάρια σε εξαγορές μετοχών πέρυσι, πριν η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία εξαφανίσει τα ενεργειακά κέρδη. Η Rystad Energy προβλέπει κέρδη ρεκόρ ύψους 776 δισεκατομμυρίων ευρώ στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου το 2022, 70% υψηλότερα από το περσινό υψηλό των 493 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Και δεν είναι μόνο στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου όπου τα μεγάλα κέρδη μετατρέπονται σε παχιά μερίσματα: ο παγκόσμιος δείκτης μερισμάτων δείχνει μια απότομη αύξηση στις πληρωμές σε όλους τους τομείς, με τις ευρωπαϊκές εταιρείες να πληρώνουν στους μετόχους 29% περισσότερο από πέρυσι. Εν τω μεταξύ, οι αποζημιώσεις των στελεχών συνεχίζουν να αυξάνονται. Αυτή είναι μια μακροπρόθεσμη τάση: τα κορυφαία εταιρικά στελέχη έχουν δει τους μισθούς τους να αυξάνονται περισσότερο από 1000% τα τελευταία 40 χρόνια, σχεδόν 100 φορές το ποσοστό του μέσου εργαζομένου. Σήμερα, ο μέσος CEO κερδίζει 278 φορές τον μισθό ενός μέσου εργαζόμενου.

Είναι σαφές, όπως σημειώνουν οικονομική αναλυτές, ότι αντί να αποζημιώνουν τους εργαζόμενους για τα κέρδη που παρήγαγαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ορισμένες εταιρείες πληρώνουν μερίσματα ρεκόρ και πακέτα μπόνους στους CEO. Η έκρηξη στις αμοιβές των CEO και γενικότερα οι αποδοχές στελεχών έχουν τροφοδοτήσει την ανάπτυξη των εισοδημάτων των κορυφαίων στελεχών (1%), διευρύνοντας το χάσμα μεταξύ αυτών και του 90% των χαμηλότερων εισοδηματικών τάξεων των εργαζομένων.

Όπως τονίζεται αρμοδίως, οι χαμηλοί μισθοί δεν βλάπτουν μόνο μεμονωμένους εργαζόμενους, αλλά είναι κακό για την οικονομία στο σύνολό της. Όσο οι εργαζόμενοι έχουν μειωμένους μισθούς, θα ξοδεύουν λιγότερα στην πραγματική οικονομία και η ανάπτυξη θα υποφέρει. Υψηλότεροι μισθοί σημαίνουν περισσότερα χρήματα στις τσέπες των ανθρώπων, ενισχύοντας τη συνολική οικονομική προοπτική και βελτιώνοντας την κοινωνική σταθερότητα, καθώς λιγότεροι άνθρωποι πέφτουν στην απόγνωση της φτώχειας.

Ευρωπαίοι εργατολόγοι σημειώνουν ότι οι μισθοί των εργαζομένων πρέπει να αυξηθούν ανάλογα με τον πληθωρισμό, τις αυξήσεις των τιμών και την αύξηση της παραγωγικότητας. Επιπλέον, η Ευρώπη χρειάζεται επείγουσα δράση για την προστασία των θέσεων εργασίας και των εργαζομένων από τις αυξανόμενες τιμές. Χρειαζόμαστε, όμως και πιο μακροπρόθεσμα μέτρα για να αποτρέψουμε αυτό το ενδεχόμενο να συμβεί ξανά. Η Ευρώπη πρέπει να ελέγχει το δικό της ενεργειακό σύστημα, βασισμένο στην πράσινη ενέργεια που παράγεται στο έδαφός της. Η επίτευξη αυτού του στόχου θα απαιτήσει τεράστιες επενδύσεις, μια φιλόδοξη μακροπρόθεσμη ενεργειακή και βιομηχανική στρατηγική και μια βαθιά μεταρρύθμιση του πλαισίου ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ, το οποίο είναι πολύ βραχυπρόθεσμο και βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αγορά.

Οι πολιτικές λιτότητας που εφαρμόστηκαν κατά την τελευταία κρίση πρέπει να αποφευχθούν πάση θυσία. Η συγκράτηση των μισθών, σε συνδυασμό με μαζικές περικοπές στις δημόσιες δαπάνες, θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη περίοδο κατάθλιψης και πιθανών κοινωνικών αναταραχών, όπως συνέβη μετά την κρίση του 2008. Τα λάθη του παρελθόντος, αν επαναληφθούν, θα οδηγήσουν στα ίδια άσχημα αποτελέσματα και σήμερα…

Οι εργαζόμενοι, λοιπόν, χρειάζονται αύξηση μισθών. Όλοι οι Ευρωπαίοι χρειάζονται χαμηλότερους λογαριασμούς και βοήθεια για να τα βγάλουν πέρα.

Φυσικά, οι πολιτικοί πρέπει να λάβουν μέτρα για να βοηθήσουν τους εργαζόμενους και τις οικογένειές τους με την κρίση κόστους ζωής. Αλλά και οι εργοδότες πρέπει να επωμιστούν τις ευθύνες τους, ειδικά όταν έχουν τα μέσα να το κάνουν.

Η IndustriAll Europe, εκπροσωπεί επτά εκατομμύρια βιομηχανικούς εργάτες σε όλη την ήπειρο. Τα συνδικάτα τους ζητούν σήμερα όλα το ίδιο πράγμα: κυβερνητική δράση για την αντιμετώπιση της κρίσης κόστους ζωής και αύξηση μισθών που προστατεύει το βιοτικό επίπεδο των απλών Ευρωπαίων. Ήδη, προετοιμάζεται μια καμπάνια, με πέντε κύρια μηνύματα:

-Μια αύξηση μισθού που εγγυάται αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο.

-Δίκαιοι φόροι στις εταιρείες και στους πλούσιους.

-Στήριξη στους εργαζόμενους που πλήττονται από την κρίση κόστους ζωής.

-Οικονομική στήριξη σε επιχειρήσεις που παλεύουν με το ενεργειακό κόστος, με εγγυήσεις για εξοικονόμηση θέσεων εργασίας και αύξηση μισθών.

-Τομεακές διαπραγματεύσεις ώστε οι εργαζόμενοι να μπορούν να κερδίσουν καλύτερες αμοιβές.

Αυτά τα αιτήματα υποδεικνύουν μια διέξοδο από την κρίση, η οποία βασίζεται στην αύξηση του βιοτικού επιπέδου και στην τοποθέτηση της Ευρώπης σε μια πορεία βιώσιμης, μακροπρόθεσμης ανάπτυξης. Στην άλλη κατεύθυνση βρίσκεται μόνο μια επανάληψη των οδυνηρών εμπειριών της τελευταίας κρίσης. Εναπόκειται στις κυβερνήσεις, την ΕΕ και τη βιομηχανία να επιλέξουν…