Καθυστερήσεις στην επιστροφή ποσών στις ενεργοβόρες βιομηχανίες έχουν αρχίσει και πάλι να παρατηρούνται σε σχέση τόσο με το μειωμένο ΕΤΜΕΑΡ για τις επιλέξιμες επιχειρήσεις που ηλεκτροδοτούνται στη Μέση Τάση, όσο και για την αποζημίωση από τον μηχανισμό αντιστάθμισης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει ακόμα δώσει την επίσημη έγκριση για τον ελληνικό μηχανισμό αντιστάθμισης, παρότι στις 7 Φεβρουαρίου ανακοίνωσε ότι εγκρίνει για την Ελλάδα, το ειδικό καθεστώς κρατικών ενισχύσεων, που επιτρέπει την αποζημίωση των ενεργοβόρων επιχειρήσεων, λόγω της αύξησης των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας. Στόχος της “αντιστάθμισης” είναι η αποφυγή της “διαρροής άνθρακα”, δηλαδή της μετεγκατάσταση βιομηχανιών σε τρίτες χώρες με χαμηλότερο περιβαλλοντικό κόστος.
Η καθυστέρηση από την Κομισιόν έχει ως αποτέλεσμα να μην έχει ακόμα εκδοθεί από το ΥΠΕΝ η υπουργική απόφαση για την εφαρμογή του μηχανισμού, και βέβαια ο ΔΑΠΕΕΠ να μην έχει ανοίξει την πλατφόρμα, στην οποία οι επιχειρήσεις θα πρέπει να υποβάλλουν αιτήσεις για να λάβουν την αποζημίωση.
Το συνολικό ύψος της αντιστάθμισης ανέρχεται σε 1,36 δις ευρώ για την περίοδο 2021-2030. Η πρώτη καταβολή, ύψους 60 εκατ. ευρώ για το 2021, θα πρέπει να γίνει έως τις 30 Απριλίου του 2023. Συνολικά για το 2022 οι επιχειρήσεις, που δικαιούνται την αντιστάθμιση, θα πρέπει να λάβουν αποζημιώσεις ύψους 116 εκατ. ευρώ για το 2022.
Οι κλάδοι πουωφελούνται από το μέτρο είναι: κατασκευή δερμάτινων ενδυμάτων, παραγωγή αλουμινίου, παραγωγή ανόργανων βασικών χημικών ουσιών, παραγωγή μόλυβδου, ψευδάργυρου και κασσίτερου, παραγωγή χαρτοπολτού, κατασκευή χαρτιού και χαρτονιού, παραγωγή βασικού σιδήρου χάλυβα και σιδηροκραμάτων, μεταποίηση προϊόντων διύλισης πετρελαίου, παραγωγή χαλκού, παραγωγή άλλων μη σιδηρούχων μετάλλων, παραγωγή πλαστικών, παραγωγή γυαλιού και παραγωγή βιομηχανικών αερίων όπως το υδρογόνο.
Η κλωστοϋφαντουργία, τα λιπάσματα, όπως και το τσιμέντο δεν εντάσσονται στους επιλέξιμους κλάδους, με βάση την τελευταία απόφαση της Επιτροπής που ισχύει για όλες τις χώρες-μέλη, ενώ έχει συμπεριληφθεί ο κλάδος των πετρελαιοειδών. Στην Ελλάδα, δικαιούχοι της αντιστάθμισης είναι, μεταξύ άλλων, το Αλουμίνιο Ελλάδος, ο Όμιλος Βιοχάλκο και τα διυλιστήρια της Helleniq Energy και της Motor Oil.
Πέραν του κλάδου στον οποίο ανήκουν, οι επιλέξιμες εταιρίες για την αντιστάθμιση, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό, θα πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις και ειδικότερα είτε να εφαρμόζουν ορισμένες συστάσεις ενεργειακού ελέγχου, είτε να καλύπτουν τουλάχιστον το 30% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, ή να επενδύσουν τουλάχιστον το 50% του ποσού της ενίσχυσης σε έργα που έχουν ως αποτέλεσμα σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου της εγκατάστασης. Οι δικαιούχοι θα πρέπει να συμμορφωθούν με μία από τις υποχρεώσεις αυτές εντός τριών ετών από τη χορήγηση της ενίσχυσης.
Οσον αφορά στην επιστροφή του ΕΤΜΕΑΡ υπολογίζεται ότι οι επιλέξιμες επιχειρήσεις της Μέσης Τάσης, που είναι δικαιούχοι, θα πρέπει να λάβουν συνολικά για το 2021 περίπου 40 εκατ. ευρώ. Το μέτρο αφορά στην επιστροφή ποσών που έχουν ήδη πληρωθεί μέσω των λογαριασμών του ρεύματος. Και τούτο γιατί οι επιχειρήσεις της κατηγορίας αυτής πλήρωναν ΕΤΜΕΑΡ 8,78 ευρώ/MWh, ενώ κανονικά έπρεπε να πληρώνουν 2,55 ευρώ/MWh. Μάλιστα, οι εταιρίες που δικαιούνται την επιστροφή έχουν καταθέσει τις αιτήσεις τους στην ειδική πλατφόρμα του ΔΑΠΕΕΠ και έχουν ολοκληρώσει την καταχώρηση των στοιχείων τόσο για το 2021 όσο και για το 2022.
Ωσόσο, η διαδικασία δεν προχωρεί και ίσως το θέμα να παραμείνει “παγωμένο” τουλάχιστον μέχρι τις εκλογές. Το μειωμένο ΕΤΜΕΑΡ για τις επιλέξιμες επιχειρήσεις, το οποίο φέρνει την επιστροφή των χρημάτων, σημαίνει ότι κάποιες άλλες επιχειρήσεις, ίσως οι περισσότερες, θα πρέπει να πληρώσουν αυξημένο ΕΤΜΕΑΡ, καθώς για αυτές λήγει η “ταρίφα” των 8,78 ευρώ/MWh και περνούν στα 17 ευρώ/MWh, πράγμα που σημαίνει την αντίστοιχη επιβάρυνση στον ήδη υψηλό λογαριασμό ηλεκτρικού ρεύματος.