Τις βασικές αρχές σχεδιασμού και το χρονοδιάγραμμα ενεργειών (Roadmap) για την προσαρμογή της εγχώριας αγοράς ηλεκτρισμού για την εφαρμογή του Target Model, παρουσίασαν από κοινού σε μελέτη η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, ο ΑΔΜΗΕ και ο ΛΑΓΗΕ. Σύμφωνα με την κοινή ανακοίνωση του Ρυθμιστή, του Διαχειριστή και του Λειτουργού, οι γενικοί άξονες της προτεινόμενης λύσης περιλαμβάνουν τα εξής:
1) Δημιουργία προθεσμιακής αγοράς προϊόντων υποχρεωτικής φυσικής παράδοσης (forward contracts).
2) Δυνατότητα για διμερή συμβόλαια μεταξύ παραγωγών και προμηθευτών εκτός ημερήσιας αγοράς.
3) Εφαρμογή περιορισμού μέγιστης ποσότητας προθεσμιακών ή διμερών συναλλαγών (ως ποσοστό του χαρτοφυλακίου) της εταιρείας με τη δεσπόζουσα θέση στη δραστηριότητα της προμήθειας, ο έλεγχος του οποίου θα διενεργείται καθημερινά, προκειμένου να διατηρηθεί η ρευστότητα της ημερήσιας αγοράς.
4) Διατήρηση κεντρικού προγραμματισμού και κατανομής σε πραγματικό χρόνο των μονάδων παραγωγής από το Διαχειριστή του Συστήματος.
5) Προσφορές ανά μονάδα (όπως στην Ιταλία), και όχι ανά χαρτοφυλάκιο μονάδων (όπως π.χ. στη Γαλλία, Γερμανία).
6) Αλλαγή κανόνων της ημερήσιας αγοράς, καθώς και του τρόπου υποβολής προσφορών για τους συμμετέχοντες. Συγκεκριμένα, προτείνονται οι τύποι προσφορών που υπάρχουν στις Ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας (μπλοκ και σύνθετες προσφορές).
7) Αλλαγή της μεθόδου επίλυσης του Ημερήσιου Ενεργειακού Προγραμματισμού (ΗΕΠ), με άρση όλων των τεχνικών περιορισμών του Συστήματος Μεταφοράς και των μονάδων παραγωγής από την επίλυση της ημερήσιας αγοράς.
8) Δημιουργία ενδοημερήσιας αγοράς (continuous intra-day trading), στην οποία οι συμμετέχοντες θα μπορούν να διορθώνουν τις καθαρές θέσεις τους (net positions), προκειμένου να μην υπόκεινται σε ποινές λόγω απόκλισης της θέσης τους από τις πωλούμενες/αγορασθείσες ποσότητες σε πραγματικό χρόνο.
9) Δημιουργία ξεχωριστής αγοράς επικουρικών υπηρεσιών για τη διασφάλιση των αναγκαίων εφεδρειών για την ασφαλή λειτουργία του Συστήματος σε πραγματικό χρόνο. Η προμήθεια των επικουρικών υπηρεσιών προτείνεται να γίνεται σε ημερήσιο επίπεδο, μετά την ημερήσια αγορά και πριν τον πραγματικό χρόνο.
10) Δημιουργία αγοράς εξισορρόπησης ισχύος, με προσφορές για αύξηση και μείωση ισχύος από τις μονάδες παραγωγής ή με προσφορές για αύξηση και μείωση της κατανάλωσης, για την εξισορρόπηση του συστήματος σε πραγματικό χρόνο.
11) Υπολογισμός των αποκλίσεων ανά μονάδα παραγωγής και ανά χαρτοφυλάκιο φορτίου (για κάθε Προμηθευτή).
12) Σταδιακή μεταφορά της ευθύνης για την πρόβλεψη, υποβολή προσφορών και εξισορρόπηση σε πραγματικό χρόνο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), από το Διαχειριστή του Συστήματος στους παραγωγούς ΑΠΕ.
Όπως επισημαίνεται, οι εν λόγω ρυθμίσεις αναλύονται εκτενώς στη δεύτερη Φάση του έργου που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, και η οποία περιλαμβάνει τη διαμόρφωση αναλυτικού χρονοδιαγράμματος εργασιών (Roadmap) που πρέπει να εκτελεστούν από τη ΡΑΕ και τους φορείς της χονδρεμπορικής αγοράς (ΑΔΜΗΕ και ΛΑΓΗΕ), προκειμένου να εφαρμοστούν επιτυχώς οι ρυθμίσεις αυτές. Οι ρυθμίσεις αυτές κρίνονται αναγκαίες, προκειμένου η ελληνική χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας να καταστεί πλήρως συμβατή με το Ευρωπαϊκό “Target Model”, όπως αυτό περιγράφεται στους Κώδικες Δικτύου (Network Codes) του ENTSO-E και των σχετικών υποστηρικτικών τους κειμένων.
Στο πλαίσιο της τρίτης Φάσης του έργου, θα εκτελεστούν προσομοιώσεις της ημερήσιας αγοράς με ειδικευμένο λογισμικό ενεργειακών αγορών, με διαφορετικά προϊόντα, για να αξιολογηθεί ο βέλτιστος τρόπος προσφοράς από την κυρίαρχη επιχείρηση και τους ιδιώτες παραγωγούς, βάσει των νέων τύπων προσφορών, καθώς και η επίπτωση χρήσης κάθε τύπου προσφορών έγχυσης στα αποτελέσματα της ημερήσιας αγοράς.
Συγκεκριμένα, θα εφαρμοστούν:
α) Απλές ωριαίες προσφορές, όπως υποβάλλονται σήμερα στην Ελλάδα.
β) Προσφορές σε μπλοκ, όπως υποβάλλονται σήμερα στις αγορές της Δυτικοκεντρικής Ευρώπης (Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο, Ολλανδία, κ.α.).
γ) Σύνθετες προσφορές, με Συνθήκη Ελάχιστου Εισοδήματος, Συνθήκη Κλίσης Φόρτισης, Συνθήκη Προγραμματισμένης Διακοπής ή Συνθήκη Αδιαιρετότητας. Οι συγκεκριμένες προσφορές υποβάλλονται σήμερα στην Ιβηρική αγορά (Ισπανία, Πορτογαλία).
Επιπλέον, θα εκτελεστούν προσομοιώσεις της ημερήσιας αγοράς με διαφορετικά επίπεδα εφαρμογής του περιορισμού μέγιστης ποσότητας προθεσμιακών ή διμερών συναλλαγών (ως ποσοστό του χαρτοφυλακίου) για την εταιρεία με δεσπόζουσα θέση στη δραστηριότητα της προμήθειας, και θα αναλυθούν τα αποτελέσματα.
Η ανάλυση θα γίνει σε ημερήσιο επίπεδο, για τέσσερις (4) χαρακτηριστικές εβδομάδες του έτους (μία ανά εποχή), και τα αποτελέσματα θα συγκριθούν με την τρέχουσα επίλυση του Ημερήσιου Ενεργειακού Προγραμματισμού (ΗΕΠ). Επίσης, θα αξιολογηθεί και θα ποσοτικοποιηθεί το ρίσκο των παραγωγών από την αλλαγή του τρόπου υποβολής των προσφορών έγχυσης. Θα ακολουθήσει ανάλυση της προκύπτουσας Οριακής Τιμής Συστήματος και οικονομική ανάλυση των εσόδων των παραγωγών από τη νέα ημερήσια αγορά, σε σχέση με την τρέχουσα κατάσταση.
Με την ολοκλήρωση του όλου έργου, το Σεπτέμβριο του 2014, θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση ο εκπονηθείς αναλυτικός επανασχεδιασμός της αγοράς, ώστε όλοι οι φορείς και οι συμμετέχοντες σε αυτήν να καταθέσουν τις απόψεις και τους προβληματισμούς τους. Μετά την επεξεργασία των απόψεων που θα κατατεθούν στο πλαίσιο της δημόσιας αυτής διαβούλευσης, οι τρεις φορείς (ΡΑΕ-ΑΔΜΗΕ-ΛΑΓΗΕ) θα καταθέσουν την τελική, από κοινού πρότασή τους προς την Πολιτεία σχετικά με την αναδιοργάνωση της λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας.
