Το 1/3 των αναγκών σε φυσικό αέριο της Βουλγαρίας τον χειμώνα 2022-23 καλύφθηκε μέσω του ελληνο-βουλγαρικού αγωγού IGB, ενώ εντός του δεύτερου εξαμήνου 2023 η κοινοπραξία που ελέγχει το έργο, η ICGB, θα διεξάγει market test για την αναβάθμιση της μεταφορικής ικανότητας του έργου..
O αγωγός, ο οποίος τέθηκε σε λειτουργία την 1η Οκτωβρίου 2022 μετέφερε σε διάστημα έξι μηνών, ως τα τέλη Απριλίου 2023, ποσότητα της τάξης των 10,4 εκατ. MWh, που ισοδυναμεί με 892 εκατ. κυβικά μέτρα αερίου, καλήπτοντας το 1/3 της εσωτερικής ζήτησης στη γειτονική χώρα, σύμφωνα με τα στοιχεία της κοινοπραξίας.
Ας σημειωθεί ότι προς τη Βουλγαρία πραγματοποιούνται και εξαγωγές αερίου μέσω του ελληνικού συστήματος μεταφοράς, το οποίο διαχειρίζεται ο ΔΕΣΦΑ. Το εν λόγω αέριο, που προέρχεται κυρίως από φορτία υγροποιημένου αερίου (LNG) τα οποία καταφθάνουν στις εγκαταστάσεις στη Ρεβυθούσα, διοχετεύεται μέσω του σημείου σύνδεσης στο Σιδηρόκαστρο, απ΄όπου διέρχεται ο κεντρικός αγωγός του εγχώριου συστήματος, ο πρώτος που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα για τη μεταφορά του ρωσικού αερίου.
Μέσω του νέου αγωγού IGB μεταφέρεται κυρίως αέριο του Αζερμπαϊτζάν, το οποίο φθάνει στην Ελλάδα από τον αγωγό ΤΑΡ.
Στα τέλη Απριλίου, ο αγωγός IGB είχε 16 εγγεγραμμένους χρήστες. Μέτοχοι της εταιρίας στην οποία ανήκει ο αγωγός, της ICGB είναι κατά 50% η Poseidon (μικτή εταιρία 50-50 της ΔΕΠΑ με την Edison) και η Bulgarian Energy Holdings (BEH) επίσης με 50%.
Η συνολική μεταφορική ικανότητα του IGB είναι 3 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως. Λίγο περισσότερο από το 50% της χωρητικότητας αυτής και συγκεκριμένα 1,57 δισ κυβικά μέτρα ετησίως έχουν ήδη δεσμευτεί για ετήσια διέλευση μέσω μακροπρόθεσμων συμβολαίων, με διάρκεια ως και 25 χρόνια. Η υπόλοιπη μεταφορική δυναμικότητα διατίθεται μέσω δημοπρασιών, στις ευρωπαϊκές πλατφόρμες PRISMA και RBP. Οι δημοπρασίες αυτές, που συγκεντρώνουν μεγάλο ενδιαφέρον, πραγματοποιούνται για διαφορετικές χρονικές περιόδους.
Η χωρητικότητα του αγωγού μπορεί να αναβαθμιστεί ως τα 5 δισ. κυβικά μέτρα αερίου ετησίως, εφόσον βέβαια υπάρξει το ανάλογο ενδιαφέρον από την αγορά. Η αναβάθμιση του IGB, δυνατότητα που έχει προβλεφθεί από τα αρχικά στάδια του έργου, μπορεί να επιτευχθεί μέσω της ανάπτυξης σταθμού συμπίεσης στην Κομοτηνή, στο σημείο όπου ο ελληνο-βουλγαρικός αγωγός ενώνεται με το εθνικό σύστημα μεταφοράς (ΕΣΜΦΑ) και με τον αγωγό ΤΑΡ. Με τον τρόπο αυτό η Βουλγαρία αποκτά άμεση πρόσβαση στον λεγόμενο Νότιο Διάδρομο Αερίου
Ας σημειωθεί ότι ο IGB λειτουργεί ως ΑΣΦΑ (Ανεξάρτητο Σύστημα Φυσικού Αερίου).
Η ICGB, που είναι υπεύθυνη για την εμπορική λειτουργία της εν λόγω υποδομής, εξετάζει την περίοδο αυτή το ενδεχόμενο επαύξησης της μεταφορικής ικανότητας του ελληνο-βουλγαρικού αγωγού, δεδομένου του νέου ενεργειακού περιβάλλοντος που δημιουργήθηκε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την ευρύτερη προσπάθεια της Ευρώπης να εξασφαλίσει νέους, ασφαλείς διαδρόμους μεταφοράς αερίου από εναλλακτικούς προμηθευτές, προκειμένου να απεξαρτηθεί πλήρως από το ρωσικό αέριο.
Προς την κατεύθυνση αυτή, η ICGB σχεδιάζει εντός του δευτέρου εξαμήνου του 2023 να διενεργήσει market test, για να διερευνήσει τις προθέσεις της αγοράς ως προς τη δέσμευση πρόσθετης χωρητικότητας. Με βάση τα αποτελέσματα του market test, οι μέτοχοι της εταιρίας, δηλαδή η Poseidon και η ΒΕΗ θα αποφασίσουν για την πιθανή αναβάθμιση του αγωγού.
Αξίζει να αναφερθεί ότι ο διασυνδετήριος αυτός αγωγός μεταξύ της Ελλάδας και της Βουλγαρίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά αερίου και σε άλλες χώρες της ευρύτερης περιοχής, συμπεριλαμβανομένων της Μολδαβίας και της Ουκρανίας. Επίσης θα μπορεί να τροφοδοτείται και από τον υπο κατασκευή νέο πλωτό τερματικό σταθμό (FSRU) της Αλεξανδρούπολης, οποίος αναμένεται να ολοκληρωθεί φέτος το φθινόπωρο και να βρίσκεται σε πλήρη εμπορική λειτουργία από τις αρχές του προκειμένου το 2024. να βρίσκεται σε πλήρη εμπορική λειτουργία.
