Οι βέλτιστες πρακτικές για την ενεργειακή μετάβαση, οι δυσκολίες, τα επιτυχημένα έργα και η αντιμετώπιση των σημείων συμφόρησης στην περιοχή της Μεσογείου βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνάντησης των Προέδρων των ρυθμιστικών αρχών ενέργειας χωρών της Μεσογείου που πραγματοποιήθηκε στη Ρόδο στις 14-15 Ιουνίου 2023. Η συνάντηση είχε στόχο την προώθηση της συνεργασίας και την ανταλλαγή πρακτικών λύσεων που αφορούν στην επιτάχυνση της απανθρακοποίησης του ενεργειακού μίγματος της περιοχής και σε αυτή παραβρέθηκε, ο Δρ. Walid Fayad, Υπουργός Ενέργειας και Υδάτων του Λιβάνου. Παραβρέθηκαν, επίσης, πάνω από 15 Πρόεδροι Ρυθμιστικών Αρχών και 80 εκπρόσωποι χωρών που συμμετέχουν στο MEDREG.

Η Μεσόγειος, ως σταυροδρόμι μεταξύ Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής, κατέχει στρατηγική θέση για να πρωταγωνιστήσει στην πράσινη μετάβαση. Οι χώρες της Νότιας Μεσογείου, όπως το Μαρόκο, η Αλγερία και η Τυνησία, έχουν τη δυνατότητα να εξάγουν αιολική και ηλιακή ενέργεια στην Ευρώπη, ενώ η Αίγυπτος φιλοδοξεί να γίνει ένας περιφερειακός κόμβος φυσικού αερίου για να ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού της ΕΕ και των μεσογειακών γειτόνων της. Τα ανανεώσιμα αέρια, και συγκεκριμένα το υδρογόνο, αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία, διευκολύνοντας τη μετάβαση σε μια οικονομία απαλλαγμένη από εκπομπές άνθρακα.

Ο Abdellatif Bardach, Πρόεδρος του MEDREG και της Ρυθμιστικής Αρχής Ηλεκτρισμού του Μαρόκου (ANRE) στην εναρκτήρια δήλωσή του ανέφερε: «Η αγορά ενέργειας της Μεσογείου έχει την δυνατότητα να προσελκύσει μεγάλες επενδύσεις από όλο τον κόσμο, δεδομένης της έκτασης και της προδιάθεσης της για διασύνδεση. Επιπλέον, η περιοχή μας διαθέτει τεράστιες δυνατότητες όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και νέους φορείς, ιδιαίτερα το πράσινο υδρογόνο. Υπό αυτή την προοπτική, μόνο ένας πλήρως ανεξάρτητος ρυθμιστής ενέργειας μπορεί να διασφαλίσει τη διαφάνεια και την ουδετερότητα που απαιτούνται για την εκμετάλλευση αυτής της πολύτιμης ευκαιρίας.»

Στην κεντρική του ομιλία, ο Αναπληρωτής Καθηγητής, Αθανάσιος Δαγούμας, Πρόεδρος της Ελληνικής Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, Αποβλήτων και Υδάτων, τόνισε ότι: «Η μακρόπνοη στρατηγική της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) βασίζεται στη δημιουργία ενός συνεκτικού και καινοτόμου ρυθμιστικού πλαισίου, το οποίο αποτελεί προϋπόθεση για την προώθηση της ενεργειακής μετάβασης τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι τα στοιχεία αυτά είναι πολύτιμα και για την περιφερειακή συνεργασία στο πλαίσιο ενός διευρυμένου περιφερειακού οργανισμού όπως ο MEDREG. Είναι αξιοσημείωτο που ο MEDREG αποτελεί σημαντικό πυλώνα της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας, την ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας και την προώθηση της ολοκλήρωσης των ενεργειακών συστημάτων και αγορών. Οι ρυθμιστικές εξελίξεις συνδέονται στενά με την υλοποίηση των δικτύων, τα οποία πραγματοποιούνται μέσω πολυάριθμων χρηματοδοτικών πρωτοβουλιών, που επιτρέπουν τόσο την εκμετάλλευση των πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Βόρεια Αφρική αλλά ταυτόχρονα και την ανάπτυξη δικτύων για την κάλυψη της ζήτησης στην Ευρώπη. Ο MEDREG διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο στην περιοχή. Συνεπώς, εμείς, στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, συνδράμουμε αποφασιστικά για την επίτευξη των κοινών στόχων του MEDREG, προωθώντας την ανάπτυξη ενός συνεκτικού και καινοτόμου ρυθμιστικού πλαισίου σε περιφερειακό επίπεδο, το οποίο θα υποστηρίξει αποτελεσματικά την ενεργειακή μετάβαση στην περιοχή της Μεσογείου». 

Η Milou Beerepoot (DG NEAR), αντιπροσώπευσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στην ομιλία της επισήμανε:  «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεχίζει να θέτει την ενέργεια στο επίκεντρο της συνεργασίας της με τις νότιες γειτονικές χώρες και, ως εκ τούτου, αναζητά όλο και περισσότερες ευκαιρίες αμοιβαίου ενδιαφέροντος, με απτό θετικό αντίκτυπο για τους πολίτες. Πέραν του έντονου πολιτικού μας διαλόγου, πρόσφατα διευρύναμε το πεδίο εφαρμογής των οικονομικών μας μέσων με την ανάπτυξη συστημάτων εγγυήσεων που αποσκοπούν στην προσέλκυση ιδιωτών επενδυτών. Ωστόσο, για την προώθηση αυτών των μαζικών επενδύσεων, το επιχειρηματικό περιβάλλον πρέπει να ενισχυθεί μέσω πιο ολοκληρωμένων ρυθμιστικών πλαισίων που θα μπορέσουν εν συνεχεία να προσελκύσουν ευκολότερα νέες χρηματοδοτικές πηγές. Σε αυτό το σημείο συνεχίζουμε να βασιζόμαστε στο ρόλο και την εμπειρογνωμοσύνη της MEDREG για την περιοχή της Μεσογείου μας.»

Το υψηλού επιπέδου αυτό workshop πραγματοποιήθηκε την παραμονή της 35ης Γενικής Συνέλευσης του MEDREG, στην οποία ανακοινώθηκε η είσοδος ενός νέου μέλους, της Ρυθμιστικής Επιτροπής Ενέργειας και Υδάτινων Υπηρεσιών της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας. Ο Οργανισμός φθάνοντας τα 28 μέλη εκτείνεται πλέον σε ένα διευρυμένο γεωγραφικό χώρο, ενώ στόχος είναι η περαιτέρω διεύρυνση του Οργανισμού. Η είσοδος νέων χωρών βοηθά τον Οργανισμό να προωθήσει μια πιο περιεκτική προσέγγιση για την αντιμετώπιση των περιφερειακών προκλήσεων και να ασκήσει μεγαλύτερη συλλογική επιρροή για τη διαμόρφωση ενεργειακών πολιτικών, την ενίσχυση της ρυθμιστικής σύγκλισης και την προώθηση της ενεργειακής μετάβασης στην περιοχή της Μεσογείου.

Οι ρυθμιστικές αρχές της Μεσογείου έδειξαν ιδιαίτερα ενδιαφέρον για τις βέλτιστες πρακτικές που εφαρμόζει ήδη η ελληνική ρυθμιστική Αρχή στον τομέα της ενέργειας ζητώντας τη συνδρομή της για την υλοποίηση παρόμοιων πρακτικών στις χώρες τους.

Σημειώνεται, τέλος, πως ο Δήμαρχος Ρόδου, Αντώνης Καμπουράκης, συνέδραμε στην άριστη φιλοξενία και στην επιτυχή διοργάνωση της συνάντησης του MEDREG.