Aλλαγές στους όρους των διαγωνισμών για την προμήθεια των υλικών και του εξοπλισμού αναβάθμισης των δικτύων ηλεκτρισμού, προκειμένου οι  Ευρπωπαίοι Διαχειριστές Δικτύων Μεταφοράς Hλεκτρισμού, όπως ο ΑΔΜΗΕ, να αποκτήσουν μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα και ίσες ευκαιρίες ζητεί ο Entso-E, o φορέας που εκπροσωπεί τους Διαχειριστές των ευρωπαϊκών δικτύων. 

Σε κείμενό του για  το “Νet Zero Industry Act”, το πρόσφατο σχέδιο της Κομισιόν για την “ Πράξη Βιομηχανίας Καθαρό Μηδέν”, ο Entso-E τονίζει μεταξύ άλλων ότι  “Οι ευρωπαϊκοί φορείς εκμετάλλευσης δικτύων, οι οποίοι υπόκεινται στην ευρωπαϊκή νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων, θα πρέπει να έχουν τις ίδιες ευκαιρίες με τους άλλους  διεθνείς πελάτες στον ανταγωνισμό για προμήθειες”

Οπως επισημαίνει, η  υφιστάμενη ευρωπαϊκή νομοθεσία περί προμηθειών έχει σχεδιαστεί για μια αγορά στην οποία οι φορείς εκμετάλλευσης των δικτύων συναντούν μεγάλο αριθμό παρόχων τεχνολογίας που ανταγωνίζονται για συμβάσεις. Ωστόσο, για ορισμένες τεχνολογίες δικτύου, εκδηλώνεται ανταγωνισμός μεταξύ των ίδιων των Διαχειριστών για την εύρεση προμηθευτών, οι οποίοι να  μπορούν να παραδώσουν εγκαίρως την παραγγελία. 

Στο πλαίσιο αυτό και εν όψει των μεγάλων έργων που προγραμματίζουν οι Διαχειριστές Δικτύων σε όλη την Ευρώπη για την επίτευξη των στόχων της πράσινης μετάβασης, ο ευρωπαϊκός φορέας  συνιστά στις Βρυξέλλες την απλούστευση της νομοθεσίας της ΕΕ για τους διαγωνισμούς.

Προτείνει μάλιστα στην Επιτροπή να εξετάσει ορισμένες επιλογές, όπως :

- Τα κράτη μέλη να έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν σημαντικά τις κατώτερες τιμές για τους υποχρεωτικούς σε ευρωπαϊκό επίπεδο  δημόσιους διαγωνισμούς που αφορούν σε προμήθεια εξοπλισμού δικτύου υψηλής τάσης.

- Στους διαγωνισμούς με κλειστές διαδικασίες  η αναθέτουσα αρχή να προσκαλεί μόνο περιορισμένο αριθμό εταιρειών· και

- Απλοποίηση της διαδικασίας για τις επαναλαμβανόμενες  παραγγελίες   τυποποιημένων προϊόντων ή υπηρεσιών.

Ακόμα, ο Entso-E τονίζει ότι για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική και ομοιόμορφη εφαρμογή των κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις σε όλη την  ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή  θα πρέπει να παρέχει καθοδήγηση στην κατάλληλη μορφή σχετικά με την εφαρμογή της σύμβασης. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα πρέπει να δημιουργήσουν ή να ορίσουν έναν ειδικό μηχανισμό υποστήριξης της υλοποίησης, με στόχο να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις που καλύπτονται από τους κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις, ώστε να μην υπάρχουν φαινόμενα  έλλειψης σαφήνειας κατά την πρακτική εφαρμογή, που επιβραδύνουν τον ρυθμό των προμηθειών.

Ιδιαίτερο βάρος δίνει ο ENTSO-E στη συμμετοχή της βιομηχανίας στη λήψη των σχετικών αποφάσεων. Στο πλαίσιο αυτό καλεί τους Ευρωπαίους νομοθέτες να διασφαλίσουν ότι οι συμμετέχοντες στην αλυσίδα αξίας  με βιομηχανική δραστηριότητα θα πρέπει να εκπροσωπηθούν ισότιμα στην πλατφόρμα για το Net Zero, προκειμένου να υπάρξει η πιο σύγχρονη ενημέρωση για τις εξελίξεις στις “καθαρές” τεχνολογίες του κλάδου. Τονίζει ότι η έλλειψη διαλόγου με τη σχετική βιομηχανία μπορεί να οδηγήσει κρίσιμα έργα δικτύων σε σοβαρή καθυστέρηση λόγω των δυσκολιών στην αλυσίδα εφοδιασμού, στις ελλείψεις κατάλληλου προσωπικού κλπ

Μάλιστα, ειδικά για το θέμα αυτό, ο ENTSO-E επαναλαμβάνει την πρότασή του για μια πλατφόρμα διαλόγου σε ευρωπαϊκό επίπεδο με σκοπό την ανάλυση και τον εντοπισμό στρατηγικών εξαρτήσων και πιθανών τρωτών σημείων στην αλυσίδα αξίας των τεχνολογιών δικτύου, τη διασφάλιση της χρήσης των πιο “πράσινων”τεχνολογικών και μεθόδων παραγωγής εντός ΕΕ, τον προσδιορισμό των διαθέσιμων τεχνολογιών κλπ 

Επίσης, ζητά περαιτέρω απλοποίηση της αδειοδότησης, που να αφορά όχι μόνον στα δίκτυα αλλά και στη βιομηχανία του κλάδου καθώς και μεγαλύτερη σαφήνειας στις διατάξεις

Η αποσαφήνιση των διατάξεων για τις δημόσιες συμβάσεις θεωρείται το κλειδί για μια συνεπή πολιτική προμηθειών,  συμβατή με τους κλιματικούς στόχους της ΕΕ. Παρότι, το σχετικό κεφάλαιο του Net Zero Industrial Act  είναι αφιερωμένο στην πρόσβαση στις αγορές, περιλαμβάνοντας ειδικές διατάξεις για τα κριτήρια βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας στις διαδικασίες δημοσίων συμβάσεων, οι Διαχειριστές της Ευρώπης εντοπίζουν και αρκετές ασάφειες ιδιαίτερα, όσον αφορά :

- Τα τέσσερα σωρευτικά κριτήρια που προσδιορίζονται στο άρθρο 19, τα οποία θα πρέπει να είναι  είναι πιο συγκεκριμένα. Η σύνδεση τους με τον κανονισμό για τα αειφόρα προϊόντα οικολογικού σήματος (ESPR) θα πρέπει να αναφέρεται ρητά, επισημαίνει ο ENTSO-E, ώστε να επιτευχθεί η ομοιογενής εφαρμογή σε όλα τα κράτη- μέλη, όσον αφορά στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα.

- Μεγαλύτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί  στα κριτήρια κυκλικότητας, καθώς αποτελούν τρόπο περαιτέρω ενίσχυσης της βιώσιμης παραγωγής. Δεδομένου του υψηλού ρυθμού απόσυρσης έργων που θα ακολουθήσει την επόμενη δεκαετία, η δημιουργία και η ενίσχυση εξειδικευμένων βιομηχανικών βάσεων ανακύκλωσης και επεξεργασίας για εξαρτήματα, τεχνολογίες και άλλα περιουσιακά στοιχεία του δικτύου είναι το κλειδί για την ενίσχυση της βιώσιμης προμήθειας κρίσιμων και στρατηγικών πρώτων υλών.

Οι  τεχνολογίες δικτύου αναμένεται ότι θα αυξηθούν και θα παίξουν κρίσιμο ρόλο στην αναβάθμιση των υποδομών δικτύου των Διαχειριστών, προκειμένου να διασφαλίσουν : 

- Τη σταθερότητα και τη βελτίωση της ανθεκτικότητας του συστήματος, λόγω της αυξανόμενης διείσδυσης των ΑΠΕ και του περαιτέρω εξηλεκτρισμού της βιομηχανίας και της κοινωνίας.

-Την προσαρμογή στον αυξανόμενο εξηλεκτρισμό της οικονομίας.

• Την αύξηση της αξιοπιστίας των δικτύων παράλληλα με τη βελτίωση της ενεργειακής τους απόδοσης και της μείωσης του ανθρακικού τους αποτυπώματος.
• Τη συμμόρφωση με τους υφιστάμενους κανονισμούς και τις αλλαγές πολιτικής. και 
• Την αύξηση της  αποδοχής από την κοινωνία. 

Τέλος ο ENTSO-E ζητά μεγαλύτερη σαφήνεια και όσον αφορά τα οικονομικά ζητήματα, που συνδέονται με την επίτευξη του στόχου για το Net Zero.