Σημαντική κινητικότητα καταγράφεται το τελευταίο χρονικό διάστημα για την προώθηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας- Αιγύπτου, ενώ ήδη στο τραπέζι της συζήτησης έχει τεθεί η συνεργασία των δύο χωρών και όσον αφορά στο πράσινο υδρογόνο.
Η υφυπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, στη συνάντηση που είχε με τον υπουργό Ηλεκτρισμού και ΑΠΕ της Αιγύπτου κ. Μohamed Shaker El Marqabi, στο πλαίσιο της πρόσφατης επίσκεψής της στο Κάιρο επαναβεβαίωσε το ενδιαφέρον της κυβέρνησης και του υπουργείου ΠΕΝ για τη διασύνδεση και συζήτησε επόμενα βήματα προετοιμασίας και ωρίμανσης του έργου.
Ας σημειωθεί ότι η εν λόγω διασύνδεση, η οποία στηρίζεται από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Αιγύπτου έχει ενταχθεί στην 6η λίστα των ‘Εργων Κοινού Ενδιαφέροντος/Έργων Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (PCI/PMI) της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στη συνάντηση συζητήθηκαν επίσης θέματα που αφορούν στο East Med Gas Forum (EMGF, Φόρουμ Αερίου Ανατολικής Μεσογείου), της πρωτοβουλίας για την ενεργειακή συνεργασία των χωρών της περιοχής, καθώς η Ελλάδα αναλαμβάνει την προεδρία για το 2024.
Το τελευταίο χρονικό διάστημα πάντως οι διεργασίες του Φόρουμ έχουν παγώσει, καθώς ανάμεσα στα μέλη είναι το Ισραήλ και η Παλαιστίνη. Αρκετές χώρες πάντως, πριν ξεσπάσει ο πόλεμος Ισραήλ- Χαμάς, είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον για συνεργασία στις ΑΠΕ και την πράσινη ενέργεια γενικότερα. Στο πλαίσιο αυτό και εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες είναι πιθανόν να συζητηθεί το ενδεχόμενο διεύρυνσης του αντικειμένου του οργανισμού σε θέματα ΑΠΕ και Ηλεκτρισμού.
Το εν λόγω φόρουμ είχε κατ’ αρχήν σκοπό τη συνεργασία στο φυσικό αέριο και τον τρόπο μεταφοράς τους αερίου της ΝΑ Μεσογείου, κυρίως από το Ισραήλ και την Κύπρο στην Ευρώπη.
Επίσης συζητήθηκε η προοπτική ανάπτυξης πράσινου υδρογόνου στην Ελλάδα και την Αίγυπτο, καθώς και η σχετική επενδυτική ωριμότητα των πρωτοβουλιών για έργα της κατηγορίας αυτής στις δύο χώρες.
Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας- Αιγύπτου, το πρότζεκτ GREGY ξεκίνησε ως μία πρωτοβουλία του ομίλου Κοπελούζου και ήδη περνά στη φάση των μελετών, αφού ο όμιλος βρίσκεται ήδη σε επαφές με διεθνείς μελετητικές εταιρίες για το έργο. Εξάλλου έχει υπογραφεί κατ’ αρχήν συμφωνία με τον ΑΔΜΗΕ και τον αντίστοιχο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρισμού της Αιγύπτου με σκοπό τη σύσταση κοινής εταιρίας, στην οποία οι τρεις εταιρίες θα συμμετέχουν με ίσα μερίδια. Από την πλευρά του ομίλου Κοπελούζου, το έργο προωθείται από την εταιρία ELICA.
Το GRECY, ισχύος 3.000 MW, θα μεταφέρει ρεύμα από ΑΠΕ, απ’ ευθείας από την Αίγυπτο στην Αττική, απ’ όπου θα μπορούν να γίνονται και εξαγωγές μέσω των διεθνών διασυνδέσεων του ελληνικού συστήματος μεταφοράς ηλεκτρισμού.
Ηδη ετοιμάζεται ο φάκελος για την υποβολή αιτήματος ευρωπαϊκής χρηματοδότησης μέσω του Connecting Europe Facility (CEF), καθώς την άνοιξη αναμένεται να δημοσιευτεί η σχετική δημόσια πρόσκληση για την υποβολή προτάσεων στο CEF
Εκτός από την εκπόνηση των τεχνικών και περιβαλλοντικών μελετών, προγραμματίζεται και ειδική μελέτη καταγραφής του βυθού για τον προσδιορισμό της υποθαλάσσιας διαδρομής που θα ακολουθήσουν τα καλώδια. Πρόκειται για την πιο κρίσιμη μελέτη, για την κατάρτιση της οποίας θα χρειαστεί ειδικό πλοίο καταγραφής βυθού, προκειμένου να προσδιοριστεί η ακριβής όδευση του καλωδίου. Η κατ αρχήν διαδρομή του GREGY, μήκους 954 χλμ, ξεκινά από το El Sallum και φτάνει στη Νέα Μάκρη Αττικής.
Το κόστος των μελετών υπολογίζεται σε ποσό της τάξης των 40 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το 50% θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί από το CEF. Αν όλα προχωρήσουν εντός χρονοδιαγράμματος, οι μελέτες μπορεί να ολοκληρωθούν ως το τέλος του έτους.
Ο προϋπολογισμός του GRECY ανέρχεται σε περίπου 3,5 δισ ευρώ.
Για την παραγωγή της ενέργειας που θα μεταφέρει το καλώδιο, ο όμιλος Κοπελούζου σχεδιάζει την ανάπτυξη ενός συμπλέγματος αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων στην Αίγυπτο, συνολικής ισχύος 9,5 GW (6,5 GW αιολικά και 3 GW φωτοβολταϊκά). Ας σημειωθεί ότι η Αίγυπτος έχει πολύ υψηλό αιολικό δυναμικό, όπως βέβαια και ηλιακό, και σημαντικά χαμηλότερο κόστος εγκατάστασης των πάρκων.
Ο προϋπολογισμός για τις ΑΠΕ φθάνει στα 8 δισ ευρώ και ήδη ο όμιλος Κοπελούζου έχει υπογράψει μία κατ΄αρχήν συμφωνία συνεργασίας με την εταιρία Infinity Power, κοινοπραξία μεταξύ της Masdar και της Egypt Ιnfinity, που δραστηριοποιείται στις ΑΠΕ. Το πρότζεκτ είναι ανοικτό και σε άλλους ενδιαφερόμενους επενδυτές.
