Στη σκιά της νέας ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή, οι τιμές του πετρελαίου βρέθηκαν την περασμένη Παρασκευή σε υψηλό εξαμήνου ενώ για σήμερα η πρώτη εικόνα της αγοράς είναι ότι σημειώνουν πτώση καθώς η αγορά διαβλέπει μειωμένο ρίσκο κινδύνου. Η πρώτη νευρική αντίδραση της αγοράς πάντως, μπορεί να διαφοροποιηθεί καθώς σύμφωνα με την εκτίμηση αρκετών αναλυτών δεν αποκλείεται να υπάρξει νέα άνοδος των τιμών μετά την επίθεση του Ιράν εναντίον του Ισραήλ. Σε κάθε περίπτωση, η νέα ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή δημιουργεί νέα γεωπολιτική αβεβαιότητα και εντείνει τον προβληματισμό σε σχέση με την ασφάλεια της παραγωγής υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής αλλά και την ομαλή διέλευση των δεξαμενοπλοίων από τα στενά του Ορμούζ. Ωστόσο, επί της ουσίας και μέχρι στιγμής δε φαίνεται να έχει δημιουργηθεί κάποια αλλαγή στα πραγματικά δεδομένα γύρω από την προσφορά και τον εφοδιασμό της αγοράς πετρελαίου. Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, η επίθεση του Ιράν δεν έπληξε κάποια ενεργειακή υποδομή και δε φαίνεται να προκάλεσε κάποια ουσιαστική επίδραση ως προς την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού. Παράλληλα, παρά τις δηλώσεις αξιωματούχων του Ιράν, δεν υπάρχει κάποια επίπτωση για τη ναυτιλία και την ομαλή διέλευση των πλοίων από το Ορμούζ.
Τούτων δοθέντων, η όποια επίδραση στις τιμές εκτιμάται ότι θα οφείλεται καθαρά στον ψυχολογικό παράγοντα και ως εκ τούτου αναμένεται να είναι βραχυπρόθεσμη καθώς δε θα στηρίζεται πάνω στα δεδομένα της προσφοράς και της ζήτησης. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι οι τιμές αναμένεται να εμφανίσουν διακύμανση, ενδεχομένως και έντονη, η οποία ωστόσο εκτιμάται ότι θα είναι εξαιρετικά ευμετάβλητη.
Σημειώνεται ότι το Ιράν έχει αυξήσει κατακόρυφα τις εξαγωγές πετρελαίου που αποτελούν και την κύρια πηγή των εσόδων του. Το Ιράν παράγει 3 εκατ. βαρέλια πετρελαίου την ημέρα που αντιστοιχεί στο 3,5% της συνολικής ημερήσιας παραγωγής των 85 εκατ. βαρελιών την ημέρα. Σήμερα το Ιράν είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου του ΟΠΕΚ. Εκτιμάται δε ότι σε περίπτωση που υπάρξουν κυρώσεις η Σαουδική Αραβία που παράγει 9 εκατ. βαρέλια/ημέρα θα σπεύσει ασμένως να αναπληρώσει το όποιο κενό δημιουργηθεί. Το ίδιο ισχύει και για τις Ηνωμένες Πολιτείες που παράγουν 13 εκατ. βαρέλια /ημέρα.
Ένας ακόμη παράγοντας που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι ο αντίκτυπος στη ναυτιλία και η ομαλή διέλευση των δεξαμενοπλοίων από τα στενά του Ορμούζ. Από εκεί διέρχεται περίπου το ένα πέμπτο του όγκου της καθημερινής παγκόσμιας κατανάλωσης καθημερινά. Ενδεχόμενο κλείσιμο των στενών από το Ιράν, όπως έχουν αφήσει να εννοηθεί αξιωματούχοι του Ιράν, ενδέχεται να προκαλέσει σημαντικό πρόβλημα στην ομαλή τροφοδοσία της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου.
Τα δεδομένα διαφοροποιούνται σε ό,τι αφορά την αγορά του φυσικού αερίου, όπου το Ιράν είναι πολύ μικρός παραγωγός με περίπου 240 δις. κυβικά μέτρα ετησίως, ποσότητα που καταναλώνεται εντός της χώρας και μόλις 18 δις. κυβικά εξάγοντα προς το Ιράκ και την Τουρκία.
Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι ειδικά για το φυσικό αέριο, μια άμεση κλιμάκωση της κρίσης δε θα έχει καμία ουσιαστική επίπτωση στα θεμελιώδη της αγοράς και στην τροφοδοσία. Σημειώνεται ότι το Φεβρουάριο η τιμή του φυσικού αερίου είχε υποχωρήσει σε χαμηλό στα 22 ευρώ/MWh ενώ την Παρασκευή για πρώτη φορά μετά από αρκετό χρονικό διάστημα ξεπέρασε τα 30 ευρώ/MWh. Σε κάθε περίπτωση φαίνεται ότι η διακύμανση των τιμών του φυσικού αερίου είναι ανεξάρτητη από τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, με το καύσιμο να έχει ήδη αποκτήσει ανοδική τροχιά η οποία οφείλεται σε άλλους παράγοντες και στα δεδομένα της προσφοράς και της ζήτησης.
πηγή: capital.gr
