Σοβαρά προβλήματα με την τυποποίηση των μακροχρόνιων, συνήθως δεκαετών, συμβάσεων προμήθειας ηλεκτρισμού από ΑΠΕ, των γνωστών πράσινων ΡΡΑ φαίνεται ότι αντιμετωπίζει ο Ευρωπαίος Ρυθμιστής της Αγοράς Ενέργειας, ο ΑCER, λόγω της αβεβαιότητα για το τι επιφυλάσσει το μέλλον τόσο για τους παραγωγούς όσο και για τους καταναλωτές που θα υπογράψουν τα συμβόλαια αυτά σε συνδυασμό με τις διαφορετικές τεχνολογίες πράσινης ενέργειας και άλλες παραμέτρους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναθέσει στον ACER να καταρτίσει ένα είδος προ-τυποποιημένων συμβάσεων ΡΡΑ, προκειμένου να διευκολύνει κυρίως τους μικρότερους καταναλωτές ηλεκτρισμού να υπογράψουν τέτοιες συμφωνίες. Τα PPA μαζί με τα Συμβόλαια για τη Διαφορά ( CFD) είναι τα δύο εργαλεία που προωθεί η Κομισιόν για τη στήριξη της περαιτέρω ανάπτυξης των ΑΠΕ, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι για το 2030.
Στο πλαίσιο αυτό ο ACER αποκτά ηγετικό ρόλο όσον αφορά στην τυποποίηση της ευρωπαϊκής αγοράς PPA. Ο φορέας, όπως αναφέρει το Montel, έχει ήδη αρχίσει να αναζητά εμπειρογνώμονες και ειδικούς προκειμένου να συστήσει μία Επιτροπή για το όλο θέμα, το οποίο αποδεικνύεται όλο και πιο περίπλοκο.
Η μέχρι σήμερα εμπειρία δείχνει πως οι διαπραγματεύσεις για την κατάρτιση ενός ΡΡΑ διαρκούν πολλούς μήνες και συχνά αποτυγχάνουν. δεδομένης της μοναδικής φύσης κάθε συμφωνίας. Το τελευταίο χρονικό διάστημα οι μεγάλες μεταβολές στην ενεργειακή αγορά έχουν αυξήσει την αβεβαιότητα, καθιστώντας την τυποποίηση σχεδόν αδύνατη, σύμφωνα με ορισμένους από τους παίκτες στην αγορά.
Τα PPA εξασφαλίζουν για μία δεκαετία σταθερή τιμή πράσινης ενέργειας για τον καταναλωτή, καθώς και σταθερή αμοιβή με εξασφαλισμένη την απορρόφηση της ποσότητας ενέργειας που έχει συμβολαιοποιηθεί για τον παραγωγό. Ωστόσο πολλά είναι αυτά που μπορούν να συμβούν μέσα σε μία δεκαετία, ιδιαίτερα σε μία περίοδο, όπως αυτή που διανύουμε, με συνεχείς γεωπολιτικές και οικονομικές αλλαγές.
Η μεγάλη πτώση στην τιμή χονδρικής του ηλεκτρισμού, μετά τα ρεκόρ της ενεργειακής κρίσης, έχει οδηγήσει πολλές εταιρίες που είχαν υπογράψει μακροχρόνιες συμβάσεις το 2022 και το 2023 να αναρωτιούνται σήμερα αν θα ήταν προτιμότερη η προμήθεια ρεύματος σε τιμή αγοράς, αφού πολλές φορές η τιμή αγοράς είναι χαμηλότερη από τη τιμή στο συμβόλαιο ΡΡΑ. Αυτή είναι η μία παράμετρος του προβλήματος, που καθιστά επιφυλακτικούς πολλούς δυνητικούς αγοραστές.
Υπάρχουν όμως και άλλες δυσκολίες που καλείται να αντιμετωπίσει ο ACER όσον αφορά στην τυποποίηση των συμβολαίων αυτών, προβλήματα που δεν αφορούν στην τιμή (δεδομένου ότι αυτή δεν θα περιλαμβάνεται στο τυποποιημένο σκέλος του συμβολαίου καθώς αποτελεί προϊόν διαπραγμάτευσης μεταξύ του πωλητή- παραγωγού και του καταναλωτή- αγοραστή.)
Κάθε συναλλαγή είναι διαφορετική, κάθε αγοραστής, κάθε πωλητής, ο καθένας έχει τις προτιμήσεις, τις απαιτήσεις και τους περιορισμούς του, αναφέρει ο Miguel Marroquin, διευθύνων σύμβουλος της ισπανικής συμβουλευτικής εταιρείας Our New Energy.
Τα διαφορετικά προφίλ παραγωγής των ΑΠΕ, αιολικά, φωτοβολταϊκά ή υβριδικά, δυσκολεύουν σημαντικά την τυποποίηση των συμφωνιών, δεδομένου του μοναδικού χαρακτήρα των καιρικών συνθηκών σε οποιαδήποτε συγκεκριμένη τοποθεσία. Εξίσου “μοναδικά” μπορεί να είναι και τα προφίλ κατανάλωσης των αγοραστών, πράγμα που καθιστά εξαιρετικά πολύπλοκη ως και αδύνατη, κατά την ισπανική εταιρία, την εναρμόνιση τόσων διαφορετικών περιστάσεων, ώστε να καταρτιστεί ένα τυποποιημένο συμβόλαιο. Πολλοί ειδικοί, ιδιαίτερα από χώρες με εμπειρία στα ΡΡΑ, υποστηρίζουν ότι η τυποποίηση των μακροπρόθεσμων PPA έχει δοκιμαστεί εδώ και χρόνια και μέχρι στιγμής υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι δεν λειτουργεί
Στις πιο ανώριμες αγορές, με μικρή ιστορία στα ΡΡΑ, τα συμβόλαια πρέπει να είναι προσαρμοσμένα για να προσελκύσουν τη ζήτηση δήλωσε στέλεχος της Trailstone, προσθέτοντας ότι ένα τυποποιημένο συμβόλαιο -πρότυπο, που είναι διαθέσιμο στην αγορά από το 2019, μάλλον δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ.
Αναλυτές της εταιρείας συμβούλων Afry, παρότι αναγνωρίζουν τη σημασία των τυποποιημένων συμβολαίων, θεωρώντας ότι ήταν το ιδανικό, εκτιμούν ότι η ρευστότητα, η ανάγκη εξασφαλίσεων και ο συγχρονισμός είναι όλα βασικά εμπόδια – προκλήσεις, που επιδεινώθηκαν από τον ρυθμό των αλλαγών στην ενεργειακή αγορά.
«Ίσως ο στόχος δεν πρέπει να είναι ότι “ένα μέγεθος κάνει για όλους” (one size fits all) , αλλά να υπάρξει ένα μενού επιλογών ως αφετηρία που θα επιτρέπει στους αντισυμβαλλομένους να διαπραγματεύονται πώς θα μπορούσαν να διαμορφώσουν μια καλή τιμή ή μία δικλείδα, απαραίτητη για τη συμφωνία», δήλωσε ο διευθυντής της Afry.