Δύο βραδυφλεγείς βόμβες... στους κόλπους της ΔΕΗ απειλούν τη βιωσιμότητα της μεγαλύτερης επιχείρησης της χώρας, στερούν από τους καταναλωτές φθηνότερο ηλεκτρικό ρεύμα και ταυτόχρονα δίνουν μερίδια στους ανταγωνιστές της, τους ανεξάρτητους προμηθευτές.
Από την ανάλυση των οικονομικών αποτελεσμάτων της εταιρίας για το εννιάμηνο του έτους αποκαλύπτεται πως δύο είναι τα κυριότερα προβλήματα της εταιρίας:
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των πελατών της που έχουν σαν αποτέλεσμα τον υπερδιπλασιασμό των προβλέψεων έναντι της περσινής περιόδου. Μάλιστα αυτές αντιστοιχούν στο 15,5% των συνολικών εσόδων από 6,9% το εννιάμηνο του 2014.
Το κόστος των δικαιωμάτων CO2 που αυξήθηκε κατά 11,3% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα να ανακόψει την περαιτέρω μείωση των δαπανών ενέργειας. Ταυτόχρονα η τιμή αγοράς δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων CO2 συνεχίζει την ανοδική της πορεία κι έτσι από πέρυσι το εννιάμηνο που η μέση τιμή ήταν στα 5,47 ευρώ ανά τόνο σήμερα έχει εκτιναχθεί στα 8,2 ευρώ ανά τόνο, ήτοι αύξηση κοντά στο 52%.
Όπως χαρακτηριστικά έλεγε στο “Business Energy” μέλος του διοικητικού συμβουλίου της εταιρίας, “η ΔΕΗ βρίσκεται σε κίνδυνο και έρχονται πολύ δύσκολες μέρες”. Βέβαια, αρκεί να δει κανείς και ότι στο τρίτο τρίμηνο του έτους ο όμιλος κατέγραψε ζημιές ύψους 101,7 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, και αναλύοντας τις δύο κυριότερες εστίες της οικονομικής “αιμορραγίας” της ΔΕΗ:
Σε ό,τι αφορά τα χρέη των καταναλωτών προς τη ΔΕΗ, η εταιρία προκειμένου να αντιμετωπίσει τα χειρότερα αύξησε το φετινό εννιάμηνο τις προβλέψεις της για επισφαλείς απαιτήσεις χαμηλής και μέσης τάσης κατά 208%. Για την ακρίβεια στα 603 εκατ. ευρώ από 195,3 εκατ. ευρώ. Για τους πελάτες της υψηλής τάσεις οι προβλέψεις έμειναν σχεδόν στα ίδια επίπεδα, δηλαδή στα 64,6 εκατ. ευρώ από 63,6 εκατ. ευρώ το περσινό εννιάμηνο. Τα ποσά αυτά ανεβαίνουν στα 690,7 εκατ. ευρώ (συνολικές προβλέψεις) συμπεριλαμβανομένων κι εκείνων των προβλέψεων για εκκρεμοδικίες κλπ. Το εννιάμηνο του 2014 αντίστοιχο ποσό ήταν στα 304,1 εκατ. ευρώ. Δηλαδή καταγράφηκε αύξηση κατά 386,6 εκατ. ευρώ ή 127,1%. Η συνολική άνοδος των προβλέψεων κατά 386,6 εκατ. ευρώ έκαψε... τα οφέλη που αποκόμισε η ΔΕΗ από τη μείωση των δαπανών για φυσικό αέριο, πετρέλαιο και αγορά ενέργειας λόγω της πτώσης των διεθνών τιμών. Η μείωση αυτών των δαπανών ήταν στο εννιάμηνο κατά 315,3 εκατ. ευρώ. Έτσι, οι καταναλωτές δεν είδαν και ούτε πρόκειται να δουν μειώσεις στα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος παρά τη μεγάλη κατρακύλα των τιμών του αργού πετρελαίου. Βέβαια, ο πρόεδρος της εταιρίας Εμ. Παναγιωτάκης δηλώνει συγκρατημένα αισιόδοξος ως προς την εισπραξιμότητα των ληξιπρόθεσμων χρεών ποντάροντας σε πληρωμές και διακανονισμούς που θα προβεί μέρος των 250.000 οφειλετών της, οι οποίοι χρωστούν το 45% της συνολικής οφειλής των 2,5 δισ. ευρώ.
Το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα είναι το κόστος αγοράς των δικαιωμάτων CO2 που δαπανά η επιχείρηση για τους ρύπους από το ρεύμα που παράγει με λιγνίτη και πετρέλαιο. Η δαπάνη αυτή, στο εννιάμηνο ανέβηκε στα 183,4 εκατ. ευρώ, ήτοι κατά 18,6 εκατ. ευρώ από πέρυσι. Και αυτή η αύξηση σημειώθηκε παρά το γεγονός πως η ΔΕΗ μείωσε τις εκπομπές CO2 (τον όγκο) κατά 26 εκατομμύρια τόνους, χαμηλώνοντας την παραγωγή ρεύματος από τις λιγνιτικές μονάδες. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΔΕΗ οι μέσες τιμές αγοράς δικαιωμάτων το εννιάμηνο του 2015 ήταν 7,07 ευρώ τον τόνο από 5,47 ευρώ πέρυσι, ενώ το τελευταίο τρίμηνο η εταιρία αγοράζει δικαιώματα με ακόμη υψηλότερη μέση τιμή στα 8,2 ευρώ τον τόνο. Το πρόβλημα των ρύπων έχει δύο επιπτώσεις: Αφενός, όπως προαναφέρθηκε την ανάσχεση της μεγαλύτερης μείωσης των δαπανών για αγορά καυσίμων και αφετέρου τη μείωση της λιγνιτικής παραγωγής. Η δεύτερη επίπτωση δίνει χώρο στους ανεξάρτητους παραγωγούς ρεύματος με τις μονάδες φυσικού αερίου να μπαίνουν περισσότερες ώρες στο σύστημα. Οι τελευταίοι βέβαια σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να καλύψουν όλες τις ανάγκες ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας. Η ΔΕΗ, όπως και χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας ζήτησαν από τον Επίτροπο Ενέργειας της Ε.Ε. Miguel Arias Canete να εξαιρεθεί η δημόσια επιχείρηση από την αγορά δικαιωμάτων ρύπων. Πράγμα δύσκολο μια και επίκειται η Σύνοδος για το Κλίμα στο Παρίσι.
Συμπερασματικά, καταγράφεται το οξύμωρο γεγονός πως παρά την αύξηση της συνολικής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 5,3% το εννιάμηνο του 2015 η ΔΕΗ να παρουσιάζει μειωμένα κέρδη αλλά και μερίδιο αγοράς στην προμήθεια. Αυτό από 97,9% που ήταν το εννιάμηνο του 2014 έπεσε τον Σεπτέμβριο στο 94,8%.