Παραμονές της μεγάλης Διάσκεψης για το Κλίμα στο Παρίσι, γνωστού ως  COP 21,  μεγάλοι διεθνείς χρηματοοικονομικοί οίκοι ανακοινώνουν ο ένας μετά τον άλλο ότι περιορίζουν την έκθεση τους  σε ηλεκτροπαραγωγικές εταιρίες που χρησιμοποιούν άνθρακα - ή λιγνίτη όπως είναι η περίπτωση της ΔΕΗ- , ενώ η ΕΕ και 8 ακόμα χώρες του ΟΟΣΑ κατέληξαν σε συμφωνία για τη μείωση των κρατικών ενισχύσεων για  την κατασκευή θερμοηλεκτρικών σταθμών με άνθρακα σε υπό ανάπτυξη χώρες.

Το κύμα αποεπένδυσης  σε εταιρίες  όπως η ΔΕΗ, που μπορεί να σημάνει λιγότερα διαθέσιμα κεφάλαια για μετοχική συμμετοχή ή χρηματοδότηση επενδύσεων της Επιχειρήσης,  έρχεται τη στιγμή που η ΔΕΗ ξεκινά τις εργασίες για τον μεγάλο λιγνιτικό σταθμό στην Πτολεμαίδα. 

Ο γερμανικός ασφαλιστικός οργανισμός Allianz, o γαλλικός επενδυτικός οίκος Caisse des Depots, η γαλλική ασφαλιστική CNP Assurances, με συνολική έκθεση, ύψους 865 δισ. ευρώ σε περιουσιακά στοιχεία που σχετίζονται με την εξόρυξη άνθρακα ή την παραγωγή ενέργειας από άνθρακα ανακοινώσαν ότι μειώνουν τα χαρτοφυλάκια τους.

Η Αllianz, της οποίας ο ετήσιος τζίρος υπερβαίνει τα 122 δις. ευρώ, δήλωσε ότι δεν πρόκειται να επενδύσει στο μέλλον σε εξορυκτικές εταιρίες άνθρακα και σε εταιρίες ηλεκτρισμού των οποίων, ποσοστό άνω του 30% των πωλήσεων προέρχεται από ενέργεια, παραγόμενη από άνθρακα.  Ταυτόχρονα η εταιρία σχεδιάζει να διπλασιάσει στα 4 δις. ευρώ την τοποθέτηση της σε αιολικά πάρκα.

Η γαλλική Caise des Depots έθεσε ως στόχο να μειώσει κατά την περίοδο 2014-2020 το ανθρακικό της αποτύπωμα κατά 20%. Εχει ήδη δεσμευτεί ότι ως το τέλος του 2015 θα μειώσει το μερίδιό της σε μετοχές, εταιρικά ομόλογα και δάνεια εταιριών, των οποίων το 25% και άνω του  τζίρου τους, προέρχεται από άνθρακα. Ο όμιλος ανακοίνωσε ότι δεν πρόκειται να προβεί στη χρηματοδότηση νέων ανθρακικών μονάδων και ότι σκοπεύει να κινητοποιήσει 15 δις. ευρώ ως το 2017 σε έργα πράσινης ενέργειας.

Αναλογο είναι το πρόγραμμα της CNP Assurances, η οποία έχει αυτοδεσμευτεί  σε ένα πλάνο μείωσης κατά 20% ως το 2020 της άμεσης συμμετοχής της στο μετοχικό κεφάλαιο εταιριών που παράγουν ηλεκτρισμό με άνθρακα. Το 2015 ο οίκος αποεπένδυσε τίτλους αξίας 300 εκατ. ευρώ από εταιρίες της κατηγορίας αυτής, με στόχο στο τέλος του χρόνου να μην διαθέτει άμεση συμμετοχή σε μετοχές και ομόλογα εισηγμένων εταιριών, των οποίων ο τζίρος σε ποσοστό άνω του 25% προέρχεται από άνθρακα.

Την απόσυρση από τον άνθρακα έρχεται να εντείνει η  συμφωνία για τη μείωση των κρατικών ενισχύσεων για νέες μονάδες άνθρακα στις υπό ανάπτυξη χώρες που αναμένεται να υιοθετηθεί επίσημα στη Διάσκεψη του Παρισιού. Μία από τις βασικές συνέπειες της συμφωνίας  είναι η μείωση των εξαγωγικών πιστώσεων για την κατασκευή ανθρακικών ηλεκτροπαραγωγικών σταθμών. Πολλές εταιρίες της Ευρώπης συμμετέχουν σε πρότζεκτ ανάπτυξης τέτοιων μονάδων σε τρίτες  χώρες και χρηματοδοτούν το έργο μέσω των εξαγωγικών πιστώσεων, που λαμβάνουν από τα κράτη,  όπου έχουν την έδρα τους.

Αν και η περίπτωση της “Πτολεμαίδας V” δεν εμπίπτει ακριβώς σε αυτή την κατηγορία, αξίζει να σημειωθεί ότι για τη χρηματοδότηση της κατασκευής της έχει χρησιμοποιηθεί ο οργανισμός ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων  Euler Hermes της Γερμανίας.

Προς το παρόν, η συμφωνία για τους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς με άνθρακα απέχει αρκετά από το να οδηγεί στην πλήρη απαγόρευση, καθώς προβλέπει διάφορες εξαιρέσεις.

Για παράδειγμα εξαιρεί τους ανθρακικούς σταθμούς που διαθέτουν τεχνολογία διακράτησης διοξείδιου του άνθρακα. Πρόκειται για μία σχετικά νέα, σχεδόν πειραματική τεχνολογία και εξαιρετικά ακριβή που ελάχιστες μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού από άνθρακα διαθέτουν σε παγκόσμιο επίπεδο. Επίσης,  επιτρέπει τη χορήγηση εξαγωγικών πιστώσεων για την κατασκευή μικρών σταθμών σε φτωχιές χώρες, καθώς και τη δημιουργία μεσαίου μεγέθους, απόλυτα αναγκαίων σταθμών σε χώρες που βρίσκονται σε ενεργειακή ένδεια και είναι δυσεύρετα τα  άλλα καύσιμα ηλεκτροπαραγωγής.

Η νέα συμφωνία στην οποία κατέληξαν η ΕΕ, η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Νότιος Κορέα, η Νέα Ζηλανδία, η Νορβηγία, οι ΗΠΑ και η Ελβετία θα τεθεί σε ισχύ το 2017.