Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ θέλει να παρουσιάσει σήμερα (Τετάρτη) την δική του προοπτική, για το πώς βλέπει την «κατάσταση της Ενωσης». Είναι άγνωστο αν θα χρησιμοποιήσει και αυτός τον όρο «επανίδρυση της Ευρώπης», ακολουθώντας το παράδειγμα του Εμανουέλ Μακρόν και των όσων σε γενικές γραμμές περιέγραψε από την Αθήνα. Ετσι κι αλλιώς ο όρος έχει χρησιμοποιηθεί και στο παρελθόν και από άλλους. Οι πληροφορίες λένε ότι ουσιαστικά ο πρόεδρος της Κομισιόν θα συνεχίσει την περιγραφή της πρότασης των πέντε «εναλλακτικών», που είχε παρουσιάσει στις αρχές της χρονιάς και ενόψει του εορτασμού των 60 χρόνων της Ενωσης, με στόχο την αναγκαία μετάλλαξή της, για την οποία σχεδόν όλοι μιλούν. 

Θα προσθέσει σύμφωνα με κάποιες διαρροές και μια έκτη πρόταση, για όσους θεώρησαν ότι καμιά από τις πέντε πρώτες δεν «πήγαινε αρκετά μακριά». Και αυτός πάντως θα χρειαστεί να επιδείξει τακτ, ανάλογο με εκείνο του Γάλλου προέδρου. Να μην προσπαθήσει δηλαδή να προκαταλάβει καταστάσεις, 10 μόλις ημέρες πριν από τις γερμανικές εκλογές και με δεδομένο μάλιστα, ότι στο Βερολίνο δεν δηλώνουν και τόσο ικανοποιημένοι με τα ως τώρα πεπραγμένα του.

Εδώ ξεκινούν βεβαίως και τα ερωτήματα για το πόσο σοβαρά τελικά παίρνουν όλοι την ανάγκη της επανίδρυσης και με τι απώτερο στόχο το κάνουν. Ο κ.Μακρόν είναι σαφές ότι επιδιώκει να ξεπεράσει εσωπολιτικά εμπόδια, δίνοντας στους συμπατριώτες του την αίσθηση ότι η Γαλλία θα ξαναγίνει μεγάλη και υπολογίσιμη δύναμη στην Ευρώπη. Ο κ. Γιούνκερ μπαίνει στην τελική φάση της θητείας του, που θα είναι μάλλον και η τελευταία, αφού κανείς δεν σκέφτεται το ενδεχόμενο επανεκλογής του. Αυτό που τον ενδιαφέρει είναι να μην περάσει στην ιστορία, αποκλειστικά και μόνο ως ο επίτροπος που συνέδεσε το όνομά του με τη μείωση των κρατών-μελών. Να μπορέσει να «σβήσει» δηλαδή τη ρετσινιά του Brexit και με κάποια θεαματική μεταρρύθμιση που θα φέρει ίσως το όνομά του.

Αλλά το πάγιο ερώτημα στις Βρυξέλλες είναι εδώ και χρόνια: «οι Γερμανοί τι λένε για όλα αυτά;». Η Ανγκέλα Μέρκελ έχει και αυτή έμμεσα ή άμεσα παραδεχτεί την ανάγκη μεταρρυθμίσεων. Αλλά σε ποιό βαθμό τις εννοεί; Μπορεί να τις συνδυάσει με μια λογική «αλληλεγγύης» προς τα ασθενέστερα οικονομικά μέλη και με την εγκατάλειψη του ρόλου του μπαμπούλα, που αρέσκεται να παίζει το Βερολίνο, τιμωρώντας όσους παρεκκλίνουν των υποδείξεων; Και το σπουδαιότερο ερώτημα είναι βεβαίως, αν μέσα στο κόμμα της και εκτός αυτού θα βρει συμμάχους για να μπορέσει να ενδώσει στις εκκλήσεις για μια πιο «ευρωπαϊκή Γερμανία» και λιγότερο «γερμανική Ευρώπη»; 

Θα πρέπει λοιπόν να κάνουμε (πάλι) υπομονή για να δούμε πώς και πότε και με ποιά κατάληξη θα ξεκινήσει ο διάλογος, αλλά κυρίως η διαδικασία για την πολυθρύλητη «επανίδρυση της Ενωσης». Μόνο που και η υπομονή έχει τα όρια της.

Αν θα ήθελε κάποιος να βάλει ένα πραγματικό «μέτρο» για το τι θα σημαίνει μια πραγματική επανίδρυση θα μπορούσε να πει αυτό: Να μην παγώνουν όλα, κάθε φορά που θα ζυγώνουν εκλογές στη Γερμανία ή σε οποιοδήποτε άλλο κράτος μέλος. Οσο τα στόματα θα μένουν κλειστά και οι ανάσες κρατημένες, μήνες ολόκληρους πριν προσέλθουν οι Γερμανοί ψηφοφόροι στις κάλπες, στη λογική «να μην τους τρομάξουμε», δεν θα απαιτείται καμιά άλλη απόδειξη ότι κάτι στην Ευρώπη δεν λειτουργεί σωστά...