Στο πρώτο μεγάλο βήμα για την ουσιαστική χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών, σχεδόν ένα χρόνο μετά την επιβολή τους, θα προχωρήσει σύντομα η κυβέρνηση σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος και τις ευρωπαϊκές αρχές. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ολοκληρωθεί η τεχνική προετοιμασία ώστε να δοθεί πλήρη ελευθερία κινήσεων στο «νέο χρήμα», δηλαδή καταθέσεις που θα επιστρέψουν στο τραπεζικό σύστημα, καθώς και στις εισαγωγές.
Σύμφωνα με επιτελικά στελέχη τραπεζών, πρόκειται για το πρώτο ουσιαστικό βήμα περιορισμού των capital controls, στοιχείο απαραίτητο για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης, τη βελτίωση της ρευστότητας και την επιστροφή της οικονομίας σε θετική πορεία. Στόχος της κυβέρνησης είναι η χαλάρωση των περιορισμών να γίνει γρήγορα μετά την επαναφορά της εξαίρεσης (waiver) από την ΕΚΤ, κάτι που αναμένεται να πραγματοποιηθεί στη συνεδρίαση του Δ.Σ. της Ευρωτράπεζας την επόμενη Πέμπτη 2 Ιουνίου.
Αναλυτικότερα, με τις προωθούμενες αλλαγές κάθε νέο ευρώ εκτός τραπεζικού συστήματος (θυρίδες, στρώματα κ.λπ.) που θα επιστρέψει στις τράπεζες ως κατάθεση θα είναι ελεύθερο να μετακινείται χωρίς κανέναν απολύτως περιορισμό. Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, η κίνηση θα ενισχύσει σημαντικά την εμπιστοσύνη και θα αποτελέσει ισχυρό κίνητρο για την επιστροφή μέρους των χρημάτων που βρίσκονται εκτός τραπεζικού συστήματος. Σημειώνεται ότι στο διάστημα Νοέμβριος 2014 - Ιούνιος 2015 (οπότε και επιβλήθηκαν οι περιορισμοί) οι καταθέσεις μειώθηκαν κατά 42 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα περισσότερα, περί τα 30 δισ. ευρώ, βρίσκονται εντός χώρας. Οι τράπεζες εκτιμούν ότι σταδιακά μέρος αυτών θα επιστρέψει στο τραπεζικό σύστημα, κάτι που θα εντείνεται όσο χαλαρώνουν οι περιορισμοί και ενισχύεται το κλίμα εμπιστοσύνης. Επιπλέον, ώθηση στη ρευστότητα των τραπεζών θα δώσουν τα 3 δισ. ευρώ που αποτελούν μέρος της δόσης που φέρνει η αξιολόγηση και τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή οφειλών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα. Παράλληλα, τραπεζικά στελέχη προειδοποιούν ότι με την «απελευθέρωση» του νέου χρήματος θα πρέπει, πάση θυσία, να διασφαλιστούν το θετικό κλίμα και η σταθερότητα καθώς, σε περίπτωση νέας επιδείνωσης των συνθηκών, το ελεύθερο χρήμα θα μπορούσε γρήγορα να αποχωρήσει από τη χώρα αποδυναμώνοντας καίρια τις τράπεζες και την οικονομία.
Εξαιρετικής σημασίας για τις επιχειρήσεις θα είναι η απελευθέρωση των εισαγωγών, ικανοποιώντας σχετικό αίτημα του επιχειρηματικού κόσμου. Σήμερα κάθε συναλλαγή άνω των 10.000 ευρώ απαιτεί μια «βαριά» γραφειοκρατική διαδικασία, για τη λήψη εγκρίσεων, που διαρκεί κάποιες ημέρες, επιβαρύνοντας το τραπεζικό σύστημα και τις επιχειρήσεις. Με την αλλαγή οι επιχειρηματικές συναλλαγές για εισαγωγές, μέχρι ενός ορίου πιθανότατα 50.000 ευρώ, θα απελευθερωθούν και δεν θα χρειάζονται εγκρίσεις. Ωστόσο η ευθύνη θα βαρύνει την επιχείρηση και θα πρέπει να είναι σε θέση, όταν ζητηθεί, να αποδείξει ότι η συναλλαγή αφορούσε εισαγωγές αγαθών.
Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, τα δύο αυτά βήματα θα δώσουν μεγάλη ώθηση στην ψυχολογία και θα βοηθήσουν την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης καθώς θα σηματοδοτήσουν τη σταδιακή επιστροφή σε συνθήκες κανονικότητας. Ωστόσο, προσθέτουν, η απελευθέρωση από τους περιορισμούς του «νέου χρήματος» και των εισαγωγών αποτελούν μόνο το πρώτο βήμα και θα απαιτηθούν πολύ περισσότερα, σε πολλά μέτωπα, ώστε να ομαλοποιηθούν και εν συνεχεία να βελτιωθούν ουσιαστικά οι συνθήκες για την οικονομία και τη χώρα.
