Το μελαγχολικό βλέμμα μιας εργαζόμενης στην ψησταριά «Σουβλάκι», στο Σόχο του Λονδίνου, ‘έπιασε’ ο φακός του Άντριου Τέστα για λογαριασμό της εφημερίδας New York Times.

Αυτή είναι η κεντρική φωτογραφία άρθρου της αμερικανικής εφημερίδας, που επικεντρώνεται στην αβεβαιότητα που νιώθουν οι εργαζόμενοι, οι οποίοι προέρχονται από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στο ενδεχόμενο της υπερψήφισης του Brexit.

«Δεν πιστεύω ότι στη Βρετανία θα υπερψηφιστεί το Brexit, αλλά εάν συμβεί θα ήταν κακό» λέει ο Φιλίπε Γκράτσα, ο οποίος προσπάθησε να βρει δουλειά στην πατρίδα του την Πορτογαλία, αλλά δεν θα κατάφερε. Στη Βρετανία βρήκε σχεδόν αμέσως σε γνωστή αλυσίδα καφέ και σάντουιτς και παράλληλα σπουδάζει επιστήμες των υπολογιστών.

Το ίδιο συνέβη και σε άλλους συναδέλφους του, από την Πολωνία, την Ισπανία, την Ιταλία, την Αλβανία και τη Γαλλία. Βρήκαν αμέσως δουλειά. Μόνο ένα πράγμα δείχνει να τους απασχολεί. Το ενδεχόμενο η Βρετανία να βγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που θα κριθεί στο δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου.

Στα εστιατόρια του Λονδίνου, στα ξενοδοχεία και στα καταστήματα λιανικής πώλησης η πλειονότητα των εργαζομένων δεν είναι Βρετανοί. Το ίδιο συμβαίνει στoν κατασκευαστικό τομέα και στις αγροτικές δουλειές. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Μετανάστευσης του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης το 90% των 442.000 Ευρωπαίων μεταναστών που εργάζονται στα βρετανικά ξενοδοχεία και εστιατόρια δεν πληρούν τις προϋποθέσεις

Οι πολίτες κρατών μελών της ΕΕ που δουλεύουν στη Βρετανία συγκροτούν το 5% του ισχυρού εργατικού δυναμικού (31,5 εκατομμύρια), ενώ το 11 % είναι πολίτες άλλων χωρών. Το βασικό επιχείρημα του στρατοπέδου που τάσσεται υπέρ της εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ότι είναι πολύ εύκολο για τους μετανάστες να μπουν στη χώρα και να πάρουν τις δουλειές των Βρετανών. «Αδυνατούμε να ελέγξουμε τους αριθμούς των ανθρώπων που καταφθάνουν χωρίς προσφορές για εργασία και χωρίς προσόντα από τις 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης» λέει ο πρώην δήμαρχος του Λονδίνου, Μπόρις Τζόνσον, υπέρμαχος του Brexit.

Επικρίσεις έχουν δεχθεί οι επιχειρήσεις που δεν προτιμούν τους Βρετανούς. Η εταιρία Greencore, ο μεγαλύτερος παρασκευαστής σάντουιτς της Βρετανίας προσέλαβε μαζικά Ούγγρους εργάτες , για το νέο εργοστάσιο της στο Νορθάμπτον, μια ώρα από το Λονδίνο. Ξένους και όχι Βρετανούς προτιμά και η εταιρία Pret A Manger –εκπρόσωπος της οποίας αρνήθηκε να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο, επισημαίνει η εφημερίδα «New York Times».

Αρκετοί από τους Ευρωπαίους δέχονται να εργαστούν με χαμηλό-για τις βρετανικές τσέπες- ημερομίσθιο, αλλά πολύ υψηλότερο από ό,τι θα έβγαζαν στη χώρα τους. «Δεν υπάρχουν δουλειές στην Πορτογαλία» λέει ο κ.Γκράτσα, ο οποίος ελπίζει να προαχθεί σε μπαρίστα με 9,20 λίρες την ώρα, από το βασικό ωρομίσθιο των 8,50 λιρών την ώρα στο κατάστημα που δουλεύει. «Είμαι εδώ για να δουλέψω και να βγάλω λεφτά».

Ένα ηχηρό «όχι» των Βρετανών στην Ευρώπη δεν θα εξαναγκάσει τους εργαζομένους άλλων ευρωπαϊκών χωρών να φύγουν, τουλάχιστον άμεσα. Για τα επόμενα δύο χρόνια, η βρετανική κυβέρνηση θα πρέπει να διαπραγματευτεί νέες συνθήκες και συμφωνίες με την ΕΕ όσον αφορά τις μετακινήσεις εργατικού δυναμικού και ζητήματα ανάλογης υφής.

Στο ελληνικό εστιατόριο «Σουβλάκι», ο ιδιοκτήτης του Γιάννης Θεοδωρακάκος, προετοιμάζεται για τις επιπτώσεις στην περίπτωση που θα χρειαζόταν να αποκτήσουν βίζα εργασίας, οι πολίτες 13 διαφορετικών ευρωπαϊκών χωρών, που αποτελούν το προσωπικό του.

«Δεν θα είναι και το τέλος του κόσμου» λέει ο κ.Θεοδωρακάκος. Πρώην τραπεζικός , πιστεύει ότι μια ανεξάρτητη Βρετανία θα αρχίσει να λειτουργεί όπως η Ελβετία, της οποίας η σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κατοχυρωθεί με διμερείς συμφωνίες, με αυστηρούς ελέγχους στη μετανάστευση. «Αλλά αν ήθελα να χρησιμοποιήσω βίζες στο μέλλον για να κάνω προσλήψεις υπαλλήλων από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα μας κόστιζε χρήματα σαν εργοδότες» είπε.

Αλλά για εκείνους που υποστηρίζουν ότι η επιχείρηση τους θα μπορούσε να παραλύσει χωρίς εργατικό δυναμικό από την Ευρώπη, μια τέτοια συζήτηση-επισημαίνει το άρθρο-δεν είναι παρά μια ανίσχυρη εκτροπή από τον ελέφαντα στο δωμάτιο, όσον αφορά τη συζήτηση για το Brexit.

«Γεγονός είναι ότι κάνουμε δουλειές που οι περισσότεροι Βρετανοί δεν θέλουν να κάνουν» λέει η Άννα Πάβελετς, διευθύντρια της υπεραιωνόβιας παμπ «Pillards of Hercules», στην Γκρικ Στριτ κοντά στο Σόχο. Οι ιδιοκτήτες είναι Βρετανοί, αλλά το προσωπικό Πολωνοί, σχεδόν αποκλειστικά.

«Οι περισσότεροι Βρετανοί δεν θα σηκώνονταν από τα κρεβάτια τους για τα χρήματα που βγάζουμε εμείς» λέει η Πάβελετς «Οι περισσότεροι ξένοι δουλεύουν σκληρά. Συμβάλλουμε τα μέγιστα σε αυτή τη χώρα. Όλοι σκεφτόμαστε το ίδιο πράγμα: Μην μου πείτε να φύγω»

Από τα μεγάφωνα της παμπ ακούγεται το τραγούδι «We didn’t start the fire».