Κοινή Διακήρυξη για την Ενεργειακή Συνεργασία Ελλάδας – Βουλγραρίας, εν αναμονή των δεσμευτικών προσφορών για τον ελληνο-βουλγαρικό αγωγό αερίου (IGB), υπέγραψαν χθες οι εκπρόσπωοι των δύο χωρών , αμέσως μετά τη λήξη του Ανώτατου Συμβουλίου  Συνεργασίας Ελλάδας- Βουλγαρίας, στο οποιο συμμετείχαν ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο Βούλγαρος ομόλογός του Μπόικο Μπορίσοφ.   

Ο κ. Τσίπρας δήλωσε  ότι η ενεργειακή συνεργασία αναδεικνύεται πλέον ως το κομβικό πεδίο των σχέσεων των δύο χωρών, υπογραμμίζοντας  πως η κατασκευή του διασυνδετηρίου αγωγού φυσικού αερίου IGB ως τμήματος του κάθετου διαδρόμου αποτελεί έργο προτεραιότητας που θα ενισχύσει τη θέση της Αθήνας και της Σόφιας  στον ενεργειακό χάρτη της ευρύτερης περιοχής,  

Ωστόσο η τελική επενδυτική απόφαση για την κατασκευή του αγωγού, η οποία θα κρίνει και την τύχη του συνδεόμενου πρότζεκτ για το τερματικό υγροποιημένου αερίου (LNG) της Αλεξανδρούπολης θα ληφθεί μετά την κατάθεση των προσφορών για τη δέσμευση χωρητικότητας στον αγωγό. 

Το έργο στηρίζεται πολιτικά τόσο από τις Βρυξέλλες όσο και από την Ουάσινγκτον, καθώς συμβάλλει αποτελεσματικά στην τροφοδοσία της νότιας και της ανατολικής Ευρώπης με αέριο από τρίτες πηγές, περιορίζοντας την εξάρτηση από το ρωσικό αέριο.  

Ο αγωγός συνδυάζεται με το πρότζεκτ για το πλωτό τερματικό LNG στην Αλεξανδρούπολη, έργο που προωθούν οι εταιρίες Gastrade του ομίλου Κοπελούζου και η ΔΕΠΑ. Η Βουλγαρία έχει ήδη δείξει ενδιαφέρον για συμμετοχή σε joint venture που θα αναπτύξει την επένδυση, ενώ συνομιλίες γίνονται και με την Cheniere, την αμερικανική εταιρία, η οποία εξάγει  LNG 

Στο δεύτερο μάρκετ τεστ που πραγματοποιήθηκε για τον αγωγό IGB εκδήλωσαν ενδιαφέρον 9 εταιρίες και  ως το τέλος Σεπτεμβρίου θα κληθούν να καταθέσουν τις τελικές τους προσφορές για τη δέσμευση χωρητικότητας, από τις οποίες θα κριθεί κατά πόσον είναι εμπορικά βιώσιμο το έργο. 

Ας σημειωθεί ότι στο πρώτο μάρκετ τεστ, το ενιδαφέρον ήταν πολύ περιορισμένο, με αποτέλεσμα να επαναλειφθεί η  διαδικασία.   

Οι εννέα που έδωσαν το παρών ήταν η  βουλγαρική εταιρία Bulgargaz, η ελληνική ΔΕΠΑ, η ιταλική Edison, η κρατική εταιρία αερίου του Αζερμπαϊτζάν Socar, η αμερικανική Noble Energy,  η Gastrade του ομίλου Κοπελούζου, η  OMV Petrom, η ρουμανική θυγατρική της αυστριακής OMV και οι βουλγαρικές εταιρείες διανομής αερίου Citygaz και Black Sea Technology Company. 

Οι εκδηλώσεις ενδιαφέροντος συνολικά αφορύσαν 4,3 δισ.κ.μ. αερίου το χρόνο στην κατεύθυνση Ελλάδας – Βουλγαρίας και περίπου 1 δισ. κ.μ  για την αντίστροφη κατεύθυνση Βουλγαρία – Ελλάδα. 

Το αρχικό μεταφορικό δυναμικό του αγωγού θα είναι 3 δισ.κυβικά μέτρα/ετησίως. . 

Ο αγωγός ΙGB, συνολικού μήκους 182 χιλιομέτρων θεωρείται ως το πρώτο βήμα για τον «Κάθετο Διάδρομο», ο οποίος θα διασυνδέει την Ελλάδα με τις χώρες των Βαλκανίων, ως την Ουγγαρία και ενδεχομένως την Αυστρία.  

Η εταιρία «Poseidon», η οποία ελέγχεται 50-50 από τη ΔΕΠΑ και την ιταλική Edison, έχει το 50% του IGB ενώ το υπόλοιπο 50% ανήκει στην ΒΕΗ, την εταιρία ενεργειακού χαρτοφυλακίου της Βουλγαρίας..

Η υλοποίηση του ελληνο-βουλγαρικού αγωγού θεωρείται κρίσιμη  και για την προώθηση του αζέρικου αερίου, που θα έρχεται μέσω του αγωγού ΤΑΡ -Τransadriatic Pipeline- στη ΝΑ Ευρώπη. Εξ' ου και το ενδιαφέρον της Socar, της κρατικής εταιρίας αερίου του Αζερμπαιτζάν, εκ των βασικών μετόχων του ΤΑΡ  για το έργο. Εκπρόσωπος της Socar είχε δηλώσει πως η εταιρία ενδιαφέρεται για την πώληση αερίου στη Βουλγαρία μέσω του IGB. .  

Το κόστος κατασκευής του αγωγού εκτιμάται σε 220 εκατ. ευρώ και σύμφωνα με την υπουργό Ενέργειας της Βουλγαρίας το έργο θα μπορέσει να ενταχθεί προς χρηματοδότηση στο πακέτο Junker, με την προυπόθεση ότι θα στεφθεί με επιτυχία το μάρκετ τεστ για τις δεσμευτικές προσφορές. Σε πρώτη φάση, από ευρωπαικά κονδύλια και προγράμματα έχουν χρηματοδοτηθεί με 45 εκατ. ευρώ οι διάφορες μελέτες για το έργο. 

Αν δοθεί το πράσινο φως για την κατασκευή του μέσα στο 2016, όπως εκτιμάται, τότε ο αγωγός μπορεί να είναι  έτοιμος στο τέλος του 2018, εκτός και αν προτιμηθεί ο συγχρονισμός του με τον TAP, οπότε θα λειτουργήσει το 2020.