Eξαιρετικά σημαντικό θεωρεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το μέτρο της διακοψιμότητας για την ενεργειακή ασφάλεια, όπως προκύπτει από πρόσφατο έγγραφο, στο οποίο η Κομισιόν εντάσσει τη διακοψιμότητα στη δέσμη των μέτρων διαχείρισης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, που μπορούν μέχρι και να καταργήσουν την ανάγκη για τους διάφορους μηχανισμούς ενίσχυσης του δυναμικού ηλεκτροπαραγωγής.
Η “διακοψιμότητα” αφορά στην αποζημίωση, συνήθως με τη μορφή χαμηλότερης τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, των ενεργοβόρων βιομηχανιών, οι οποίες δέχονται να διακόψουν ή να περιορίσουν την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας όταν το ζητήσει ο Διαχειριστής Μεταφοράς για λόγους ευστάθειας του συστήματος.
Στην Ελλάδα ο σχετικός μηχανισμός λειτουργεί περίπου ένα χρόνο και έχει προσωρινό χαρακτήρα, καθώς λήγει τον Οκτώβριο του 2017 και η ΕΒΙΚΕΝ, ο φορέας που εκπροσωπεί τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, έχει ήδη ζητήσει την παράταση της ισχύος του μέτρου.
Ας σημειωθεί ότι η επόμενη δημοπρασία “διακοπτόμενου φορτίου” έχει προγραμματιστεί από τον Λειτουργό της Αγοράς-ΛΑΓΗΕ- για τις 28 Δεκεμβρίου.
Σύμφωνα με την έκθεση, μετά από έρευνα στην ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας έχουν εντοπιστεί μία σειρά από μεταρρυθμίσεις, με την εφαρμογή των οποίων περιορίζεται δραστικά η σνησυχία για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού (ηλεκτρική ενέργεια).
Ως σημείο-κλειδί της νέας μεταρρύθμισης θεωρείται η συμμετοχή στην αγορά των παρόχων απόκρισης της ζήτησης, ουσιαστικά δηλαδή των καταναλωτών . Η αύξηση του βαθμού ανταπόκρισης της ζήτησης στις τιμές σε πραγματικό χρόνο θεωρείται καταλυτικής σημασίας επειδή μπορεί μπορεί να ρυθμίσει μέχρι και να εκμηδενίσει τις αιχμές της ζήτησης και κατ’ αυτό το τρόπο να περιορίσει δραστικά την ανάγκη για πρόσθετο δυναμικό ηλεκτροπαραγωγής. Ωστόσο, οι πάροχοι μηχανισμών ανταπόκρισης της ζήτησης αντιμετωπίζουν σημαντικά εμπόδια, όσον αφορά στη συμμετοχή τους στην αγορά, ενώ το νομικό πλαίσιο διαφέρει από χώρα σε χώρα. Σε ορισμένες εθνικές αγορές ηλεκτρισμού απαγορεύεται η συμμετοχή των παρόχων ανταπόκρισης της ζήτησης, ενώ σε άλλες αγορές το καθεστώς των χρεώσεων μεταφοράς ηλεκτρισμού ή η απουσία τεχνικών κωδίκων καθιστούν μη ελκυστική έως αδύνατη την ενεργό συμμετοχή των καταναλωτών.
Η ευελιξία στη ζήτηση ηλεκτρισμού είναι αναγκαία για την αποτελεσματική από πλευράς κόστους εξισορρόπηση της ηλεκτρικής αγοράς, η οποία χαρακτηρίζεται από ευμετάβλητες τιμές χονδρικής εξ αιτίας των ΑΠΕ και των μεγάλων διακυμάνσεων στην παραγωγής τους. Το ζήτημα αυτό μπορεί να οδηγήσει ένα κράτος - μέλος να εισάγει σχήματα διακοψιμότητας ή να θεσμοθετήσει ειδικούς κανόνες για να κινητοποιήσει την ανταπόκριση της ζήτησης.
Η αρχική αξιολόγηση της Επιτροπής για τα 8 μοντέλα διακοψιμότητας που λειτουργούν σε 11 χώρες -μέλη δείχνει ότι αυτά δικαιολογημένα λειτουργούν, δεδομένης της συνεισφοράς τους στην ενεργειακή ασφάλεια τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο επίπεδο.
Η ανταπόκριση της ζήτησης μπορεί να αποδώσει χρήσιμα εργαλεία για την εξισορρόπηση του συστήματος, ενώ ένα καθεστώς πλήρους ανταπόκρισης έχει τη δυνατότητα να εξαλείψει την ανάγκη για μηχανισμούς ισχύος, αφού επιτρέπει στους καταναλωτές να πληρώνουν για τα διάφορα επίπεδα αξιοπιστίας του συστήματος.
Τέλος, η εμπειρία και οι καλύτερες πρακτικές δείχνουν ότι ο στόχος πρέπει να είναι η στήριξη της ανάπτυξης ανταπόκρισης της ζήτησης ώστε μακροπρόθεσμα να μπορεί να ανταγωνιστεί στην αγορά.
