Μοιάζει με καλή ζωή: σχετικά πλούσιοι, λογικά ίσοι, καλή ισορροπία εργασίας-ζωής, υψηλή απασχόληση, γενική ικανοποίηση. Τι έχουν για να παραπονεθούν οι Ολλανδοί;
Με ένα αποστάτη αντι-ισλαμιστή να βρίσκεται ψηλά στις δημοσκοπήσεις, είναι εύκολο να υποθέσει κανείς την Ολλανδία ως μια χώρα που πλήττεται από την αταξία της σύγχρονης βιομηχανικής εποχής: ανισότητα, άνισες ευκαιρίες, άσχημη συμπίεση της μεσαίας τάξης.
Τα στοιχεία, τουλάχιστον με μια πρώτη ματιά, δείχνουν να λένε μια διαφορετική ιστορία. Κάποιοι Ολλανδοί ψηφοφόροι μπορεί να κλίνουν προς εξτρεμιστές πολιτικούς, αλλά κατά μέσο όρο η κατάστασή τους είναι πολύ καλή. Υπάρχουν λίγες χώρες των οποίων οι κάτοικοι είναι περισσότερο πλούσιοι, υγιέστεροι ή πιο χαρούμενοι.
Το Ολλανδικό παράδοξο ανέδειξε ο Alexander Pechtold ηγέτης του φιλελεύθερου κόμματος D66 όταν κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία επισκέφθηκε την Καμπούλ και παρουσιάστηκε στον Αφγανό πρόεδρο Hamid Karzai. «Η συνάδελφός μου», είπε: «Marianne Thieme, του κόμματος για τα ζώα». Την κοίταξε: Ενδιαφέρον, ενδιαφέρον. Θα αρχίσουμε ένα κόμμα για τα ανθρώπινα όντα, αλλά ίσως σε 50 χρόνια…», υπενθύμισε ο Pechtold. «Κάποιες φορές πιστεύω αληθινά ότι είμαστε λίγο κακομαθημένοι».
Αυτά είναι τα στοιχεία των FT για την Ολλανδική ζωή, που ψάχνει για τη δυσαρέσκεια που μπορεί να κρύβεται πίσω από αυτά.
Είναι οι Ολλανδοί ικανοποιημένοι;
Σε σύγκριση με τους κατοίκους σε άλλες αναπτυγμένες οικονομίες οι Ολλανδοί είναι ευχαριστημένοι. Η ικανοποίηση για τη ζωή μετριέται στο 7,3, πολύ πάνω από το μέσο όρο του 6,5 για τα μέλη του ΟΟΣΑ, το κλαμπ των αναπτυγμένων χωρών.
Αυτό μπορεί εν μέρει να οφείλεται στην καλή ισορροπία μεταξύ δουλειάς και αναψυχής. Οι Ολλανδοί εργαζόμενοι ξοδεύουν περισσότερο χρόνο εκτός γραφείου, για αναψυχή ή με την οικογένειά τους, σχεδόν από κάθε άλλη χώρα του ΟΟΣΑ. Δεν υπάρχει σχεδόν κανείς εργαζόμενος που δηλώνει ότι έπρεπε να δουλέψει εκτάκτως περισσότερες ώρες, έναντι σχεδόν ενός στους οκτώ Βρετανούς.
Ένα θολό σημείο στο Ολλανδικό success story είναι η πρόσβαση σε χρηματοδότηση. Οι ολλανδικές εταιρείες παλεύουν για να βρουν χρήμα. Σχεδόν12% των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων έχουν δυσκολίες στο να εξασφαλίσουν ένα τραπεζικό δάνειο, το υψηλότερο ποσοστό στην ευρωζώνη, εξαιρουμένης της Ελλάδας. Μεταξύ αυτών που αιτούνται δάνειο στη χώρα, το ποσοστό απόρριψηςείναι υψηλότερο ακόμα και από αυτό της Ελλάδας.
Η υψηλή συγκέντρωση του τραπεζικού συστήματος στην χώρα και τα υψηλά επιτόκια για μικρά δάνεια είναι μεταξύ των λόγων αυτής της εικόνας. Σχεδόν το 90% των τραπεζικών δανείων σε μικρομεσαίες προέρχεται από τις τρεις μεγάλες τράπεζες.
Τέλος, υπάρχουν περιφερειακές ανισότητες. Η ανεργία έπεσε στο 5,3% τον Ιανουάριο, χαμηλό ποσοστό σε σύγκριση με τις περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ. Παραμένει όμως πολύ υψηλότερη από τα προ κρίσης επίπεδα. Κοιτώντας σε περιφερειακό επίπεδο άλλες διαφορές γίνονται ακόμα πιο ξεκάθαρες.
Η ανεργία έφτασε πάνω από το 9% στο Groningen. Αυτή η περιοχή στα βόρεια σύνορα τυγχάνει να είναι ένα από τα κάστρα του ακροδεξιού Wilders. Αλλά στην πολιτική κατάσταση της Ολλανδίας τίποτα δεν είναι τόσο απλό. Ο Wilders πηγαίνει επίσης καλά στο Zeeland και το Limburg, δυο περιοχές με τα χαμηλότερα επίπεδα ανεργίας στην Ολλανδία.