Οριακές ζημιές ύψους 4 εκατ. ευρώ σε ενοποιημένη βάση ανακοίνωσε για το 2016 η Τράπεζα Πειραιώς , εμφανίζοντας κέρδη 74 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα. Η τράπεζα μείωσε τα δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών κατά 2,5 δισ. ευρώ, ενώ αυξήθηκαν κατά 3 δισ. οι καταθέσεις των πελατών. 

Οπως αναφέρει ο πρόεδρος του ΔΣ της τράπεζας Γεώργιος Χαντζηνικολάου (φωτογραφία), «το 2016 ήταν ένα κομβικό έτος για την Τράπεζα Πειραιώς. Σε χρηματοοικονομικό επίπεδο, η χρονιά σηματοδότησε τη σταθεροποίηση των επιδόσεων της Τράπεζας, ειδικά κατά το δεύτερο μισό του έτους, όταν οι συνθήκες της αγοράς το επέτρεψαν.

Η ρευστότητα και η ποιότητα του ενεργητικού βελτιώθηκαν, όπως και η πορεία των καθαρών αποτελεσμάτων. Σε θεσμικό επίπεδο, η χρονιά χαρακτηρίσθηκε από τη δομική αλλαγή της σύνθεσης του Διοικητικού Συμβουλίου της Τράπεζας, σε εφαρμογή των βέλτιστων διεθνών πρακτικών και των εποπτικών κανόνων. H ενίσχυση των δομών της Τράπεζας επιτρέπει την περαιτέρω ισχυροποίησή της και την αδιάλειπτη επιχειρηματική συνέχεια προς όφελος μετόχων, πελατών και εργαζομένων.

Mε την εκλογή του κ. Χρήστου Μεγάλου ως Διευθύνοντος Συμβούλου της Τράπεζας στις αρχές Μαρτίου 2017, ολοκληρώθηκε η διαδικασία εκλογής του νέου Διευθύνοντος Συμβούλου, υλοποιώντας ένα μείζονος σημασίας βήμα για το νέο πλαίσιο διακυβέρνησης της Τράπεζας.

Η Τράπεζα Πειραιώς συνέχισε την υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης το 2016, προκειμένου να στηρίξει την οικονομική ανάκαμψη στην Ελλάδα, ως η μεγαλύτερη Τράπεζα στη χώρα. Προϋπόθεση για να εισέλθουμε σε αναπτυξιακή τροχιά, είναι ένα σταθερό πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον που θα συμβάλει στην αποκατάσταση του κλίματος εμπιστοσύνης.

Στο πλαίσιο αυτό, οι πυλώνες της στρατηγικής για τη μελλοντική πορεία της Τράπεζας έχουν τεθεί και είναι οι ακόλουθοι: α) βέλτιστες πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης, με σημαντική παρουσία εξειδικευμένων μελών με εκτεταμένη διεθνή εμπειρία στο Διοικητικό Συμβούλιο, β) επαναλαμβανόμενη κερδοφορία στις βασικές μας δραστηριότητες, γ) ταχεία εφαρμογή των στόχων αναδιάρθρωσης, δ) έξοδος από μη στρατηγικές δραστηριότητες που θα απελευθερώσει πόρους για να ενισχύσουμε τη βασική τραπεζική μας δραστηριότητα, και ε) πρωτοβουλίες τεχνολογίας και καινοτομίας, που θα μειώσουν το λειτουργικό κόστος και θα βελτιώσουν περαιτέρω την αποτελεσματικότητα και την πελατειακή εμπειρία».

Ο αναπληρωτής CEO της τράπεζας, Γεώργιος Πουλόπουλος σημείωσε: «Η σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας, σε συνδυασμό με την πειθαρχημένη εκτέλεση του σχεδίου αναδιάρθρωσης της Τράπεζας Πειραιώς, επέδρασαν θετικά το 2016 στους δείκτες ποιότητας ενεργητικού, ρευστότητας και αποτελέσματος:

- μείωση των δανείων σε καθυστέρηση €2,5 δισ ετησίως και €3,1 δισ από το υψηλό του Σεπ.15,
- μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων €0,7 δισ ετησίως και €1,6 δισ από το υψηλό του Σεπ.15,
- αύξηση των καταθέσεων πελατών €3 δισ ετησίως, με €3,5 δισ αύξηση το 2ο μισό 2016,
- μείωση χρηματοδότησης από τον ELA €5 δισ ετησίως και €10 δισ από το υψηλό του Ιουν.15,
- ενισχυμένα προ προβλέψεων αποτελέσματα στα €1.044 εκατ από €920 εκατ το 2015,
- οριακό αποτέλεσμα €4 εκατ ζημίας σε ενοποιημένο επίπεδο, με €74 εκατ κέρδη στην Ελλάδα, μετά από πολλά χρόνια υψηλών ζημιών.

Ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας CET-1 διατηρήθηκε σε υψηλό επίπεδο στο 17,0%, ο δείκτης κάλυψης μη εξυπηρετούμενων δανείων ενισχύθηκε στο 69,5%, και ο δείκτης χορηγήσεις προς καταθέσεις βελτιώθηκε στο 113%. Παρά την αρνητική πορεία των πρώτων μηνών του 2017 για την ελληνική τραπεζική αγορά, που προσομοιάζει με την αντίστοιχη των αρχών του 2016, η διοικητική ομάδα της Τράπεζας παραμένει συγκρατημένα αισιόδοξη για την επίτευξη των στόχων του 2017, για περαιτέρω ενίσχυση της ρευστότητας, της ποιότητας ενεργητικού και επίτευξη κερδοφορίας.»

Αναλυτικά τα αποτελέσματα:

Τα καθαρά έσοδα τόκων και προμηθειών, τα οποία αποτελούν τις οργανικές πηγές εσόδων και άνω του 90% των καθαρών εσόδων διαμορφώθηκαν σε €544 εκατ το 4ο 3μήνο 2016, στο υψηλότερο επίπεδο για το έτος, +0,4% έναντι του 4ου 3μήνου 2015 και +1,3% σε τριμηνιαία βάση. Στην Ελλάδα, τα καθαρά έσοδα τόκων και προμηθειών ανήλθαν σε €500 εκατ, +1,3% ετησίως και +1,2% τριμηνιαίως.

Τα καθαρά έσοδα τόκων διαμορφώθηκαν σε €453 εκατ, -2% έναντι του 4ου 3μήνου 2015 και σχεδόν αμετάβλητα σε τριμηνιαία βάση, επηρεαζόμενα θετικά από τη συνεχιζόμενη μείωση του κόστους χρηματοδότησης, η οποία αντιστάθμισε την επίπτωση από τη μείωση των δανειακών υπολοίπων, αλλά και την περαιτέρω μείωση του Euribor που αποτελεί τη βάση τιμολόγησης των περισσότερων στοιχείων ενεργητικού. Στην Ελλάδα, τα καθαρά έσοδα τόκων ανήλθαν σε €418 εκατ, -1% ετησίως και τριμηνιαίως.

Η αποκλιμάκωση του κόστους προθεσμιακών καταθέσεων στην Ελλάδα συνεχίσθηκε: τo κόστος των νέων προθεσμιακών καταθέσεων έφτασε τις 65 μονάδες βάσης (μ.β.) το Δεκέμβριο 2016, με το μέσο επιτόκιο το 4ο 3μηνο 2016 για το σύνολο των καταθέσεων στις 49 μ.β., κινούμενο περαιτέρω πτωτικά σε σχέση με τις 51 μ.β. του 3ου 3μήνου 2016 και 65 μ.β. του 4ου 3μήνου 2015. To καθαρό επιτοκιακό περιθώριο (ΝΙΜ) του Ομίλου βελτιώθηκε στο 2,72% το 4ο 3μηνο 2016 από 2,70% το 4ο 3μηνο 2015, ενώ στην Ελλάδα ήταν 2,73% από 2,68% αντίστοιχα.

Για το έτος 2016, τα καθαρά έντοκα έσοδα του Ομίλου ανήλθαν σε €1.811 εκατ, μειωμένα κατά 3,5% έναντι του 2015, επιβαρυνόμενα από το έντοκο αποτέλεσμα στο εξωτερικό, ενώ στην Ελλάδα ήταν €1.666 εκατ, με μείωση μόλις 0,6% αντίστοιχα.

Τα καθαρά έσοδα προμηθειών διαμορφώθηκαν στα €91 εκατ το 4ο 3μηνο 2016, 16% υψηλότερα έναντι του 4ου 3μήνου 2015 και +11% σε τριμηνιαία βάση. Στην Ελλάδα η άνοδος ετησίως και τριμηνιαίως ήταν αντίστοιχη (+16% και +11%) στα €82 εκατ. Τα καθαρά έσοδα προμηθειών του Ομίλου ως ποσοστό του ενεργητικού βελτιώθηκαν κατά το 4ο 3μηνο 2016 στις 55 μ.β. από 46 μ.β. το 4ο 3μηνο 2015, ενώ η ίδια τάση ήταν εμφανής και στις εγχώριες δραστηριότητες (54 μ.β. από 45 μ.β. το 4ο 3μηνο 2015).

Για το έτος 2016, τα καθαρά έσοδα προμηθειών του Ομίλου ανήλθαν σε €326 εκατ, 7% υψηλότερα του 2015. Στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσό ήταν €294 εκατ, επίσης με 7% ετήσια άνοδο.

Το λειτουργικό κόστος διαμορφώθηκε στα €355 εκατ, μειωμένο κατά 28% έναντι του 4ου 3μήνου 2015 ή -7% σε επαναλαμβανόμενη βάση, ενώ σημείωσε άνοδο σε σχέση με το 3ο 3μηνο 2016 (€322 εκατ), εξαιτίας εποχικών παραγόντων, αλλά και εξόδων τρίτων σχετιζόμενων με την προσπάθεια μείωσης των δανείων σε καθυστέρηση. Ο δείκτης επαναλαμβανόμενου κόστους προς έσοδα για το έτος 2016 διαμορφώθηκε σε 58%, ενώ στην Ελλάδα σε 56%.

Για το έτος 2016, τα καθαρά λειτουργικά έξοδα του Ομίλου ανήλθαν σε €1.322 εκατ, 10% μειωμένα σε ετήσια βάση ή -3% σε συγκρίσιμη βάση (καθώς το 2015 είχε επιβαρυνθεί από €111 εκατ έκτακτο κόστος για πρόγραμμα αποχώρησης). Δράσεις που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί (πρόγραμμα αποχώρησης προσωπικού, μείωση αριθμού καταστημάτων), καθώς και περαιτέρω ψηφιοποίηση, αναμένεται να συντελέσουν σε περαιτέρω συγκράτηση εξόδων.

Τα κέρδη προ φόρων και προβλέψεων το 4ο 3μηνο 2016 επέδειξαν ανθεκτικότητα, φτάνοντας τα €227 εκατ έναντι €112 εκατ το 4ο 3μηνο 2015. Στην Ελλάδα, τα κέρδη προ φόρων και προβλέψεων ανήλθαν στα €217 εκατ έναντι €115 εκατ το 4ο 3μηνο 2015.

Για το έτος 2016, τα κέρδη προ φόρων και προβλέψεων του Ομίλου ανήλθαν σε €1.044 εκατ έναντι €920 εκατ το 2015. Στην Ελλάδα, τα κέρδη προ φόρων και προβλέψεων ήταν €996 εκατ έναντι €858 εκατ το προηγούμενο έτος.

Οι προβλέψεις δανείων το 4ο 3μηνο 2016 διαμορφώθηκαν σε €310 εκατ έναντι €1.384 εκατ το 4ο 3μηνο 2015, θωρακίζοντας περαιτέρω τον ισολογισμό του Ομίλου, ενισχύοντας τον δείκτη κάλυψης NPLs στο 69,5% από 65,0% ένα χρόνο πριν.

Για το έτος 2016, οι προβλέψεις δανείων περιορίσθηκαν κατά πολύ, λόγω της μείωσης της αβεβαιότητας στην οικονομία και την υποχώρηση των δανείων σε καθυστέρηση του Ομίλου, μειούμενες σε €1.015 εκατ από €3.487 εκατ το 2015. Το κόστος κινδύνου προς δάνεια μετά από προβλέψεις μειώθηκε στο 2,1% το 2016 από 6,7% το 2015.

Τα καθαρά αποτελέσματα από συνεχιζόμενες δραστηριότητες αναλογούντα στους μετόχους ανήλθαν σε ζημία ύψους €18 εκατ το 4ο 3μηνο 2016, σε σύγκριση με ζημία €1.238 εκατ το 4ο 3μηνο 2015.

Για το έτος 2016, τα καθαρά αποτελέσματα από συνεχιζόμενες δραστηριότητες τα αναλογούντα στους μετόχους κατέγραψαν ζημία μόλις €4 εκατ έναντι -€1.858 εκατ το 2015. Πρέπει να σημειωθεί πως για τις εγχώριες δραστηριότητες το 2016 ήταν κερδοφόρο κατά €74 εκατ έναντι ζημίας €1,4 δισ το 2015.

Καταθέσεις, δάνεια και κεφαλαιακή επάρκεια 

Οι καταθέσεις πελατών διαμορφώθηκαν σε €42,4 δισ στα τέλη του 2016, σημειώνοντας ετήσια αύξηση €3 δισ, σε συνέχεια της περαιτέρω χαλάρωσης των κεφαλαιακών ελέγχων στην Ελλάδα στα μέσα του 2016, της πληρωμής οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες προμηθευτές, καθώς και στοχευμένων προσφορών προϊόντων και πελατειακών δράσεων της Τράπεζας Πειραιώς. Όλη η αύξηση καταγράφηκε κατά το 2ο εξάμηνο 2016. Οι καταθέσεις στην Ελλάδα σημείωσαν αύξηση κατά €2,8 δισ το 2016 και ανήλθαν σε €39,3 δισ, ενώ οι καταθέσεις στο εξωτερικό έφτασαν τα €3,0 δισ στα τέλη του2016 από €2,8 δισ στα τέλη του 2015.

Σε ετήσια βάση, οι καταθέσεις της Τράπεζας Πειραιώς στην Ελλάδα αυξήθηκαν το 2016 κατά 8% έναντι αύξησης της ελληνικής αγοράς καταθέσεων 4% αντίστοιχα.

Η χρηματοδότηση από το Ευρωσύστημα μειώθηκε σημαντικά κατά €16,4 δισ στα €20,9 δισ στο τέλος Δεκεμβρίου 2016 έναντι των €37,3 δισ που είχε διαμορφωθεί στο τέλος Ιουνίου 2015 (κορύφωση της αβεβαιότητας). Ειδικότερα, η χρηματοδότηση από το μηχανισμό ELA μειώθηκε στα €11,9 δισ το 2016 από €16,7 δισ ένα χρόνο πριν, ενώ η χρηματοδότηση από την ΕΚΤ διαμορφώθηκε στα €9 δισ στο τέλος του 2016 από €16 δισ στο τέλος του 2015.

Ταυτόχρονα, η πρόσβαση στη διατραπεζική αγορά έναντι ενεχύρων βελτιώθηκε περαιτέρω, με υπόλοιπα €5,9 δισ στα τέλη Δεκεμβρίου 2016 από €1,7 δισ ένα έτος νωρίτερα.

Στα τέλη Μαρτίου 2017, η χρηματοδότηση από το Ευρωσύστημα έχει περιορισθεί περαιτέρω στα €15 δισ, με μείωση τόσο του ELA (-€1 δισ), όσο και της χρηματοδότησης από ΕΚΤ (-€5 δισ), σε σχέση με το τέλος του 2016, ενώ η διατραπεζική αγορά repos έχει αυξηθεί στα €8 δισ.

Τα δάνεια προ προβλέψεων και προσαρμογών διαμορφώθηκαν στα €66,6 δισ. το Δεκέμβριο 2016, ενώ μετά από προβλέψεις διαμορφώθηκαν στα €49,7 δισ. Το σύνολο των προ προβλέψεων δανείων στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στα €63,0 δισ, ενώ των διεθνών δραστηριοτήτων στα €3,7 δισ. Ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις βελτιώθηκε σημαντικά στο 113% από 126% αντίστοιχα χωρίς το εποχικό δάνειο προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ προς χρήση των αγροτών.

Σε ετήσια βάση, τα δάνεια προ προβλέψεων στην Ελλάδα στα τέλη Δεκεμβρίου 2016 σημείωσαν υποχώρηση κατά 1,2% προ διαγραφών (2,6% με διαγραφές), σχεδόν σε ευθυγράμμιση με τη συνολική αγορά.

Ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας Common Equity Tier 1 του Ομίλου διαμορφώθηκε στο τέλος Δεκεμβρίου 2016 σε 17,0%. Με πλήρη εφαρμογή του πλαισίου της Βασιλείας ΙΙΙ, o δείκτης ανήλθε στο 16,2%. Στο τέλος 2016 τo σύνολο των ιδίων κεφαλαίων διαμορφώθηκε σε €9.824 εκατ έναντι €10.021 εκατ ένα χρόνο νωρίτερα. Κατά το 4ο 3μηνο 2016, τα κεφάλαια επιβαρύνθηκαν από την πληρωμή του τόκου (€118 εκατ) των υπό αίρεση μετατρέψιμων ομολογιών ύψους €2.040 εκατ.

Ο δείκτης δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών διαμορφώθηκε στο 37,5% (χωρίς το δάνειο προς ΟΠΕΚΕΠΕ ή 36,6% συμπεριλαμβάνοντάς το), με το υπόλοιπό τους να μειώνεται σημαντικά για 5ο συνεχόμενο 3μηνο. Η ετήσια συνολική μείωση έφτασε τα €2,5 δισ, με το υπόλοιπο των NPLs στα €24,4 δισ το Δεκέμβριο 2016. Η τάση αυτή είναι συνδυασμός αρνητικού σχηματισμού νέων καθυστερήσεων δανείων, καθώς και διαγραφών.

Ο σχηματισμός νέων καθυστερήσεων δανείων του Ομίλου ήταν αρνητικός για 4ο συνεχόμενο τρίμηνο στα -€450 εκατ το 4ο 3μηνο 2016 από -€335 εκατ το 3ο 3μηνο 2016, με σημαντική αρνητική παραγωγή στην Ελλάδα στα επιχειρηματικά δάνεια (-€386 εκατ από -€256 εκατ το αμέσως προηγούμενο 3μηνο). Για τα δάνεια ιδιωτών ήταν το 5ο διαδοχικό 3μηνο με αρνητικό σχηματισμό νέων καθυστερήσεων. Ο δείκτης κάλυψης των δανείων σε καθυστέρηση από σωρευμένες προβλέψεις στο τέλος Δεκεμβρίου 2016 ενισχύθηκε περαιτέρω στο 69,5% από 67,5% στο τέλος Σεπτεμβρίου 2016, ενώ ένα έτος πριν στο τέλος Δεκεμβρίου 2015 ήταν στο 65,0%.

Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) στο τέλος Δεκεμβρίου 2016 ήταν στο 52,0% (χωρίς το δάνειο προς ΟΠΕΚΕΠΕ ή 50,8% συμπεριλαμβάνοντάς το), με κάλυψη από συσσωρευμένες προβλέψεις στο 47%. Οι στόχοι για μείωση των υπολοίπων NPLs και NPEs σε επίπεδο μητρικής που έχει υποβάλει η Τράπεζα Πειραιώς προς τον Eνιαίο Μηχανισμό Εποπτείας (SSM) επιτεύχθηκαν τόσο το 3ο όσο και το 4ο 3μηνο 2016