Είναι γεγονός ότι καμία σύνοδος των ηγετών των ισχυρότερων οικονομικά χωρών του κόσμου δεν ήταν μέχρι σήμερα καλοδεχούμενη μετά βαΐων και κλάδων από τους απλούς πολίτες, όπου κι αν είχε διεξαχθεί. Το αντίθετο. Πριν από δεκαοχτώ χρόνια, το 1999, η σύνοδος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου στο Σιάτλ πυροδότησε μαζικές διαδηλώσεις κατά της παγκοσμιοποίησης και έγινε σύμβολο του νέου, αντικαπιταλιστικού κινήματος λίγο πριν την ανατολή της νέας χιλιετίας. Παρόμοια ήταν η σύνοδος του τότε G8 στη Γένοβα, με το κέντρο της πόλης να φλέγεται και έναν διαδηλωτή, τον φοιτητή Κάρλο Τζουλιάνι, να πέφτει νεκρός από σφαίρες αστυνομικών κατά τη διάρκεια επεισοδίων.
Η σύνοδος των αντιφάσεων
Μπορεί στο Αμβούργο να αποφεύχθηκε η επανάληψη των γεγονότων της Γένοβας, ωστόσο δίχως αμφιβολία η σύνοδος του G20 που ολοκληρώθηκε το Σάββατο θα προστεθεί στη λίστα των πιο συγκρουσιακών συνόδων των ισχυρότερων και αναδυόμενων οικονομιών του κόσμου. Όσοι βρέθηκαν αυτές τις μέρες στο Αμβούργο βίωσαν ένα πρωτοφανές χάος, μια κατάσταση που σίγουρα δεν παραπέμπει στη γερμανική ησυχία, τάξη και ασφάλεια. Όσο οι ηγέτες συνεδρίαζαν κεκλεισμένων των θυρών για τα μεγάλα οικονομικά και πολιτικά θέματα της διεθνούς κοινότητας υπό πρωτοφανή μέτρα ασφαλείας, οι συνοικίες του Αμβούργου έξω από τις ζώνες ασφαλείας και τα μπλόκα των αστυνομικών, κυριολεκτικά φλέγονταν.
Οι ειρηνικές διαμαρτυρίες, πορείες αλληλεγγύης και πάμπολες δράσεις ακτιβιστών και οργανώσεων πολιτών επισκιάστηκαν γρήγορα από τα άγρια επεισόδια ακραίων ομάδων διαφορετικών ιδεολογικών προσανατολισμών, τις συγκρούσεις με δυνάμεις ασφαλείας αλλά και τους βανδαλισμούς καταστημάτων και αυτοκινήτων. Ήταν θα λέγαμε, η σύνοδος, των απόλυτων αντιφάσεων. Χαρακτηριστική ήταν η εικόνα που μετέδιδαν πολλά διεθνή μέσα την ώρα της συναυλίας προς τιμή των ξένων ηγετών στη Φιλαρμονική του Έλβα. Από τη μια οι ηγέτες αποκομμένοι να απολαμβάνουν τη μουσική του Μπετόβεν, κι απ‘ την άλλη, στις όχθες του ποταμού να μαίνονται κάποιες από τις πιο άγριες συγκρούσεις αντιεξουσιαστών με την αστυνομία. Η κατάσταση ξέφυγε εκτός ελέγχου και στην καρδιά του Schanzenviertel, της πλέον προοδευτικής συνοικίας του Αμβούργου, που αποτελεί σύμβολο των κοινωνικών κινημάτων και της ανοιχτής κοινωνίας.
Κοινωνία των πολιτών εναντίον ηγετών
Σε πολιτικό επίπεδο, το G20 του Αμβούργου θεωρήθηκε εξαρχής ένα από τα δύο μεγάλα γεγονότα της χρονιάς και δεύτερο είναι οι ομοσπονδιακές εκλογές του Σεπτεμβρίου. Έτσι η προετοιμασία του ανήλθε στην κορυφή της ατζέντας της καγκελαρίου και ήταν ένα μεγάλο πολιτικό στοίχημα για την ίδια. Για πολλούς λόγους: ήθελε να παίξει το ρόλο γεφυροποιού μεταξύ των άλλων μεγάλων δυνάμεων αλλά και να προβάλει την εικόνα μιας ήρεμης ηγέτιδας παγκόσμιου διαμετρήματος που θα μπορούσε να καλύψει το κενό που δημιουργείται εξαιτίας της απομονωτικής ρητορικής του Αμερικανού προέδρου Ντ. Τραμπ. Πράγματι, κατάφερε να συγκεντρώσει στο τέλος τις υπογραφές όλων στο κοινό ανακοινωθέν παρά το αγκάθι της κλιματικής αλλαγής και τα εμπόδια στο θέμα του ελεύθερου εμπορίου. Ως προς αυτό τα κατάφερε. Αυτό που σίγουρα δεν κατάφερε ήταν να προβάλει προς τον κόσμο την εικόνα μιας ιδανικής Γερμανίας, όπου οι ηγέτες μπορούν να συνεδριάζουν ήσυχα σε μια μεγαλούπολη με πολίτες που απλώς εκφράζουν τις αντιδράσεις τους φιλειρηνικά.
Οι εικόνες που παραπέμπουν σε πεδία μαχών κάνουν από την Πέμπτη τον γύρο του κόσμου. Κι αυτό ενδέχεται να της κοστίσει σε προεκλογικό επίπεδο, παρά το ό,τι η ίδια από κοινού με τον υπουργό Οικονομικών Β. Σόιμπλε εγγυήθηκαν ότι όσοι πολίτες υπέστησαν ζημίες στις περιουσίες τους θα αποζημιωθούν. Οι ίδιες εικόνες όμως αναμένεται να πλήξουν ανεπανόρθωτα και το γόητρο του φιλόδοξου σοσιαλδημοκράτη δημάρχου του Αμβούργου Όλαφ Σολτς, ο οποίος, όπως δήλωσαν στην DW πολίτες του Αμβούργου, φάνηκε κατώτερος των περιστάσεων. Θα είναι πολύ δύσκολο τώρα για τον ίδιο να δικαιολογήσει στους φορολογούμενος το υπέρογκο κόστος της συνόδου, που ξεπερνά τα 130 εκατομμύρια ευρώ. Κι όπως αναφέρουν άνθρωποι που εργάστηκαν για την προετοιμασία της συνόδου, εκ του αποτελέσματος φαίνεται ότι το στοίχημα για την παρουσίαση ενός Αμβούργου που καταφέρνει να συμφιλιώνει τα άκρα, μάλλον χάθηκε. Το μήνυμα που εξέπεμψε η κοινωνία αυτές τις μέρες από το Αμβούργο είναι ότι η ίδια αποτελεί καζάνι που βράζει και είναι έτοιμο να εκραγεί. Οι αιτίες αυτής της δημόσιας οργής και του γενικευμένου θυμού θα πρέπει όμως να αναζητηθούν και να μελετηθούν σε βάθος και όχι να απορροφηθούν απλώς από την επίρριψη ευθυνών εκατέρωθεν. Η βία δεν μπορεί να γίνει ανεκτή σε καμία περίπτωση, όμως επίσης δεν μπορεί να αγνοηθούν οι χιλιάδες απλοί πολίτες που θεώρησαν αναγκαίο να βγουν στους δρόμους απλώς για να ακουστούν.
