Στην ετήσια γενική συνέλευση των Μικρομεσαίων (22-24 Νοεμβρίου 2017), που διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Τάλιν της Εσθονίας, δημοσιεύτηκε η ετήσια έκθεση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα για τις επιδόσεις τους στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην ελληνική οικονομία
Από αυτή προκύπτει ότι τα νέα για την ελληνική μικρομεσαία επιχειρηματικότητα είναι ενθαρρυντικά, έπειτα από ένα διάστημα βαθιάς ύφεσης και αυστηρής προσαρμογής. Ενώ οι απώλειες από την έναρξη της κρίσης παραμένουν υψηλές, υπάρχουν σημάδια ανάκαμψης στους βασικούς οικονομικούς δείκτες.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις συγκροτούν τη συντριπτική πλειονότητα της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, διατηρώντας ως μερίδιο το 99,5% στο σύνολο των επιχειρήσεων, το 86,9% της απασχόλησης και το 73,2% της προστιθέμενης αξίας.
Η απασχόληση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις αυξήθηκε την περίοδο 2015-2016 κατά 2,4%, ενώ η προστιθέμενη αξία σημείωσε άνοδο 1,4%. Για το 2018, αναμένονται να δημιουργηθούν από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις επιπλέον 96.500 νέες θέσεις απασχόλησης, ενώ οι προβολές δείχνουν θετικό ρυθμό αύξησης της προστιθέμενης αξίας κατά 5,8%.
Στο σκέλος εφαρμογής των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, η Ελλάδα παραμένει κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με σημαντικές ωστόσο ενδείξεις βελτίωσης στους τομείς των δημοσίων επενδύσεων και των δημοσίων συμβάσεων.
Αντίθετα, καταγράφει τη χειρότερη επίδοση στην ΕΕ-27 στον τομέα της πρόσβασης στη χρηματοδότηση, ενώ σημαντική υστέρηση παρατηρείται στο κριτήριο της διεθνοποίησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Συνολικά, η χώρα αξιολογείται θετικά ως προς την πορεία εφαρμογής των αρχών της Πράξης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Ειδικότερα, η Έκθεση για τις ελληνικές μικρές επιχειρήσεις αναφέρεται στην αποτελεσματική εφαρμογή του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, αλλά και στην ανάγκη θεσμοθέτησης ενός μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης των επιχειρήσεων σε κρίση, μια δράση την οποία έχει αναλάβει να υλοποιήσει πιλοτικά το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ μεταφέροντας τις καλές πρακτικές και την ευρωπαϊκή εμπειρία στην ελληνική πραγματικότητα.
Ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ Γ. Καββαθάς επισήμανε τη σημασία που έχει η καθιέρωση μιας ευρωπαϊκής ατζέντας για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ενώ ο γενικός γραμματέας Γ. Κουράσης προέταξε τη σημασία ανάπτυξης διμερών και πολυμερών σχέσεων, τόσο σε επίπεδο πολιτικών όσο και σε επίπεδο ανταλλαγής επιχειρησιακών στρατηγικών όσο και επιχειρηματικών ιδεών.
Τα στοιχεία για την Ευρώπη
Επιβεβαιώθηκε η ανοδική πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας για το 2016 και 2017, καθώς οι τρεις βασικοί δείκτες (αριθμός επιχειρήσεων, προστιθέμενη αξία και απασχόληση) σημείωσαν σημαντική βελτίωση σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, ενώ παράλληλα οι προβλέψεις για το 2018 παραμένουν θετικές.
Τα δεδομένα όμως σχετικά με τους ρυθμούς μεγέθυνσης και την κατανομή των ωφελειών στις χώρες μέλη παρουσιάζουν σημαντικές αντιφάσεις και ακολουθούν μη ισόρροπα τις αρνητικές συνέπειες που επέφερε η διαχείριση της κρίσης στην ΕΕ-27.
Είναι ενδεικτικό ότι ενώ ο δείκτης προστιθέμενης αξίας έδειξε σημάδια επιταχυνόμενης ανάκαμψης (110 μονάδες από 99,3 το 2013), οι δείκτες απασχόλησης και αριθμού επιχειρήσεων αυξάνονται με πολύ χαμηλότερο ρυθμό (η απασχόληση ανήλθε στις 100,6 μονάδες, βελτιούμενη μόλις κατά 0,6 μονάδες από το 2008).
Η ένδειξη αυτή προσιδιάζει σε μια συνθήκη συγκέντρωσης της παραγόμενης αξίας σε λιγότερεςεπιχειρήσεις, ενώ μια διαφορετική ερμηνεία τοποθετεί ως κυρίαρχο αίτιο αυτής της υστέρησης, την καθυστερημένη προσαρμογή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που τείνουν να αποφεύγουν έπειτα από μια μεγάλη οικονομική κρίση την ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών, την πρόσληψη νέου προσωπικού και τη σύναψη νέων συμφωνιών.
Από την άλλη, ανησυχία προκαλεί το φαινόμενο σταθεροποίησης και διεύρυνσης της συνθήκης διχοτόμησης μεταξύ επιδόσεων του Ευρωπαϊκού Βορρά και Ευρωπαϊκού Νότου. Από το 2008 έως σήμερα, παγιώνεται η εικόνα επιδείνωσης των βασικών οικονομικών δεικτών στις χώρες του Νότου, ενώ αντίστοιχα θετικές είναι οι επιπτώσεις στις επιχειρήσεις των χωρών του Βορρά. Συγκεκριμένα, οι χώρες της Μεσογείου (εκτός Γαλλίας) σημειώνουν αρνητικές επιδόσεις στους δείκτες απασχόλησης και προστιθέμενης αξίας.
Στο σκέλος της ανάλυσης των διαρθρωτικών και κλαδικών τάσεων, παρατηρείται μια σαφής διχοτόμηση υπέρ των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα υπηρεσιών και εις βάρος των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς κατασκευών και μεταποίησης.
Σχετικά με την άσκηση των ασκούμενων πολιτικών και το επιχειρηματικό περιβάλλον, είναι θετική η σταδιακή προσαρμογή των κρατών μελών στην Πράξη για τις ΜΜΕ (Small Business Act).
Οι περισσότερες χώρες σημείωσαν σημαντική βελτίωση στους ποιοτικούς δείκτες των μεταρρυθμίσεων, της μείωσης της γραφειοκρατίας και των διοικητικών διαδικασιών, όμως μέχρι σήμερα δεν φαίνεται να υπάρχει ευθεία συσχέτιση της βελτίωσης της οικονομικής ευημερίας από την υιοθέτηση οριζόντιων μεταρρυθμίσεων.
Τέλος, χρήζει ιδιαίτερης μνείας η αναφορά της Έκθεσης σχετικά με την κυρίαρχη τάση δημιουργίας νέων επιχειρήσεων και τη λανθάνουσα εικόνα που προσλαμβάνει η επικαιρότητα.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το 90% των νέων επιχειρήσεων αφορούν έναρξη δραστηριότητας σε παραδοσιακούς κλάδους που δεν σχετίζονται με τον τεχνολογικό/ψηφιακό μετασχηματισμό.
