Η διατήρηση της δεσπόζουσας θέσης του λιγνίτη στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας της Ελλαδας τα τελευταία 45 χρόνια -δηλαδή μετά την πρώτη παγκόσμια ενεργειακή κρίση 1973 -ήταν μια συνειδητή πολιτική επιλογή των κυβερνήσεων και συνολικά του πολιτικού συστήματος. Ο λιγνίτης  είναι ελάχιστα”φθηνός” αλλά σίγουρα φτωχός σε θερμογόνο δύναμη (Μ.Ω. 1200 Kcal) και προκαλεί απορία γιατί οι κυβερνήσεις του δικομματισμού προτίμησαν να θέσουν τη χώρα υπό την”ενεργειακή ομηρεία” του- μην ξεχνάμε οτι η ενέργεια στις σύγχρονες κοινωνίες αποτελεί ένα από τα βασικά συστατικά στοιχειά που σηματοδοτούν την κοινός αποδεκτή έννοια της Εθνικής ανεξαρτησίας και την πρόοδο.

Ωστόσο και η απάντηση σε όλες τις απορίες το “μονοπώλιο”του λιγνίτη στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ήταν θετικό για το πολίτικο-οικονομικο κατεστημένο(ολιγαρχία):

-1.Εξασφάλιζε την κυριαρχία στην εκάστοτε κεντρική εξουσία με την ταυτόχρονη κομματική υπόταξη των κομματικών συνδικαλιστικών οργανώσεών και κοινωνίας(θέσεις εργασίας)παραβιάζοντας ουσιαστικά το Σύνταγμα και τις αρχές λειτουργίας της Ε.Ε.

-2.Διατηρούσε στο ακέραιο τον πολιτικό δικομματισμό με τη δομική του διαπλοκή και διατηρήσεις στο ΑΕΠ Του λεγόμενου μαύρου χρήματος λόγο τεχνικού χαρακτήρα των ΑΗΣ με καύση του λιγνίτη 

-3 Επέτρεπε στους διαχειριστές του συστήματος παραγωγής ενέργειας μέσω ΔΕΗ να κρύβουν ,αλλά και να μεταφέρουν στον κρατικό προϋπολογισμό (δλδ. Στις πλάτες του λαού μας ) τα ελλειματα και τα σφάλματα και εγκλήματα τους .

Έτσι η εξυπηρέτηση ιδιοτελών κομματικών αναγκών επέφερε πολλά αρνητικά φαινόμενα:

1.Διέλυσε την οποία διαφορετική άποψη , επιστημονική και πολιτική γνώση και γνώμη για την αλλαγή του τρόπου παραγωγής,πράγμα απαράδεκτό στο εξωτερικό ,έτσι σταδιακά εξέλιπε και υποβαθμίσθηκε η επιστημονική έρευνα.

2.Σταμάτησε τις αλλαγές και συντηρηκοποιησε δημιουργώντας”κάστες”και συντεχνίες όλους τους εμπλεκόμενους στο σύστημα παραγωγής ενέργειας ,εργαζόμενους ,συνδικάτα επιστημονικούς φορείς(Πανεπιστημια ,ΤΕΙ,Μ.Ε) επαγγελματικούς φορείς (ΤΕΕ,ΣΔΜ/ΔΕΗ κλπ)

3.Απέτρεψε κάθε αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας της ΔΕΗ(Εξοικονόμηση ,βελτίωση).Ενδεικτικά αναφέρω,πρακτική εφαρμογή της μεθόδου περιβαλλοντικού-οικονομικης απόληψης λιγνιτικου κοιτάσματος (Μεβοραχ),Διαγνωστική συντήρηση πάγιου εξοπλισμού στα Ορυχεία (Στεφανης) ,μικτή καύση άνθρακα, Φ.Α.(Γιωτοπουλος κλπ)

4.Κατάστρεψε ανεπανόρθωτα περιβαλλοντικά όλη τη Δυτ. Μακεδονια (νερά αέρα,γη 350.000 στρέμματα.)

Ολα τα παραπάνω έγιναν λόγω επικράτησης και κυριαρχίας στην λειτουργία των Υπαίθριων Ορυχείων ΔΕΗ της λεγόμενης “φιλοσοφίας” των γεμάτων αυλών που εκτός απο τις τεράστιες καταστροφές στο ανθρώπινο και κοινωνικό περιβάλλων ήταν και η αιτία δημιουργίας εστιακών φαινομένων άγνωστων για χιλιάδες χρόνια στην περιοχη (δεντριδικο φαινόμενο) 

Οι οποίες προσπάθειες αλλαγής και ανάδειξης αυτών των αρνητικών φαινομένων και του θέματος άλλα και αλλαγής του τρόπου παραγωγής με μικτή καύση (βλεπε ΦΕΚ 15.5.95).εκμετάλλευσης οικονομικών απολήψιμων κοιτασμάτων άφησαν πίσω τους τους για τους συμμετέχοντες μόνο αρνητικές αναμνήσεις αλλά και θύματα και μόνιμες αναπηρίες. 

Η σημερινή κατάσταση στην παραγωγή ενεργείας είναι τραγική και οι προοπτικές δυσοίωνες .Η απαξίωση της γνώσης και του κεφαλαίου της άλλοτε ΔΗΜΟΣΙΑΣ επιχείρησης καταγράφεται στην αξία της μετοχής της στο Χρηματιστήριο.

Η επίλυση του θέματος ειναι δύσκολη σχεδίων τραγική και η πρόταση που φέρνει στο τραπέζι της συζήτησης και διαλόγου ο αγαπητός συνάδελφος Α.Ευθυμιαδης μοναδική.

Αξίζει να συζητηθεί.

Νίκος Στεφανής