Αυτό προκύπτει τουλάχιστον, τόσο από τα μέτρα που έχουν ψηφιστεί και πρόκειται να ισχύσουν από το ξεκίνημα της χρονιάς, αλλά και από αυτά που πρόκειται να θεσμοθετηθούν το επόμενο διάστημα.Ιδού μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα:
Παράδειγμα 1ο: Χύθηκαν τόνοι μελανιού το προηγούμενο διάστημα για την κατάργηση των ευνοϊκών συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά, αλλά πέντε νησιά μένουν εκτός, Λέσβος, Χίος, Σάμος, Κως και Λέρος, τουλάχιστον μέχρι τον ερχόμενο Ιούνιο, δηλαδή όταν θ’ αρχίσει και επισήμως η τουριστική σεζόν. Αλλά μέχρι τότε, όπως εξηγούν πηγές στο ΥΠΟΙΚ, θα εξισορροπηθεί το μεταφορικό κόστος που ανεβάζει τις τιμές στα καταναλωτικά προϊόντα στα νησιά, με το αντίστοιχο στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Παράδειγμα 2ο: Μειώνεται μεν στο μισό η επιδότηση για το πετρέλαιο θέρμανσης. Πέρασε στα ψιλά όμως, η απόφαση του υπουργείου Ενέργειας για επιδότηση 100% μετατροπής των καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης σε αέριο, για τα νοικοκυριά που δικαιούνται επιδόματος αλληλεγγύης στον Νομό Αττικής.
Παράδειγμα 3ο: Συρρικνώνεται το ΕΚΑΣ στα 35 ευρώ, αλλά θα δοθούν προσαυξήσεις εντός του έτους για συντάξεις μέχρι 600 ευρώ, προκειμένου να αντισταθμιστεί η χασούρα για τους χαμηλοσυνταξιούχους.
Παράδειγμα 4ο:Πολύς λόγος γίνεται επίσης για την φορολογία των βραχυχρόνιων μισθώσεων, των ιδιοκτητών που ενοικάζουν βραχυπρόθεσμα τα σπίτια τους κυρίως σε τουρίστες με καταχωρήσεις σε ηλεκτρονικές πλατφόρμες τύπου Airbnb, Homeawy, booking.com κ.ά. Το σχέδιο είναι να δημιουργήσει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ηλεκτρονική πλατφόρμα δια μέσου του Taxis, στην οποία οι ιδιοκτήτες θα δηλώνουν τα ακίνητά τους. Μάλιστα, λίαν προσφάτως ανακοινώθηκαν και οι φορολογικοί συντελεστές, όπως για παράδειγμα 15% για όποιον τζιράρει τον χρόνο από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα μέχρι 12.000 ευρώ. Ακόμα , όμως, δεν υπάρχει η ειδική πλατφόρμα του TAXIS, ενώ η Airbnb διαμήνυσε στο υπουργείο Οικονομικών και την ΑΑΔΕ ότι δεν προτίθεται να δώσει στοιχεία για τους Έλληνες ιδιοκτήτες που χρησιμοποιούν την πλατφόρμα της, διότι κάτι τέτοιο αποτελεί προσωπικό δεδομένο. Άρα, η εν λόγω φορολογία βρίσκεται στον αέρα. Αυτό δεν σημαίνει όμως, ότι δεν θα ισχύσει, αφού το νέο Ε -3 που είχε τεθεί προσφάτως σε δημόσια διαβούλευση, υποχρεώνει τους φορολογούμενους να δηλώνουν το αν συνεργάζονται με κάποια από τις πλατφόρμες. Από την άλλη, το υπουργείο Οικονομίας ανακοίνωσε ότι ανοίγει το ΕΣΠΑ για την χρηματοδότηση Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων που έχουν ως αντικείμενο τον τουρισμό για ποσά έως 200.000 ευρώ.
Παράδειγμα 5ο: Αντικειμενικές αξίες. Η αναπροσαρμογή τους θα φέρει μειώσεις στις τιμές ζώνης, που σημαίνει ότι θα συμπαρασύρει σε χαμηλότερα επίπεδα και τον ΕΝΦΙΑ. Η τρόικα έχει ήδη επιστήσει την προσοχή στην κυβέρνηση διότι ο ΕΝΦΙΑ αποτελεί ένα σίγουρο έσοδο για τον προϋπολογισμό με την εισπραξιμότητά του να αγγίζει ή και να ξεπερνάει τα 3 δις. ευρώ (σ.σ. βεβαιωμένα τα 3,7 δις.) Τι θα γίνει σ’ αυτή την περίπτωση; Όπως έχει αποκαλύψει το Documento, το επικρατέστερο σενάριο είναι να μειωθεί ο ΕΝΦΙΑ στις λεγόμενες λαϊκές περιοχές και συνοικίες των μεγάλων αστικών κέντρων και α) να υπαχθούν τα αγροτεμάχια και β) να αυξηθούν οι συντελεστές στα εκτός σχεδίου πόλεως ακίνητα. Σημειωτέον, ότι στα εκτός σχεδίου πόλεως περιλαμβάνονται… «βιλάρες» σε Μύκονο, Σαντορίνη ακόμα και στη Βουλιαγμένη και στο παραλιακό μέτωπο της Αθήνας. Επιπρόσθετα; Αναστέλλεται για έναν ακόμα χρόνο ο φόρος υπεραξίας στα ακίνητα. Σύμφωνα με την διάταξη του υπουργείου Οικονομικών, «το Γενικό Λογιστήριο του κράτους υπολογίζει ότι από την κίνηση αυτή θα υπάρξει απώλεια εσόδων, για το έτος 2018, το ύψος της οποίας εκτιμάται στο ποσό των 24 εκατ. ευρώ, περίπου».
Πλεόνασμα -μαμούθ
Πρόσφατες εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών έκαναν λόγο για πρωτογενές πλεόνασμα μαμούθ φέτος. Ξεπερνώντας ακόμα και τον στόχο που έχει τεθεί στον προϋπολογισμό μετά από συμφωνία με την τρόικα 2,8%, οι πληροφορίες κάνουν λόγο για 3,1%, που σε λεφτά μετριέται σε 5,5 δις. ευρώ. Στο δεκάμηνο το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφωνόταν σε 5,3 δις. ευρώ… Με δεδομένο ότι ο στόχος για φέτος διαμορφώνεται σε 3,82% ή 6,8 δις. ευρώ, την χώρα να επιστρέφει σε ρυθμούς ανάπτυξης και να αποκαθιστά τις σχέσεις της με τις αγορές, όπως δείχνει η θεαματική πτώση του 10ετούς ομολόγου στα επίπεδα του 3,8%, απομακρύνεται και το σενάριο του κόφτη σε μισθούς και συντάξεις. Άλλωστε, τόσο οι ξένοι οίκοι (π.χ. Deutsche Bank), όσο και οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προμοτάρουν την καθαρή έξοδο της χώρας από τα μνημόνια τον ερχόμενο Αύγουστο.
Οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι δημιουργείται ο δημοσιονομικός χώρος α) για να μην εφαρμοστεί ο κόφτης, εξέλιξη που θα έριχνε την ψυχολογία στην αγορά, κυρίως στην κατανάλωση, και β) για να γίνουν στοχευμένες παρεμβάσεις τόνωσης της ψυχολογίας και της εμπιστοσύνης των φορολογούμενων, έπειτα από οκτώ χρόνια ανηλεούς λιτότητας, ότι τελικά υπάρχει φως στο βάθος του τούνελ.
Παρά ταύτα, δεν σημαίνει ότι και το 2018 δεν θα είναι μία δύσκολη χρονιά για τα νοικοκυριά. Ο προϋπολογισμός φιλοδοξεί να μπουν επιπλέον 951 εκατ. ευρώ φορολογικά έσοδα στα ταμεία, μέσα από:
1. Κατάργηση στην έκπτωση κατά την παρακράτηση φόρου μισθωτών - συνταξιούχων. Περισσότεροι από 1,5 εκατ. φορολογούμενοι με ετήσιες αποδοχές από μισθό ή σύνταξη άνω των 9.000 ευρώ τον χρόνο θα διαπιστώσουν μείωση στις μηνιαίες αποδοχές τους από τον Ιανουάριο. Η μείωση θα προκύψει από την κατάργηση της έκπτωσης του 1,5% που γίνεται στη μηνιαία παρακράτηση φόρου.
2. Κατάργηση της έκπτωσης ιατρικών εξόδων. Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο φορολογούμενοι, οι οποίοι εμφάνιζαν στις φορολογικές τους δηλώσεις ιατρικά έξοδα κερδίζοντας μικρότερο φόρο, θα αναπολούν από το 2018 την τελευταία των βασικών φοροαπαλλαγών που καταργείται. Για να εξοικονομηθεί ποσό της τάξεως των 120 εκατ. ευρώ, η εφορία στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2018 δεν θα αναγνωρίσει για έκπτωση καμία από τις αποδείξεις για τις δαπάνες σε γιατρούς, φάρμακα, νοσήλια κ.λπ. που εκδόθηκαν μέσα στο 2017. Οι δαπάνες ιατρικών εξόδων θα μετράνε από το 2018 μόνο για το χτίσιμο του αφορολόγητου ή για τη λοταρία, εφόσον γίνονται με πλαστικό χρήμα.
3. Αυξήσεις ΦΠΑ στα νησιά. Από τις πρώτες διερευνητικές επαφές, η κυβέρνηση εισέπραξε την αρνητική απάντηση των δανειστών στο αίτημα αναστολής της αύξησης των συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου τα οποία διατηρούν μέχρι σήμερα μειωμένους κατά 30% συντελεστές σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα. Η κατάργηση του ειδικού καθεστώτος προβλέπεται να αυξήσει τα δημόσια έσοδα κατά 70 εκατ. ευρώ αλλά και τις αντιδράσεις των νησιωτών. Κατάργηση του ειδικού καθεστώτος σημαίνει αύξηση του κανονικού συντελεστή από το 17% στο 24% και του χαμηλού από το 9% στο 13%.
4. Φόρος διανυκτέρευσης. Από την 1η Ιανουαρίου 2018 επιβάλλεται φόρος διαμονής στα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια-διαμερίσματα. Ο φόρος διαμονής ανέρχεται σε:
- 0,5 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 1-2 αστέρων
- 1,5 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 3 αστέρων
- 3 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 4 αστέρων
- 4 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 5 αστέρων
- 0,5 ευρώ ανά ημερήσια χρήση για τα ενοικιαζόμενα δωμάτια-διαμερίσματα.
5. Εισφορές ΕΦΚΑ για ελεύθερους επαγγελματίες: Περαιτέρω θα επιβαρυνθούν οι ελεύθεροι επαγγελματίες, λόγω αλλαγής στον τρόπο υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών, όπως προβλέπεται στη συμφωνία με τους δανειστές. Από το 2018 οι ασφαλιστικές εισφορές που θα πληρώνουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες, θα προκύπτουν από το άθροισμα των φορολογητέων κερδών και των ασφαλιστικών εισφορών. Στο αποτέλεσμα του συνδυασμού αυτού θα υπολογίζεται έκπτωση της τάξεως του 15% για το 2018. Επί της ουσίας το ποσοστό αυτό της έκπτωσης θα λειτουργήσει ως μεταβατικό στάδιο που εφαρμόζεται, καθώς από το 2019 ο τρόπος υπολογισμού θα είναι ο ίδιος, χωρίς ωστόσο να εφαρμόζεται καμία έκπτωση στο τελικό αποτέλεσμα των εισφορών που θα προκύπτει.
6. Κίνδυνος απώλειας των 100 δόσεων: Αυστηροποιούνται τα κριτήρια ούτως ώστε να παραμείνουν σε ισχύ οι 100 δόσεις, για όσους έχουν ενταχθεί στο συγκεκριμένο καθεστώς. Όπως προβλέπει ο νόμος σε αυτή την περίπτωση, όσοι πολίτες έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση οφειλών βάσει του νόμου 4321/2015, θα χάνουν το δικαίωμα αυτό, σε περίπτωση κατά την οποία βρεθούν εκπρόθεσμοι σε νέες οφειλές προς το Δημόσιο από 1/1/2018 και ύστερα.
.
7. Κατασχέσεις. Και βεβαίως περισσότερο απ’ όλα ο κ. Γ. Πιτσιλής προσδοκά να εισπράξει πολύ μεγάλα ποσά μέσω των κατασχέσεων στους τραπεζικούς λογαριασμούς. Κάθε μήνα οι Δ.Ο.Υ. και οι λοιπές φοροεισπρακτικές υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. επιβάλλουν κατασχέσεις σε περισσότερους από 20.000 οφειλέτες του Δημοσίου εναντίον των οποίων δύνανται να ληφθούν τέτοια μέτρα. Που σημαίνει ότι οι οφειλέτες θα πρέπει να σπεύσουν και να δηλώσουν το ακατάσχετο του λογαριασμού τους, που σημαίνει όμως ότι το μακρύ χέρι της ΑΑΔΕ θα «ξαφρίζει» από τους λογαριασμούς οφειλετών οτιδήποτε πάνω από τα 1.200 ευρώ…