Στο προσκήνιο επανέρχεται το πρότζεκτ για τον αγωγό μεταφοράς αερίου Eastmed, το οποίο θα βρεθεί στο επίκεντρο της τριμερούς συνάντησης κορυφής που πραγματοποιείται σήμερα στη Λευκωσία, με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου και τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη.
Ο EastMed αφορά στην κατασκευή αγωγού από τα offshore κοιτάσματα της Κύπρου και του Ισραήλ ως την Κρήτη και την Πελοπόννησο, όπου θα συνδεθεί με εθνικό σύστημα αερίου, ενώ τελικός προορισμός είναι η Ιταλία.
Σύμφωνα με διεθνή πρακτορεία στη σημερινή συνάντηση, που είναι η 4η τριμερής συνάντηση κορυφής Ελλάδας-Κύπρου- Ισραήλ, θα υπογραφούν Μνημόνια Κατανόησης και άλλες συμφωνίες.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα το ενδιαφέρον για τον αγωγό EastMed έχει αναβαθμιστεί και μάλιστα δεν αποκλείουν ως το τέλος του χρόνου να υπάρξει και συμφωνία για το πρότζεκτ σε διακρατικό επίπεδο. Μία συμφωνία, η οποία αν τελικώς επιτευχθεί, δεν αποκλείεται να υπογραφεί στη χώρα μας, κατά πάσα πιθανότητα στα Χανιά.
Κατά τις ίδιες πηγές μάλιστα, τελευταία εκδηλώνεται ενδιαφέρον και από τρίτες χώρες- παραγωγούς αερίου, όπως η Αίγυπτος, για συμμετοχή στο πρότζεκτ.
Ο ρόλος της Αιγύπτου εμφανίζεται κομβικός, καθώς ήδη έχουν δρομολογηθεί σχέδια για την χρησιμοποίηση τοπικών εγκαταστάσεων υγροποίησης αερίου με σκοπό τις εξαγωγές LNG (υγροποιημένο αέριο). Ωστόσο το Κάιρο εμφανίζεται να επιδιώκει ρόλο και στην προοπτική μεταφοράς του αερίου μέσω αγωγού.
Το Ισραήλ δεν έχει ανακοινώσει ακόμα τις τελικές του αποφάσεις ως προς τον τρόπο εξαγωγής του αερίου, όμως το τελευταίο χρονικό διάστημα η κυβέρνηση του Τελ Αβίβ έχει αρχίσει να δείχνει ζωηρό ενδιαφέρον για τον Eastmed. Το πρότζεκτ, για το οποίο αρχικά είχαν εκφραστεί έντονες επιφυλάξεις ως προς την εμπορική βιωσιμότητά του ( …και όχι μόνον) άρχισε να κερδίζει έδαφος σε διεθνές πολιτικό επίπεδο μετά τις εξελίξεις στην Τουρκία και το ενδιαφέρον που επέδειξαν οι Βρυξέλλες για ένα νέο δρόμο μεταφοράς του αερίου της ΝΑ Μεσογείου.
Ας σημειωθεί ότι η εναλλακτική διαδρομή που είχε εξεταστεί πολύ στο παρελθόν και η οποία είχε και τη στήριξη της Ουάσινκτον ήταν ένας αγωγός μέσω Τουρκίας προς Ευρώπη. Το σχέδιο όμως αυτό, το οποίο εξ αρχής συνάντησε την έντονη αντίθεση της Κύπρου, μοιάζει τον τελευταίο καιρό να περνά σε δεύτερη μοίρα, χωρίς πάντως να έχει εγκαταλειφθεί
Προμελέτες για τον Eastmed δείχνουν ότι μπορεί να είναι οικονομικά βιώσιμος και τεχνικά εφικτός, παρά τη μεγάλη υποθαλάσσια απόσταση που θα διανύει ο αγωγός χωρίς να τροφοδοτεί ενδιάμεσες αγορές.
Στην τελική του μορφή το πρότζεκτ, περιλαμβάνει την απ’ ευθείας διασύνδεση της Ελλάδος με την Ιταλία, μέσω του αγωγού της Poseidon, της κοινοπραξίας που έχουν συστήσει η ΔΕΠΑ με την ιταλική Edison, θυγατρική της γαλλικής EdF.
