Την αποκλιμάκωση των δημοπρασιών ηλεκτρικής ενέργειας (ΝΟΜΕ) και της χρέωσης προμήθειας, του ΠΧΕΦΕΛ μέχρι το τέλος του 2019 και οπωσδήποτε μέχρι να λειτουργήσει πλήρως το Χρηματιστήριο Ενέργειας προβλέπει η συμφωνία στην οποία κατέληξαν το απόγευμα του Σαββάτου ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη και των επικεφαλής των Θεσμών.
Ο υπουργός δεσμεύτηκε ότι μέχρι τα μέσα Ιουνίου θα φέρει στη Βουλή νομοθετική ρύθμιση για τα “νέα ΝΟΜΕ”, καθώς η αποκλιμάκωσή τους συνδέεται με την αποεπένδυση της ΔΕΗ, ενώ για τη χρέωση προμήθειας θα εκδοθεί υπουργική απόφαση.
Αναλυτικότερα, το νέο πακέτο για τα ΝΟΜΕ, προβλέπει ότι με την προκήρυξη του διαγωνισμού για την πώληση λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ θα μειωθεί κατά 50% η πρόσθετη ποσότητα ΝΟΜΕ που διατίθεται τώρα λόγω της απόκλισης. Οταν υπογραφεί το Sales and Purchase Agreement- η συμφωνία αγοράς και πώλησης- τότε θα καταργηθεί η δημοπράτηση των επιπλέον ποσοτήτων και με την ολοκλήρωση της μεταβίβασης, η συνολικά δημοπρατούμενη ποσότητα θα μειωθεί από 22% σε 13%.
Σήμερα μέσω ΝΟΜΕ, πέραν των ποσοτήτων που είχαν συμφωνηθεί εξ’αρχής, διατίθεται και μία επιπλέον ποσότητα, σαν πέναλτυ, επειδή δεν έχει επιτευχθεί ο στόχος μείωσης του μεριδίου της ΔΕΗ στη λιανική Πρόκειται για τη λεγόμενη απόκλιση, η οποία καταργείται με την ολοκλήρωση της πώλησης των λιγνιτικών μονάδων
Όσον αφορά στο βασικό σκέλος των ΝΟΜΕ, στόχος είναι επίσης η κατάργησή τους με την προϋπόθεση ότι θα έχουν πουληθεί οι μονάδες και ότι θα λειτουργεί πλήρως το Χρηματιστήριο Ενέργειας, οπότε τα ΝΟΜΕ θα ενσωματωθούν στην προθεσμιακή αγορά. Η πρόοδος προς την κατεύθυνση αυτή θα αξιολογηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Σεπτέμβριο του 2019, μετά από έλεγχο που θα αφορά τόσο στην αποεπένδυση της ΔΕΗ όσο και στη λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και του target model.
Kοινή διαπίστωση πάντως είναι ότι τα ΝΟΜΕ απέτυχαν, καθώς εφαρμόστηκαν για να μειωθεί το μερίδιο της ΔΕΗ, το οποίο παραμένει στο 82% της λιανικής.
Το δεύτερο ζήτημα αφορά στη Χρέωση Προμήθειας, το ΠΧΕΦΕΛ, ποσό που πληρώνουν οι προμηθευτές ηλεκτρισμού για την κάλυψη του ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ. Οι θεσμοί κατ’αρχήν είχαν ζητήσει την κατάργησή του ως τέλος του χρόνου και την αντικατάστασή του από άλλο μηχανισμό, καθώς όμως δεν βρέθηκε εξ’ ίσου αποτελεσματικός μηχανισμός και ο υπουργός κ.Σταθάκης επέμεινε ότι δεν θα αυξήσει το ΕΤΜΕΑΡ, τελικώς επήλθε συμφωνία για τη σταδιακή αποκλιμάκωσή του, μέχρι να λειτουργήσουν τα πράσινα πιστοποιητικά, από το τέλος του 2020 και μετά.
Στο πλαίσιο αυτό για το 2018 διατηρείται το 65% της αρχικής χρέωσης ΠΧΕΦΕΛ (περίπου 5 ευρώ/ MWh), το 2019 μειώνεται κατά 50% δηλαδή περίπου στα 2,5 ευρώ/MWh και το 2020 στο 30% της σημερινής χρέωσης. Στη συνέχεια θα εισαχθεί το σύστημα των πράσινων πιστοποιητικών, ενώ καθόλη τη διάρκεια της περιόδου προβλέπεται ότι ο Λογαριασμός ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) θα διατηρεί το πλεόνασμα ασφαλείας, της τάξης των 70 εκατ. ευρώ.
