Ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος του ΙΟΒΕ διακόπτει τον Ιούνιο την ανοδική πορεία του προηγούμενου διμήνου και διαμορφώνεται στις 102,5 (από 104,2) μονάδες.

Η εξέλιξη αυτή, σημειώνει το ΙΟΒΕ, είναι αποτέλεσμα της επιδείνωσης των επιμέρους δεικτών των επιχειρηματικών προσδοκιών στο Λιανικό εμπόριο και στις Κατασκευές, ενώ και η καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχωρεί εκ νέου.

Στο Λιανικό Εμπόριο, η πτώση συσχετίζεται με την ήπια υποχώρηση της κατανάλωσης των νοικοκυριών, η οποία προσφάτως αποτυπώθηκε και στα σχετικά στοιχεία του ΑΕΠ, ως αποτέλεσμα των πιέσεων στο διαθέσιμο εισόδημά τους από τα νέα μέτρα άμεσης και έμμεσης φορολογίας το 2018.

Η φθίνουσα τάση στον Κατασκευαστικό τομέα, κυρίως στο σκέλος που αφορά στα ιδιωτικά έργα, καταγράφεται σε ένα χρονικό διάστημα στο οποίο, κατόπιν πολύμηνης αναμονής, ανακοινώθηκαν αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, προκαλώντας αδράνεια σε ορισμένα τμήματα της αγοράς, έως ότου εκτιμηθούν οι μεταβολές που αυτές θα επιφέρουν στη φορολογία των ακινήτων και ευρύτερα.

Επιπλέον, o Ιούνιος είναι ο μήνας όπου οι περισσότεροι πολίτες και μικρές επιχειρήσεις ολοκληρώνουν την αποτύπωση των φορολογικών υποχρεώσεών τους, εξέλιξη που μπορεί να επηρεάζει αρνητικά τις προσδοκίες όλων.

Καθώς ο μεγαλύτερος όγκος της έρευνας ολοκληρώθηκε πριν τις αποφάσεις του πρόσφατου Eurogroup, η όποια επίδραση αυτών στις προσδοκίες των επιχειρήσεων και νοικοκυριών δεν μπορεί να αποτιμηθείαυτόν τον μήνα. Συνολικά, το τρίμηνο που ξεκινά είναι υψηλής σημασίας, αφενός, γιατί αποδεικνύεται κάθε χρόνο καθοριστικό για την πορεία του ετήσιου ΑΕΠ λόγω της σημαντικής επίδρασης του τουρισμού, αφετέρου, γιατί ειδικά φέτος συμπίπτει με τη μετάβαση στη «μετα-μνημονιακή» εποχή. Θα είναι κρίσιμο το αν θα διαμορφωθούν οι συνθήκες για κλίμα ανάπτυξης της οικονομίας ή στασιμότητας.

Αναλυτικότερα:

- στη Βιομηχανία, το ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση βελτιώνεται, ενώ το ισοζύγιο στις εκτιμήσεις για τα αποθέματα κλιμακώνεται, με τις προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες να είναι αμετάβλητες

- στις Κατασκευές, οι προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων αλλά και εκείνες για την απασχόληση κινούνται πτωτικά

- στο Λιανικό Εμπόριο, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις επιδεινώνονται, όπως και οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους, με τον δείκτη του ύψους των αποθεμάτων να παραμένει στα ίδια σχεδόν επίπεδα

- στις Υπηρεσίες, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων παραμένουν στα ίδια επίπεδα, ενώ οι αντίστοιχες για την τρέχουσα ζήτηση όπως και οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της ενισχύονται

- στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών δεν μεταβάλλονται επί της ουσίας, ενώ οι αντίστοιχες για την οικονομική κατάσταση της χώρας και οι προβλέψεις για την πορεία της ανεργίας επιδεινώνονται, με την πρόθεση για αποταμίευση να βελτιώνεται ελαφρά.

Παραμένουν οι πιο απαισιόδοξοι στην ΕΕ οι Ελληνες

Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης υποχώρησε τον Ιούνιο για δεύτερο συνεχόμενο μήνα, στις -52,4 (από -51) μονάδες, αισθητά υψηλότερα πάντως έναντι του αντίστοιχου περυσινού του επιπέδου (-68,8 μονάδες).

Η μικρή επιδείνωση εκπορεύεται από τις χειρότερες προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας και την τάση της ανεργίας. Επισημαίνεται ότι η έρευνα στα νοικοκυριά έλαβε χώρα πριν τις αποφάσεις του πρόσφατου Eurogroup για την τέταρτη αξιολόγηση, το δημόσιο χρέος και τη μεταπρογραμματική εποπτεία, σε μια περίοδο στην οποία η ανησυχία για αυτά τα θέματα, τα οποία θα επηρεάσουν το οικονομικό περιβάλλον της χώρας τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα, είχε κλιμακωθεί.

Σε κάθε περίπτωση, η πορεία της χώρας μετά από παραπάνω από οκτώ χρόνια εντός προγραμμάτων προσαρμογής και συνεχούς χρηματοδοτικής στήριξης από τον επίσημο τομέα, σε ένα περιβάλλον χωρίς αυτά τα χαρακτηριστικά από τον προσεχή Αύγουστο, θα συνεχίσει να δημιουργεί αβεβαιότητα τουλάχιστον έως ότου αυτές οι συνθήκες αποτελέσουν πραγματικότητα.

Οι Έλληνες καταναλωτές παραμένουν οι πλέον απαισιόδοξοι στην ΕΕ, ενώ την πεντάδα συμπληρώνουν τα νοικοκυριά από τη Βουλγαρία (-22,5 από -22,1), τη Ρουμανία (-26,1 από -24,3), την Κροατία (-10,5 από -7,2) και την Λετονία (-9,7 από -6,9). Ο μέσος δείκτης διαμορφώθηκε στις -1,3 (από -0,1) μονάδες στην ΕΕ και στις -0,5 (από +0,2) μονάδες στην Ευρωζώνη. Ανοδική τάση σημειώνεται τον Ιούνιο σε μόλις 6 (από 12) χώρες, ενώ θετικό πρόσημο διατηρούν 14 (από 17) χώρες: οι σκανδιναβικές (Δανία, Σουηδία, Φινλανδία), το Λουξεμβούργο, η Τσεχία, η Γερμανία, η Μάλτα, η Ολλανδία, η Αυστρία, η Πορτογαλία, η Ισπανία, Πολωνία, η Ιρλανδία και η Σλοβενία. Αναλυτικά:

Σχεδόν αμετάβλητες οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών
Οι προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες κινούνται τον Ιούνιο περίπου στο ίδιο επίπεδο με τον προηγούμενο μήνα, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται οριακά χαμηλότερα, στις -45,4 (από -45,9) μονάδες. Το 60% (από 58%) των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 8% (από 5%) προβλέπει μικρή βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώνονται στις +1,8 και +0,0 μονάδες αντίστοιχα.

Επιδείνωση στις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας
Ο δείκτης των προβλέψεων των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12-μηνο επιδεινώθηκε τον Ιούνιο και διαμορφώθηκε στις -52,6 (από -47,5) μονάδες. Το 66% (από 61%) των καταναλωτών προβλέπει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, έναντι του 8% το οποίο αναμένει ελαφρά βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -5,3 και -1,3 μονάδες. 

Βελτίωση στην πολύ χαμηλή πρόθεση για αποταμίευση
Ο δείκτης της πρόθεσης για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες αυξάνεται τον Ιούνιο, στις -75,8 (από -77,4) μονάδες. Το 89% των νοικοκυριών δεν θεωρεί καθόλου πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο, ενώ το 10% τη θεωρεί πιθανή ή πολύ πιθανή. Οι σχετικοί δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +0,3 και -2,6 μονάδες αντίστοιχα. 

Πιο απαισιόδοξες προβλέψεις για την τάση της ανεργίας
Ο δείκτης πρόβλεψης για την εξέλιξη της ανεργίας τους προσεχείς 12 μήνες αυξάνεται ελαφρώς τον Μάιο, στις +35,6 (από +32,9) μονάδες. Το ποσοστό των νοικοκυριών που προβλέπει μικρή ή αισθητή άνοδο της ανεργίας διαμορφώνεται στο 55% (από 53%), με το 15% (από 17%) των ερωτηθέντων να αναμένει εκ νέου μικρή ή αισθητή μείωσή της. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +2,2 και -1,8 μονάδες αντίστοιχα.

Ενίσχυση πληθωριστικών προσδοκιών
Ανοδικά κινείται ο δείκτης στις προβλέψεις μεταβολών στις τιμές τους προσεχείς 12 μήνες, φθάνοντας στις +10,6 (από +3,7) μονάδες. Το 46% (από 37%) των νοικοκυριών προβλέπει άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 33% αναμένει σταθερότητα. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +21,2 και +17,5 μονάδες.

Επιδείνωση της πρόθεσης για μείζονες αγορές
Η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) εξασθενεί ελαφρώς τον Ιούνιο, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -53,9 (από -52,7) μονάδες. Το 60% των καταναλωτών προβλέπει ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ το 3-4% αναμένει το αντίθετο. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώνονται στις -13,2 μονάδες στην ΕΕ και στις -15,3 μονάδες στην Ευρωζώνη.

Ήπια μείωση του ποσοστού των καταναλωτών που δηλώνουν ότι «έχουν χρεωθεί»
Στις εκτιμήσεις για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού, το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» παραμένει τον Ιούνιο στο 66%, ενώ διατηρείται σταθερό στο 11-12%, το ποσοστό όσων αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους. Οι καταναλωτές που δηλώνουν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ παραμένουν στο 10% του συνόλου, ενώ όσοι δηλώνουν ότι «έχουν χρεωθεί» μειώνονται στο 11% (από 13%).