Σε επαφές με μεγάλους Διαχειριστές μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος στην Ευρώπη, όπως ο βελγικός ELIA και ο γαλλικός RTE βρίσκεται ο ΑΔΜΗΕ για τη μεγάλη διασύνδεση Κρήτης - Αττικής, έργο το οποίο είναι αποφασισμένος να αναλάβει είτε ως PCI (έργο κοινού ενδιαφέροντος της ΕΕ), είτε ως εθνική διασύνδεση, όπως αναφέρουν έγκυρες πηγές.

Εν τω μεταξύ η ΡΑΕ, η οποία ακόμα δεν έχει ανακοινώσει απόφαση για την ανάθεση του έργου στον ελληνικό διαχειριστή, προσανατολίζεται στη πρόσληψη συμβούλου για το ζήτημα της ενεργειακής επάρκειας της Κρήτης.

Πρόκειται για το πρόβλημα που συνδέεται με την υποχρεωτική απόσυρση πετρελαϊκών μονάδων της ΔΕΗ στην Κρήτη, αρχής γενομένης το 2020 και στα επόμενα χρόνια. Βέβαια το χρονοδιάγραμμα  της απόσυρσης ήταν γνωστό  εδώ και πάνω από μία δεκαετία, όπως επίσης ήταν γνωστό - με βάση τα χρονοδιαγράμματα των προηγούμενων ετών- ότι καμία από τις νέες διασυνδέσεις, ούτε η μικρή Κρήτη- Πελοπόννησος, ούτε η μεγάλη Κρήτη - Αττική θα ήταν έτοιμη το  2020.

Η μικρή διασύνδεση είναι υπό κατασκευή και η ολοκλήρωσή της, σύμφωνα με το αισιόδοξο και μόνον σενάριο, τοποθετείται   το 2020 -21 Όσο για τη μεγάλη διασύνδεση- με προγραμματισμένο χρόνο ολολκλήρωσης το 2023- αυτή καθυστερεί, λόγω και της τελευταίας εμπλοκής που παρουσιάστηκε στο σχήμα με τον Eurasia Interconnector.

Oι δύο φορείς, ΑΔΜΗΕ και Eurasia, παρότι αρχικώς είχαν αποφασίσει να συμπράξουν στη σύνδεση Κρήτης- Αττικής, τελικώς δεν συμφώνησαν στο μετοχικό σχήμα, διεκδικώντας ο καθένας την πλειοψηφία.

Ο Eurasia, είναι η ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ -Κύπρου- Κρήτης- Αττικής και για το τελευταίο μόνον σκέλος είχε συζητηθεί η σύμπραξη με τον ΑΔΜΗΕ. Εξ’ αιτίας του διεθνικού χαρακτήρα, το πρότζεκτ είχε ενταχθεί στα  PCI, τα Εργα Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ, για τα οποία προβλέπονται φαστ τρακ διαδικασίες και ευρωπαϊκή χρηματοδότηση

Ο χαρακτηρισμός του ως PCI είχε ως αποτέλεσμα να εμπλακεί και η ΕΕ στις αδιέξοδες μέχρι στιμής διαβουλεύσεις με τον Eurasia.

O ΑΔΜΗΕ πάντως ήταν με το ένα είτε με το άλλο σχήμα φέρεται αποφασισμένος να προχωρήσει στο έργο και γι’ αυτό αναζητεί διεθνείς συμμαχίες.  Εκτός από τον ELIA- o οποίος φέρεται να έχει δηλώσει ότι θα συμμετάσχει μόνον στο σχήμα που θα προκρίνει ο ΑΔΜΗΕ, προχωρημένες είναι οι επαφές και με τoν RTE , καθώς και με άλλους διαχειριστές.

Στην όποια περίπτωση ο ΑΔΜΗΕ φέρεται να διεκδικεί το 51% τουλάχιστον του έργου, είτε αυτό προχωρήσει ως PCI είτε ως εθνικό έργο, το οποίο επίσης μπορεί να εξασφαλίσει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση αλλά από διαφορετικά ταμεία.

Ανεξάρτητα με τις διασυνδέσεις, επιτακτικό είναι το θέμα του εφοδιασμού με ηλεκτρικό ρεύμα της Κρήτης. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η ΔΕΗ -με τη σύμφωνη γνώμη και της ΡΑΕ- εξετάζει το  ενδεχόμενο να ζητήσει από την ΕΕ εξαίρεση για την απόσυρση κάποιων μονάδων, ώστε το νησί να μην αντιμετωπίσει πρόβλημα μέχρι την ολοκλήρωση των διασυνδέσεων.

Ταυτόχρονα όμως τίθεται και το ζήτημα του συνολικού ενεργειακού σχεδιασμού για την Κρήτη, και το αν, τελικώς,  είναι προς όφελός της να στηρίζεται εξ ολοκλήρου για την ηλεκτροδότησή της σε εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας μέσω των διασυνδέσεων, είτε από την Κύπρο, είτε από την ηπειρωτική Ελλάδα, ή απ’ όπου αλλού, εγκαταλείποντας την αυτονομία που είχε μέχρι σήμερα.

Ανάμεσα στις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι, ως μεταβατική λύση, είναι η μεταφορά   του αεριοστοβίλου της Ηρων από τη Βοιωτία στην Κρήτη, αλλά και πρόταση από το Κατάρ για πλωτή μονάδα μονάδα αερίου. ‘Αλλες λύσεις για πιο πιο μόνιμες εγκαταστάσεις, με CNG (συμπιεσμένο φυσικό αέριο) ή LNG (υγροποιημένο αέριο), παρότι είχαν συζητηθεί στο παρελθόν, τώρα-επίσημα τουλάχιστον- δεν έχουν τεθεί στο δημόσιο διάλογο. Ούτε κάν συγκριτική μελέτη για το κόστος, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κάθε λύσης ή κάποιου συνδυαστικού σχήματος δεν έχει υπάρξει.