Σε παρέμβαση στην ΕΕ προχώρησαν η Ελλάδα και έξι ακόμα κράτη - μέλη με Κοινή Θέση που συνυπέγραψαν υπέρ των μηχανισμών επάρκειας ισχύος, των νέα ΑΔΙ, εν όψει της επερχόμενης πανευρωπαϊκής μεταρρύθμισης στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Στο κείμενο ζητούν αφενός να γίνουν σεβαστές οι ιδιαιτερότητες κάθε χώρας και το δικαίωμα κάθε κράτους-μέλους να σχεδιάζει το δικό του μηχανισμό και αφετέρου να δοθεί ικανή μεταβατική περίοδος κατά τη διάρκεια της οποίας να μπορούν να συμμετέχουν στα νέα ΑΔΙ,  οι αναγκαίες μονάδες, ώστε να μην διαταραχθεί η ασφάλεια εφοδιασμού κάθε χώρας και να γίνει ομαλά η μετάβαση στην νέα  εποχή. Παράλληλα, οι Επτά - Ελλάδα, Πολωνία, Γαλλία, Βρετανία, Ιταλία, Ουγγαρία και Ιρλανδία- δεν παραλείπουν να θίξουν το  ζήτημα που έχει ανοίξει με τα γερμανικά ΑΔΙ και τις «στρατηγικές εφεδρείες», τονίζοντας ότι δεν μπορεί ορισμένες χώρες και σχήματα να απολαμβάνουν  ευνοϊκής μεταχείρισης από τους ρυθμιστές

Το κείμενο των Επτά κατατέθηκε στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου των κρατών- μελών με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη μεταρρύθμιση στην αγορά ηλεκτρισμού και τον νέο μηχανισμό επάρκειας ισχύος, στον οποίο, ως γνωστόν, το υπουργείο Περιβάλλοντος – Ενέργειας επιδιώκει να εντάξει τις λιγνιτικές μονάδες.  Οι νομοθέτες της ΕΕ πρόκειται να συναντηθούν σήμερα σε μία προσπάθεια να χαράξουν μία κοινή θέση για τη μεταρρύθμιση στην σγορά ηλεκτρισμού. Οι συνεδριάσεις στο πλαίσιο των τριμερών επαφών αναμένεται να ολοκληρωθούν τον Νοέμβριο ή τον Δεκέμβριο.

Στην κοινή θέση που διατύπωσαν οι 7 χώρες προς την Επιτροπή, τονίζουν τα εξής :

-Τα κράτη- μέλη πρέπει να μπορούν να σχεδιάζουν τον καταλληλότερο για τα ίδια μηχανισμό προκειμένου να εξασφαλίσουν ασφάλεια εφοδιασμού. «Οι χώρες μέλη πρέπει να μπορούν να αποφασίζουν ποιο σχήμα μηχανισμού επάρκειας ισχύος είναι ο καταλληλότερος για τα ίδια, λαμβάνοντας υπόψη το αποτέλεσμα σχετικών αξιολογήσεων και τα δικά τους ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και παραμένοντας δεσμευμένες στην ευρωπαϊκή νομοθεσία.

- ‘Ολοι οι μηχανισμοί ισχύος θα πρέπει να αντιμετωπίζονται επί της ιδίας βάσης : To νέο ρυθμιστικό πλαίσιο θα πρέπει να περικλείει τους διαφορετικούς μηχανισμούς επάρκειας ισχύος, θέτοντας αρχές και κανονισμούς που θα ισχύουν για όλους. Ένα σχήμα μηχανισμού επάρκειας ισχύος δεν μπορεί να ευνοείται σε βάρος άλλων σχημάτων. Συνεπώς, δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε στην παροχή προτεραιότητας στις στρατηγικές εφεδρείες ως τον καλύτερο και προτιμητέο τρόπο για την επίλυση του προβλήματος της επάρκειας.

 Η παράγραφος αυτή ερμηνεύεται ως σαφής αναφορά στην υπόθεση των «γερμανικών ΑΔΙ», καθώς η  Επιτροπή κατηγορήθηκε για «διπλά στάνταρ», όσον αφορά στην έγκριση του γερμανικού μηχανισμού, επειδή εξαίρεσε τις γερμανικές ανθρακικές μονάδες από τις περιβαλλοντικές προδιαγραφές, συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών που πρόκειται σύντομα να  τεθούν στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, στο πλαίσιο της προωθούμενης μεταρρύθμισης και ενώ οι περιορισμοί αυτοί, προτείνεται να ισχύσουν για τις υπόλοιπες χώρες. Το σχήμα των «λιγνιτικών ΑΔΙ» της Γερμανίας εγκρίθηκε τον Φεβρουάριο,  μαζί με άλλους μηχανισμούς επάρκειας ισχύος  άλλων χωρών, συμπεριλαμβανομένου και του μέτρου της διακοψιμότητας για την Ελλάδα.

- ‘Ολοι οι μηχανισμοί επάρκειας ισχύος, συμπεριλαμβανομένων των στρατηγικών εφεδρειών (γερμανικό σύστημα), θα πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις εκπομπής ρύπων που θα θέτει ο νέος κανονισμός. Επιπρόσθετα η χρήση των μηχανισμών επάρκειας ισχύος δεν θα πρέπει να οδηγεί σε μείωση των κινήτρων για την ανάπτυξη υπηρεσιών εξισορρόπησης στην αγορά και των άλλων νέων υπηρεσιών, όπως η ευελιξία, η αποθήκευση  και η απόκριση της ζήτησης. Για το λόγο αυτό οι στρατηγικές εφεδρείες , ως πλήρως διοικητικό μέτρο που δεν στηρίζεται στην αγορά, θα πρέπει να λειτουργεί πολύ περιορισμένα και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

- Μηχανισμοί  ισχύος που στηρίζονται στην αγορά και είναι πλήρως συμβατοί με τους κανονισμούς περί κρατικών ενισχύσεων  στην ΕΕ μπορούν να αποτελέσουν ένα χρήσιμο εργαλείο του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Αγοράς.

 - Οι σγορές ισχύος είναι καλά στοχευμένα εργαλεία που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση δομικών και μακροχρόνιων προβλημάτων επάρκειας, ενώ θα πρέπει να συνοδεύονται με ακριβή αξιολόγηση των επιπτώσεων στην αγορά.

- Οι ιδιαίτερες συνθήκες σε κάθε χώρα-μέλος πρέπει να λαμβάνονται υπόψη : To αποτέλεσμα της πανευρωπαϊκής αξιολόγησης επάρκειας δεν πρέπει να αποτελεί τον αποφασιστικό παράγοντα για το αν μπορεί να λειτουργήσει ένας μηχανισμός επάρκειας. Θα πρέπει να χρησιμοποιείται για να συμπληρώνει τις εθνικές ή περιφερειακές αξιολογήσεις προκειμένου να αποφασιστεί αν είναι αποδεκτός ή όχι.

-          Οι μηχανισμοί ισχύος που σχεδιάζουν οι χώρες -μέλη, ως μέρος της διαδικασίας ενημέρωσης της ΕΕ, πρέπει να αποδεικνύουν ότι το προτεινόμενο εργαλείο είναι ένα καλά στοχευμένο μέτρο,  συμπληρωματικό στην αγορά ηλεκτρισμού, εντός του πλαισίου των ιδιαίτερα φιλόδοξων μεταρρυθμίσεων της αγοράς ηλεκτρισμού με στόχο την ενοποίηση  σε ευρωπαϊκό επίπεδο και την καλύτερη συμμετοχή όλων των πόρων στην αγορά. Στο πλαίσιο αυτό δεν στηρίζουμε την ιδέα της προετοιμασίας σχεδίων εφαρμογής ως πρώτου βήματος για την αξιολόγηση της αναγκαιότητας εισαγωγής των μηχανισμών επάρκειας ισχύος . Κατά την άποψή μας, οι διαδικασίες που προτείνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι πολύ πολύπλοκες, περιέχουν πάρα πολλές προϋποθέσεις και ορισμένες εξ αυτών μοιάζουν αδικαιολόγητες και μη αναγκαίες.

-          Η επερχόμενη νομοθεσία θα πρέπει να στέλνει το σωστό σήμα στις αγορές και παράλληλα να εξασφαλίζει την προβλεψιμότητα, την αξιοπιστία και την ομαλή συνέχεια τόσο των επενδύσεων όσο και των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Είναι πολύ σημαντικά να προστατεύονται νόμιμα δικαιώματα που προκύπτουν από νόμιμες συμβάσεις.

-          Οι καλά σχεδιασμένοι, βασισμένοι στην αγορά, μηχανισμοί ισχύος που συνοδεύονται από μεταρρυθμίσεις  μπορεί να αποτελέσουν ένα βασικό εργαλείο για τη διαχείριση της μετάβασης σε ένα σύστημα ηλεκτρισμού χαμηλών εκπομπών με το χαμηλότερο κόστος.

«Συμφωνούμε ότι οι πιο ρυπογόνες υφιστάμενες εγκαταστάσεις πρέπει σταδιακά να αποσυρθούν από  τις αγορές επάρκειας ισχύος, λαμβάνοντας υπόψη τις ανησυχίες για την ασφάλεια εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια και τη θέση σε λειτουργία νέων εγκαταστάσεων χαμηλών εκπομπών ρύπων. Μία κατάλληλη και ρεαλιστική περίοδος μετάβασης για τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις που δεν πληρούν ακόμα τα κριτήρια  εκπομπής ρύπων θα πρέπει να εξεταστεί. Η επιλεξιμότητα  των μονάδων αυτών για συμμετοχή κατά τη  μεταβατική περίοδο στους μηχανισμούς επάρκειας ισχύος είναι σημαντική προκειμένου να βοηθήσουν τις χώρες να πετύχουν τον στόχο επάρκειας και να δώσουν κίνητρα για επενδύσεις σε τεχνολογίες μείωσης της εκπομπής ρύπων,  τόσο για τις μονάδες αυτές όσο και για τις νέες μονάδες» καταλήγει το κοινό έγγραφο των 7 χωρών.