Το τείχος που χώριζε την Ευρώπη σε δυτική και ανατολική κατέρρευσε το 1989 μαζί με τα κομμουνιστικά καθεστώτα. Εδώ και 30 σχεδόν χρόνια δεν υπάρχουν πια περιορισμοί στις μετακινήσεις των ευρωπαίων πολιτών. Όμως οι πολιτιστικές και ιδεολογικές διαφορές μεταξύ Δύσης και Ανατολής παραμένουν σε πολλά ζητήματα.
Οπως μεταδίδει η Deutsche Welle, έκθεση του αμερικανικού ερευνητικού κέντρου Pew για την Ευρώπη δείχνει ότι οι διαφορές σε επίμαχα ζητήματα, όπως είναι για παράδειγμα η κοινωνική αποδοχή των μουσουλμάνων, των Εβραίων ή του γάμου μεταξύ ομοφυλόφιλων, εξαρτώνται από τη χώρα ή ακόμα και την περιοχή.
Σε ερώτηση σχετικά με την αποδοχή ενός μουσουλμάνου από μια χριστιανική οικογένεια μετά από γάμο, το 82% των Νορβηγών απαντά θετικά. Παρόμοιο είναι και το ποσοστό των Σουηδών (80%), των Ολλανδών (88%) και των Βέλγων (77%). Γερμανοί, Αυστριακοί και Ελβετοί απαντούν «ναι» σε ποσοστό γύρω στο 55%. Οι Έλληνες, οι Πολωνοί, οι Βούλγαροι και Ρουμάνοι μπορούν να φανταστούν έναν μουσουλμάνο ως γαμπρό ή νύφη στην οικογένειά τους κατά 33% ενώ οι Τσέχοι μόλις κατά 12%.
Οι ερωτηθέντες σε όλες τις χώρες εμφανίζονται πιο ανεκτικοί απέναντι στους Εβραίους. Σχεδόν το 96% των Ολλανδών μπορούν να φανταστούν Εβραίους ως μέλη της οικογένειάς τους, ενώ στη Γερμανία, που ευθύνεται για την εξόντωση των Εβραίων της Ευρώπης, το ποσοστό βρίσκεται στο 69%. Το χαμηλότερο ποσοστό αποδοχής 37% κατέγραψαν οι ερευνητές στην Βοσνία, όπου το μουσουλμανικό στοιχείο είναι ιδιαίτερα έντονο.
Διαφορές μεταξύ Δύσης και Ανατολής υπάρχουν μεταξύ των χωρών και στην αξιολόγηση των πολιτισμών. Το 89% των Ελλήνων για παράδειγμα είναι πεπεισμένο για την ανωτερότητα του ελληνικού πολιτισμού, ακολουθούν οι Ρώσοι με 69%, η Γερμανία βρίσκεται στο 45%, ενώ τις τελευταίες θέσεις καταλαμβάνουν οι Ολλανδοί (31%), οι Βέλγοι (21%) και οι Ισπανοί (20%).
Χάσμα παρατηρείται μεταξύ ανατολικής και δυτικής Ευρώπης στο ζήτημα του γάμου μεταξύ ομοφυλόφιλων. Σουηδοί, Δανοί και Ολλανδοί σε ποσοστό από 86% μέχρι 88% βλέπουν τον γάμο θετικά. Ακολουθούν χώρες όπως η Γερμανία με 77%, η Τσεχία με 65%. Αντίθετα οι Πολωνοί απορρίπτουν σε ποσοστό σχεδόν 60% τους γάμους ομοφυλόφιλων, οι Ρουμάνοι κατά 76% και οι Ρώσοι κατά 80%.
Στο ζήτημα του διαχωρισμού κράτους και εκκλησίας οι διαφορές είναι μικρότερες μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Τα υψηλότερα ποσοστά υπέρ του διαχωρισμού καταγράφουν οι ερευνητές του κέντρου Pew σε Σουηδία και Φινλανδία με 80% και 77% αντίστοιχα. Σχεδόν όλοι οι πολίτες στην Ευρώπη θεωρούν θετικό τον διαχωρισμό κράτους και εκκλησίας. Αναποφάσιστοι στο ζήτημα αυτό εμφανίζονται κυρίως οι Ρώσοι, οι Λευκορώσοι και οι Βούλγαροι με 50%. Αντίθετα χώρες όπως η Γεωργία και η Αρμενία θεωρούν σε ποσοστό 52% και 59% αντίστοιχα ότι ορθώς το κράτος στηρίζει τη θρησκεία.
Η έκθεση των αμερικανών ερευνητών επιβεβαιώνει ότι μεταξύ ανατολικής και δυτικής Ευρώπης υπάρχει ένα ιδεολογικό χάσμα. Παράλληλα όμως διαπιστώνουν διαφορές και στο εσωτερικό των ευρωπαϊκών χωρών στα επίμαχα ζητήματα.
