Σε διαβούλευση ως τις 28 Φεβρουαρίου θα βρίσκεται η λίστα με τα Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCI) στον τομέα ηλεκτρισμού, μία διαβούλευση από την οποία μπορεί να κριθούν πολλά για την τύχη της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης - Αττικής και το αν θα παραμείνει στη λίστα ή θα απενταχθεί.
Η επίμαχη διασύνδεση, που εδώ και μήνες απασχολεί την επικαιρότητα λόγω της διαμάχης μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και της κυπριακών συμφερόντων Εuroasia Interconnector, μία διαμάχη στην οποία έχει παρέμβει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τρόπο που να δείχνει να ευνοεί την κυπριακή εταιρία, είχε ενταχθεί στη λίστα PCI του 2017. Ο κατάλογος αυτός στη φάση αυτή αναθεωρείται, στο πλαίσιο της τακτικής, ανά διετία επαναξιολόγησης όλων των ενταγμένων έργων, όπως ορίζουν οι κανονισμοί της ΕΕ. Προς το σκοπό αυτό, στις 22 Νοεμβρίου ξεκίνησε σε πανευρωπαϊκό επίπεδο η τρέχουσα διαβούλευση, προκειμένου η Κομισιόν να συγκεντρώσει τις απόψεις των φορέων και των πολιτών, πριν επιλέξει τα πρότζεκτ της λιστας 2017, που θα ενταχθούν στην νέα, αναθεωρημένη λίστα PCI - 2019, του τομέα ηλεκτρισμού.
‘Ολα τα έργα PCI αφορούν σε πρότζεκτ για ενεργειακές υποδομές διασύνδεσης, που εξυπηρετούν τον στόχο της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ για την καθαρή ενέργεια και την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς.
Οσα πρότζεκτ εντάσσονται στην εν λόγω λίστα απολαμβάνουν καθεστώτος ταχείας αδειοδότησης καθώς και δυνατότητα χρηματοδότησης από το πρόγραμμα CEF, συνολικού προϋπολογισμού 5,35 δισ. ευρώ για όλη την ΕΕ και για την περίοδο 2014-2020. Από το σύνολο των 5,35 δισ. ευρώ, το μεγαλύτερο ποσό, τα 4,5 δισ. ευρώ μπορούν να διατεθούν με τη μορφή επιχορήγησης, μέσω του ευρωπαϊκού μηχανισμού ΙΝΕΑ.
Το καλώδιο Κρήτης- Αττικής είχε ενταχθεί το 2017 στα PCI, ως τμήμα του Euroasia Interconnector, της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ- Κύπρου- Κρήτης- Αττικής, έργο κατανεμημένο σε τρία σκέλη: Ισραήλ- Κύπρος (Hadera- Κοφινού), Κύπρος - Κρήτη και το Κρήτη (Κορακιά)- Αττική.
Τον Οκτώβριο του 2017 υπεγράφη μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και του Euroasia για την από κοινού ανάληψη της διασύνδεσης Κρήτης- Αττικής, έργο που είχε προτείνει αυτοτελώς και ο ΑΔΜΗΕ. Παρότι, όπως αναφέρουν πηγές προσκείμενες στον ΑΔΜΗΕ, υπήρξε μία κατ’ αρχήν συμφωνία ο ελληνικός διαχειριστής να έχει το 51% της διασύνδεσης και ο Euroasia το 39% (το υπόλοιπο θα διατίθετο σε ιδιώτες επενδυτές), οι δύο εταιρίες διαφώνησαν ως προς τη μετοχική σύνθεση αλλά και ορισμένα από τα τεχνικά σημεία του έργου. Η Κομισιόν παρενέβη, αφήνοντας αιχμές ακόμα και για απένταξη από τα PCI, σε περίπτωση που η διαύνδεση χάσει τον διασυνοριακό χαρακτήρα της και δεν υλοποιηθεί μέσω του Euroasia.
Ας σημειωθεί ότι ο ΑΔΜΗΕ προωθεί σήμερα αυτοτελώς τη διασύνδεση μέσω της εταιρίας ειδικού σκοπού “Αριάδνη”, ενώ σε ανάλογες κινήσεις προχωρεί και ο Euroasia.
Eκτιμώντας προφανώς ως ορατό τον κίνδυνο της απένταξης από τα PCI, το υπουργείο Περιβάλλοντος - Ενέργειας με πρόσφατη νομοθετική παρέμβαση έδωσε τη δυνατότητα στον ΑΔΜΗΕ να μπορεί να εντάσσει έργα στο ΕΣΠΑ και να λαμβάνει χρηματοδότηση από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους.
Ας σημειωθεί τέλος ότι η τρέχουσα διαβούλευση για τα PCI αφορά μόνον στα έργα ηλεκτρισμού. Θα ακολουθήσει αργότερα ανάλογη διαδικασία για έργα στους τομείς του φυσικού αερίου, πετρελαίου, έξυπνων δικτύων και διασυνοριακών δικτύων διοξειδίου του άνθρακα.
Στη λίστα των έργων ηλεκτρισμού Κοινού Ενδιαφέροντος από ελληνικής πλευράς, είναι ακόμα ενταγμένη η γραμμή διασύνδεσης Ελλάδας - Βουλγαρίας (Νέα Σάντα - Maritza East).
