Οι συνολικές καταθέσεις από το 2016 έως και το 2018, σύμφωνα με την Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, παρουσίασαν αύξηση κατά 14,9 δισ. ευρώ, προερχόμενη κατά το ήμισυ σχεδόν από τον ιδιωτικό τομέα, και διαμορφώθηκαν σε 159,5 δισ. ευρώ στο τέλος του έτους (Ιαν. 2019: 157,7 δισ. ευρώ).

Αυτό δημιούργησε κατάλληλες προϋποθέσεις για περαιτέρω χαλάρωση των περιορισμών στο τραπεζικό σύστημα τρεις φορές στη διάρκεια του έτους μέχρι την πλήρη απελευθέρωση, τον Οκτώβριο του 2018, της ανάληψης μετρητών. Παρατηρήθηκε αύξηση της συμβολής του τομέα των νοικοκυριών στη συνολική άνοδο των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα. Οι καταθέσεις των νοικοκυριών, που αποτελούν το 70% της καταθετικής βάσης, σημείωσαν σωρευτική αύξηση κατά 5,8 δισ. ευρώ, έναντι 3,7 δισ. ευρώ το 2017 και 2,6 δισ. ευρώ το 2016. Έτσι, ο ετήσιος ρυθμός ανόδου των εν λόγω καταθέσεων επιταχύνθηκε και διαμορφώθηκε στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων πέντε ετών (2018: 5,6%, 2017: 3,6%, 2016: 2,5% και Ιαν. 2019: 6,2%).

Σε αντίθεση με το προηγούμενο έτος, το 2018 η αύξηση των καταθέσεων των νοικοκυριών προήλθε κυρίως από την άνοδο των καταθέσεων μίας ημέρας, οι οποίες διαθέτουν υψηλότερο βαθμό ρευστότητας και χρησιμοποιούνται αυτούσιες -χωρίς να μετατραπούν πρώτα σε τραπεζογραμμάτια- συχνά για καθημερινές ηλεκτρονικές συναλλαγές.

Αναλυτικότερα, η μέση μηνιαία εισροή καταθέσεων μίας ημέρας νοικοκυριών -που περιλαμβάνουν τις καταθέσεις όψεως, τους τρεχούμενους λογαριασμούς και τις καταθέσεις απλού ταμιευτηρίου- ανήλθε σε 326 εκατ. ευρώ το 2018 (2017: 134 εκατ. ευρώ, 2016: 16 εκατ. ευρώ), (ροή Ιαν. 2019: -694 εκατ. ευρώ), σε σύγκριση με 173 εκατ. ευρώ για τις καταθέσεις προθεσμίας (2017: 185 εκατ. ευρώ, 2016: 237 εκατ. ευρώ), (ροή Ιαν. 2019: 155 εκατ. ευρώ).

Η εξέλιξη αυτή υποδηλώνει ότι βασική κινητήρια δύναμη των καταθέσεων των νοικοκυριών το 2018 ήταν η επιτάχυνση της οικονομικής ανάκαμψης, στον βαθμό μάλιστα που συνοδεύθηκε από ενίσχυση της απασχόλησης και του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και όχι τόσο η περαιτέρω υποχώρηση της αβεβαιότητας που υπήρξε σχετικά πιο έντονη τα αμέσως προηγούμενα έτη, σημειώνει η TτΕ. Εξάλλου, η διαφορά του επιτοκίου των καταθέσεων προθεσμίας από εκείνο των καταθέσεων μίας ημέρας (των νοικοκυριών) συρρικνώθηκε στα χαμηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί ποτέ, υποχωρώντας στις 50 μ.β. κατά μέσο όρο το 2018 (2017:54 μ.β., 2016: 72 μ.β. και Ιαν. 2019: 53 μ.β.).

Οι καταθέσεις των επιχειρήσεων, που αποτελούν το 13% των συνολικών καταθέσεων, κατέγραψαν σωρευτική άνοδο κατά 1,8 δισ. ευρώ το 2018, σε σύγκριση με 2,3 δισ. ευρώ το 2017 και 1,8 δισ. ευρώ το 2016. Αν και το 2018 η άνοδος των καταθέσεων των επιχειρήσεων ήταν, κατ’ απόλυτο μέγεθος, χαμηλότερη εκείνης των νοικοκυριών, αναλογικά ήταν πολλαπλάσια.

Καταγράφηκε μικρή περαιτέρω άνοδος του μεριδίου των επιχειρήσεων στο σύνολο των καταθέσεων των δύο αυτών τομέων σε περίπου 16% -τάση που παρατηρείται από το δεύτερο εξάμηνο του 2015 και μετά.

Στην εξέλιξη αυτή συνετέλεσε το γεγονός ότι η ετήσια καθαρή ροή τραπεζικής χρηματοδότησης προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις ήταν θετική τα δύο τελευταία έτη, σε αντιδιαστολή με εκείνη προς τα νοικοκυριά, που εξακολουθεί να είναι αρνητική.