Γεμάτες με κίτρινες κάρτες είναι οι αποσκευές των υψηλόβαθμων τεχνοκρατών των ευρωπαϊκών θεσμών, οι οποίοι ξεκινούν από σήμερα στην Αθήνα σειρά συναντήσεων με κυβερνητικά στελέχη στο πλαίσιο της 3ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης. Οι εντονότεροι διαξιφισμοί μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών αναμένεται να αφορούν τρία θέματα: (α) τις παροχές που σκοπεύει να ανακοινώσει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, με την ελπίδα να περιορίσει τις εκλογικές απώλειες του ΣΥΡΙΖΑ, (β) τη ρύθμιση των 120 δόσεων, η οποία κατατίθεται σήμερα στη Βουλή χωρίς να περιλαμβάνει περιουσιακά κριτήρια, όπως ζητούσαν οι Ευρωπαίοι, και (γ) τις μεγάλες καθυστερήσεις σε πολλές κρίσιμες μεταμνημονιακές δεσμεύσεις, όπως η μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες, η εφαρμογή του νέου νόμου για την προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς και οι ιδιωτικοποιήσεις.
Η έκθεση των θεσμών για την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση θα δημοσιοποιηθεί στις 5 Ιουνίου και εκτιμάται ότι δεν θα «στρογγυλεύει» την κατάσταση, καθώς θα έχουν παρέλθει οι ευρωεκλογές. Ωστόσο, η επόμενη επιστροφή κερδών από τα ελληνικά ομόλογα δεν θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο, όπως αρχικά είχε σχεδιαστεί, αλλά στα τέλη του έτους, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να θεωρεί ότι έχει το περιθώριο να κινηθεί με κύριο γνώμονα τον περιορισμό των εκλογικών απωλειών της, και όχι τις συστάσεις των Ευρωπαίων.
Οι υψηλόβαθμοι τεχνοκράτες των δανειστών θα εστιάσουν στα εξής ζητήματα:
1. Παροχές και 120 δόσεις: Όπως ανέφεραν στο «ΘΕΜΑ» κοινοτικές πηγές, το ρεσιτάλ παροχολογίας στο οποίο ετοιμάζεται να επιδοθεί η κυβέρνηση έχει ήδη προκαλέσει την έντονη ενόχληση των Βρυξελλών, διότι δεν βασίζεται σε πραγματική υπεραπόδοση της οικονομίας. Οι θεσμοί θεωρούν επίσης ότι η μείωση του αφορολογήτου ορίου δεν μπορεί να κριθεί πριν από το τέλος του έτους και ότι η ρύθμιση των 120 δόσεων για οφειλές προς την εφορία θα πρέπει να λάβει την έγκρισή τους και να περιλαμβάνει αυστηρά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Όλα τα παραπάνω θα συζητηθούν στο πλαίσιο της εξέτασης του νέου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) 2020-2023 και του Προγράμματος Σταθερότητας που στάλθηκε πριν από λίγες ημέρες στις Βρυξέλλες. Σύμφωνα με πληροφορίες, η στάση των Ευρωπαίων έναντι των παροχών είναι αρνητική για δύο βασικούς λόγους:
· Ο «πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος» 1,14 δισ. ευρώ (0,6% του ΑΕΠ) που βλέπει η κυβέρνηση για φέτος, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σταθερότητας, δεν έχει επιβεβαιωθεί από τους τεχνοκράτες των δανειστών. Ακόμα, όμως, και εάν η κυβερνητική εκτίμηση θεωρηθεί βάσιμη, η ένσταση των θεσμών είναι ότι το επιπλέον δημοσιονομικό περιθώριο θα πρέπει πρωτίστως να αξιοποιηθεί για την τόνωση των δημοσίων επενδύσεων, που έχουν πολλαπλασιαστικό θετικό αποτέλεσμα για την οικονομία και έχουν επανειλημμένα «ψαλιδιστεί» τα τελευταία χρόνια για να προκύψουν τα υπερπλεονάσματα.
· Θεωρείται ακόμα πρόωρο να εκτιμηθεί με ακρίβεια η πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών για φέτος και υπάρχουν πολλοί παράγοντες κινδύνου. Μεταξύ αυτών, ξεχωρίζουν οι δικαστικές αποφάσεις για τα αναδρομικά σε συνταξιούχους και δημοσίους υπαλλήλους, οι καθυστερήσεις σε ιδιωτικοποιήσεις και επενδύσεις που φαίνεται πως θα φρενάρουν την ανάπτυξη περισσότερο απ’ όσο υπολογίζει η κυβέρνηση (2,3% είναι η πρόβλεψη του Προγράμματος Σταθερότητας, έναντι 2,5% στον προϋπολογισμό του 2019) και η αυξημένη αβεβαιότητα στην ευρωπαϊκή και διεθνή οικονομία.
2. Ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες: Οι τεχνοκράτες των θεσμών θα δείξουν κίτρινη κάρτα για την αύξηση των κρατικών «φεσιών» το πρώτο δίμηνο του έτους (έφθασαν τα 2,149 δισ. ευρώ τον Φεβρουάριο, αυξημένα κατά 118 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2018).
3. Προστασία Α΄ κατοικίας: Ακόμα μία μεγάλη κίτρινη κάρτα έχουν ήδη ανά χείρας οι Ευρωπαίοι, καθώς ο νέος νόμος για την προστασία της Α΄ κατοικίας βρίσκεται σε ισχύ από τις 30 Απριλίου, αλλά η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων από τους δανειολήπτες παραμένει άγνωστο πότε θα ανοίξει και δεν προβλέπεται να είναι πλήρως αυτοματοποιημένη πριν από τον Ιούνιο. Εάν, μάλιστα, τεθεί αρχικά σε λειτουργία χωρίς να εντοπίζεται αυτομάτως εάν ο αιτών πληροί τα κριτήρια ένταξης, τότε θα υπάρξει παράθυρο για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, όπως έχουν ήδη επισημάνει οι εκπρόσωποι των θεσμών. Οι τελευταίοι θα επιμείνουν επίσης στην κατάρτιση νέου Ενιαίου Πτωχευτικού Νόμου έως τον Ιούνιο και στην εφαρμογή του σχεδίου δράσης για την εκκαθάριση των εκκρεμών υποθέσεων του νόμου Κατσέλη έως το τέλος του 2021.
4. Ιδιωτικοποιήσεις: Η έκρυθμη κατάσταση στα οικονομικά της ΔΕΗ, η εν εξελίξει δεύτερη προσπάθεια πώλησης των λιγνιτικών μονάδων της εταιρίας σε Μελίτη και Μεγαλόπολη και η δύσκολη αποκρατικοποίηση των ΕΛΠΕ αποτελούν τις μεγαλύτερες εστίες ανησυχίας των Ευρωπαίων.
5. «Ουρές» της 2ης αξιολόγησης: Η εξέταση των επιπτώσεων από την αύξηση του κατώτατου μισθού και την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων στην ανταγωνιστικότητα και στην απασχόληση, η ενίσχυση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) με περίπου 500 επιπλέον άτομα και οι πρώτες προκηρύξεις για την επιλογή των επικεφαλής διευθύνσεων στο Δημόσιο είναι οι κυριότερες εκκρεμότητες που «κληρονόμησε» η 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση από την προηγούμενη αξιολόγηση.
Οι διαβουλεύσεις μεταξύ των κυβερνητικών στελεχών και των υψηλόβαθμων τεχνοκρατών των θεσμών προβλέπεται να πραγματοποιηθούν και πάλι στο υπουργείο Δικαιοσύνης και να ολοκληρωθούν την Τετάρτη. Μια πρώτη γεύση για τις επισημάνσεις των εκπροσώπων των δανειστών στην Αθήνα θα δοθεί δημοσίως την Πέμπτη, καθώς ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Πίτερ Ντόλμαν και ο μόνιμος εκπρόσωπος της Κομισιόν στην Αθήνα Κρις Άλεν θα είναι ομιλητές στο συνέδριο του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.
