Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
Μετά-ανθρακική εποχή
Η αγορά οδηγεί σε κλείσιμο της ρυπογόνες μονάδες
Παρασκευή, 26/07/2019

H μετατόπιση προς τη μετα- ανθρακική εποχή προχωρά ταχύτερα, σε σχέση με τους σχεδιασμούς των πολιτικών, καθώς η οικονομία της αγοράς στρέφει όλο και περισσότερες εταιρίες ηλεκτροπαραγωγής στο κλείσιμο των ρυπογόνων ανθρακικών μονάδων.

Ακόμα και το ναυάγιο των δύο διαγωνισμών της ΔΕΗ για την πώληση των τριών λιγνιτικών μονάδων στη Φλώρινα και τη Μεγαλόπολη είναι μία επιβεβαίωση της τάσης αυτής, που ειδικά το 2019 φάνηκε να ισχυροποιείται και να εδραιώνεται.

Η πτώση της τιμής του φυσικού αερίου, σε συνδυασμό με την μεγάλη  αύξηση της τιμής των δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα είναι δύο παράμετροι που μεταβάλλουν θεμελιωδώς τα περιθώρια κέρδους  των μονάδων παραγωγής ηλεκτρισμού ανά τύπο καυσίμου, εκτοπίζοντας τον άλλοτε φθηνό άνθρακα, όπως δείχνουν τα  στοιχεία σχετικής έρευνας του  BloombergΝEF.

 Η τάση αυτή ήταν  εμφανής φέτος στην Ιταλία, την Ισπανία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου μειώθηκε σημαντικά  το ποσοστό της λιθανθρακικής ηλεκτροπαραγωγής στα ενεργειακά μείγματα. Η μείωση  πραγματοποιείται με τόσο γρήγορους ρυθμούς, που μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι όπως η RWE AG στη Γερμανία και η ιταλική Enel SpA αναθεωρούν τους υπολογισμούς τους,  επισπεύδοντας τον χρόνο που θα απαιτηθεί για την επίτευξη των στόχων για τη μείωση της εκπομπής  CO 2

"Είναι μια μαγική ευθυγράμμιση που επιταχύνει τη  μετάβαση» δήλωσε στο Bloomberg κορυφαίο στέλεχος της Enel "Έχουμε μια ευθυγράμμιση του στόχου για το Κλίμα με την οικονομία της αγοράς, που στηρίζει τη στροφή στο φυσικό αέριο και τις  Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας επειδή είναι φθηνότερες, ασφαλέστερες και ευκολότερες" πρόσθεσε.

Η εγκατάλειψη του άνθρακα και η στροφή σε πιο καθαρές μορφές ενέργειας δεν είναι μόνον ευρωπαϊκή αλλά παγκόσμια τάση

Η  αφθονία προσφοράς φθηνού φυσικού αερίου μείωσε το μερίδιο αγοράς του άνθρακα στις Η.Π.Α., όπου έκλεισαν πολλά ανθρακικά εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής.  Τα νέα τερματικά εξαγωγής που κατασκευάζονται διοχετεύουν φθηνό αμερικανικό αέριο παγκοσμίως, παρακινώντας   χώρες της Ασίας, ιδίως την Κίνα και το Πακιστάν, να αγοράζουν Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο (LNG)  αντί  για  λιθάνθρακα, προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες  παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

"Η έξοδος από τον άνθρακα καθοδηγείται τελικά από την αγορά", δήλωσε η Claudia Kemfert, καθηγήτρια ενεργειακής οικονομίας στο ερευνητικό ινστιτούτο DIW του Βερολίνου. "Η αναθεώρηση του συστήματος εμπορίας εκπομπής ρύπων της ΕΕ τελικά  λειτούργησε.”, πρόσθεσε.

Η παραγωγή άνθρακα στην Ιταλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και τη Βρετανία μειώθηκε κατά 40% σε ετήσια βάση  το δεύτερο τρίμηνο του 2019 , σύμφωνα με την S & P Global Platts Analytics. Η συμμετοχή  του άνθρακα στο ενεργειακό μείγμα της Βρετανίας μέσα σε μία δεκαετία έπεσε από  35%  σε περίπου 4% σήμερα, εν μέρει λόγω των στόχων που έχει θέσει η βρετανική κυβέρνηση για την εξάλειψη του άνθρακα από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2025.

Σε άλλες κορυφαίες ευρωπαϊκές οικονομίες, όπου η δέσμευση για την κατάργηση του άνθρακα δεν ήταν τόσο περιοριστική,  η απόσυρση από το εν λόγω καύσιμο άρχισε να επιταχύνεται τόσο εξ αιτίας της πολιτικής της ΕΕ για τους ρύπους, όσο και λόγω της  μετατόπισης της ίδιας της αγοράς. Το φυσικό αέριο διαπραγματεύεται σήμερα κοντά στα πιο χαμηλά επίπεδα τιμών  της τελευταίας δεκαετίας, ενώ οι τιμές των  δικαιωμάτων εκπομπής CO 2  είναι διπλάσιες από την προ ενός έτους τιμή.

Η τιμή αναφοράς του άνθρακα στα συμβόλαια προθεσμίας ενός έτους  έπεσε  από 100 δολάρια τον τόνο σε μόλις 62 δολάρια τον τόνο.

Κατά το  μεγαλύτερο μέρος της φετινής χρονιάς ήταν πιο αποδοτικό για τις εταιρίες ηλεκτρισμού να χρησιμοποιούν γεννήτριες αερίου και κλείνουν ατμοηλεκτρικούς σταθμούς. Είναι ενδεικτικό ότι σε ορισμένενα βραχυπρόθεσμα συμβόλαια , το περιθώριο κέρδους για τις μονάδες φυσικού αερίου έφθασε ως και 14 ευρώ/MWh  πάνω από τις ανθρακικές.

Το αποτέλεσμα είναι οι μονάδες φυσικού αερίου να ανταγωνίζονται ευθέως τις ανθρακικές μονάδες σε καθαρά οικονομική βάση, κυρίως εξ αιτίας της αύξησης της τιμής των ρύπων.

Τον Ιούνιο στη Γερμανία η χρήση άνθρακα έπεσε θεαματικά, καθώς η παραγωγή λιγνιτικής ενέργειας υποχώρησε κατά 38% και του σκληρού λιθάνθρακα (hard coal)  κατά 41% σε σχέση με τον Ιούνιο 2018.  Στην Ιταλία η  λιθανθρακική παραγωγή μειώθηκε κατά 19% το πρώτο τρίμηνο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, ενώ η χρήση λιθάνθρακα για ηλεκτροπαραγωγή  στην Ισπανία μειώθηκε στο 6,7% το πρώτο εξάμηνο και  το φυσικό αέριο αυξήθηκε κατά 17%, σύμφωνα με την Red Electrica Corp.

Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι με τις τρέχουσες τιμές των δικαιωμάτων  ρύπων, στα 28-29  ευρώ/τόνο,  ο άνθρακας δεν μπορεί πια να είναι ανταγωνιστικό καύσιμο ηλεκτροπαραγωγής. Το όριο των 30 ευρώ/τόνο είναι εκείνο για το οποίο πολλοί οικονομολόγοι είχαν δηλώσει στο παρελθόν ότι είναι το επίπεδο που θα επηρεάσει καθοριστικά τον τρόπο που η βιομηχανία ηλεκτρισμού καθορίζει τη στρατηγική της.

Εκτός από τους ρύπους όμως, σημαντικό ρόλο έπαιξε φέτος και η μεγάλη προσφορά φθηνού φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ και την Αυστραλία. Μάλιστα η επιβράδυνση της ζήτησης καυσίμων από την Κίνα απελευθέρωσε περισσότερα φορτία LNG για την Ευρώπη, ευνοώντας τη στροφή στο φυσικό αέριο.

Υπάρχουν όμως και χώρες όπου η μετατόπιση αυτή καθυστερεί.  Πολλά  κράτη της Ανατολικής Ευρώπης εξακολουθούν να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τον άνθρακα για παραγωγή θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας,  καθώς και για  θέσεις εργασίας. Η Πολωνία εξακολουθεί να παράγει πάνω από το 70% της ηλεκτρικής ενέργειας από τα ορυκτά καύσιμα, σύμφωνα με στοιχεία του BloombergNEF.  Το πρώτο τρίμηνο, η προσφορά αυξήθηκε κατά 5% σε ετήσια βάση, ανέφερε η Eurostat.

Υπάρχουν όμως και άλλοι παράγοντες που μπορεί να λειτουργήσουν επιβραδυντικά.  Ορισμένες μεγάλοι ηλεκτροπαραγωγοί  όπως η RWE έχουν αντισταθμίσει την έκθεσή τους στις τιμές του διοξειδίου του άνθρακα για τα επόμενα πολλά χρόνια, πράγμα που τους επιτρέπει να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τον λιθάνθρακα με κέρδος και να αποφεύγουν μία βίαιη  προσαρμογή στα νέα οικονομικά δεδομένα της αγοράς, υπαγορευμένη πολλές φορές από τις βραχυπρόθεσμες κινήσεις των τιμών των εμπορευμάτων. Στελέχη της RWE δήλωσαν ότι αναμένουν επιβράδυνση της στροφής  στο  φυσικό αέριο αν  η αύξηση τιμών που εμφανίζεται  στα προθεσμιακά συμβόλαια υλοποιηθεί και στις σποτ αγορές.  

Από την πλευρά της, η βιομηχανία άνθρακα ελπίζει να παραμείνει στην αγορά όσο το δυνατόν περισσότερο. Υποστηρίζει ότι τα πιο αποδοτικά και λιγότερο ρυπογόνα μοντέρνα  εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής με άνθρακα είναι εξίσου καθαρά με ορισμένες εγκαταστάσεις φυσικού αερίου. Η Παγκόσμια  Ένωση Άνθρακα επιδιώκει  την  ανάπτυξη της τεχνολογίας διακράτησης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα

"Η παύση της βέλτιστης πηγής ενέργειας που υπάρχει ήδη για την εξασφάλιση του γερμανικού ηλεκτρικού ρεύματος δεν θα έχει καμία επίπτωση στο παγκόσμιο κλίμα", δήλωσε ο γερμανικός Σύνδεσμος Εισαγωγέων Ανθρακα σε ανακοίνωσή του  στις 18ης Ιουλίου.

Οι πολιτικοί στην Ευρώπη πάντως πιέζουν για περισσότερα μέτρα όσον αφορά στο Κλίμα, με πρώτα την επιβολή ενός φόρου διοξειδίου του άνθρακα τόσο στην παραγωγή όσο και στις εισαγωγές ηλεκτρισμού από τρίτες χώρες. Η Βρετανία έχει θέσει ως στόχο για το 2050 της εξάλειψη όχι μόνον του άνθρακα αλλά και του φυσικού αερίου, δηλαδή όλων των ορυκτών καυσίμων  από το ενεργειακό της μείγμα.

Συναφείς αναρτήσεις
Παρά την ενεργειακή κρίση
Η ΕΕ έκαψε λιγότερο άνθρακα αυτόν τον χειμώνα κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης σε σχέση με τα προηγούμενα ...
Υπερθέρμανση του πλανήτη
Nέες τεχνολογίες στη μάχη για την Κλιματική Αλλαγή, που αφορούν στη δέσμευση  διοξειδίου του άνθρακα απ’ ευθείας από τον ...
Συνοριακός Μηχανισμός Προσαρμογής Άνθρακα
Προ των πυλών βρίσκεται πλέον η επιβολή του φόρου άνθρακα στις εισαγωγές από τρίτες χώρες (CBAM), καθώς χθες το ...
Energean
H Energean Oil & Gas, θυγατρική του ομίλου Energean, ανέθεσε στην Halliburton τη μελέτη αξιολόγησης του δυναμικού αποθήκευσης διοξειδίου του ...
Ευρωκοινοβούλιο - Πρόταση φορολόγησης
Tις αντιδράσεις της πανευρωπαϊκής ένωσης των επιχειρηματικών συνδέσμων, Βusiness Europe, προκάλεσε η πρόταση του εισηγητή του  Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για ...
Προς νέο υψηλό όλων των εποχών
Η αύξηση της κατανάλωσης στην Κίνα, την Ινδία και τις ΗΠΑ θα μπορούσε να φέρει την παγκόσμια ζήτηση ηλεκτρικής ...
Προέχει η αποθήκευση ενέργειας
Κακώς μιλάμε για κλιματική αλλαγή, η κλιματική καταστροφή είναι επί θύραις και η Ελλάδα είναι από τις χώρες που ...
Στα … μισά του δρόμου για το κλείσιμο όλων των ανθρακικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής
Στα … μισά του δρόμου για το κλείσιμο όλων των ανθρακικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής ως το 2030 βρίσκεται η Ευρώπη, ...
Εθνικά Σχέδια για την Ενέργεια και το Κλίμα
Βολές για την αποτελεσματικότητα πολλών Εθνικών Σχεδίων για την Ενέργεια και το Κλίμα, συμπεριλαμβανομένου και του ελληνικού,  στο  βαθμό ...
 
 
Διαγωνισμό με σκοπό την σύναψη συμφωνίας – πλαίσιο για τα υποβρύχια καλωδιακά έργα εναλλασσόμενου ρεύματος των διασυνδέσεων των Δωδεκανήσων και τον νησιών του ...
H αστάθεια και η έντονη μεταβλητότητα των τιμών εξακολουθούν να χαρακτηρίζουν τις αγορές χονδρικής ηλεκτρισμού στην Ευρώπη παρά την πτώση των τιμών, οι ...
H συνεργασία της ΔΕΗ με τον όμιλο της Motor Oil προχωρά, καθώς η “ΔΕΗ Ανανεώσιμες” (ΔΕΗΑΝ) και η Unagi, που ελέγχεται από τη ...
Το κόστος της ενεργειακής μετάβασης και οι επιπτώσεις στη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης και γενικότερα στην οικονομία και την κοινωνία   φαίνεται ότι ...
Η πολυαναμενόμενη αλλαγή του περίφημο άρθρου 42 του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρισμού και Φυσικού Αερίου, που θα έβαζε φρένο στην ελεύθερη μετακίνηση των στρατηγικών ...
Την ολοκλήρωση, μέσω της θυγατρικής της ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε., της εξαγοράς από τις ευρωπαϊκές θυγατρικές του ομίλου Lukoil του 100% της Land Power s.r.l., ...
Tιμές ηλεκτρισμού στη χονδρική αγορά κοντά στο μηδέν για κάποιες ώρες, ακόμα και προσφορές με αρνητικό πρόσημο έδωσαν το παρών μέσα στο τριήμερο της αργίας της ...
H πτώση της χονδρικής τιμής  ηλεκτρισμού έχει φέρει πτώση και στην αγορά των πράσινων PPAs, των μακροχρόνιων διμερών συμβάσεων προμήθειας από ΑΠΕ, που ...
Eπενδύσεις της τάξης των 770 εκατ. ευρώ για τα δίκτυα διανομής φυσικού αερίου σε 11 περιφέρειες της χώρας, συμπεριλαμβανομένης και της Κρήτης, προγραμματίζει ...
Φυσικό αέριο στην Κρήτη σχεδιάζει να φέρει η enaon-EDA, όπως έχει μετονομαστεί η ΔΕΠΑ Υποδομών, και μάλιστα έχει εντάξει την ανάπτυξη του σχετικού ...
Την Τετάρτη, 20 Μαρτίου 2024, ο ΔΕΣΦΑ φιλοξένησε στις εγκαταστάσεις του στη Ρεβυθούσα θεωρητική άσκηση ετοιμότητας υπό τον συντονισμό του Πυροσβεστικού Σώματος. Στο ...
Νέα αύξηση παραγωγής πέτυχε η Energean στο πρώτο δίμηνο του έτους. Συγκεκριμένα, από τα 123 χιλιάδες βαρέλια ισοδυνάμου πετρελαίου (kboe) την ημέρα κατά ...