Μετά από ένα ράλι-ρεκόρ στις αγορές ομολόγων όλα τα γερμανικά ομόλογα τελούν τώρα υπό διαπραγμάτευση με αρνητικά επιτόκια. Αυτό εγείρει μια σημαντική ερώτηση: τι είδους επενδυτές είναι ευχαριστημένοι αποκτώντας ομόλογα τα οποία είναι εγγυημένο ότι θα τους ζημιώσουν αν τα κρατήσουμε μέχρι την ωρίμανση;

Μια απάντηση είναι ότι οι επενδυτές -με την έννοια των fund managers που αναζητούν απόδοση για τα χρήματα των πελατών τους- στην πραγματικότητα δεν έχουν στην κατοχή τους πολλούς τίτλους.

Ανάλυση της Union Investment, μιας εταιρείας με έδρα την Φρανκφούρτη, δείχνει ότι η συνολική αξία των υφιστάμενων ομολόγων μειώνεται ελαφρά μετά το 2014, εξαιτίας της απέχθειας της Γερμανίας στα ελλείμματα του προϋπολογισμού. Ο όγκος, όμως, των Bunds που τελούν υπό ελεύθερη διαπραγμάτευση έχει υποχωρήσει πολύ πιο έντονα, και αναμένεται να περιοριστεί σε κάτω από 70 δισ. ευρώ έως το 2024, έναντι πάνω από 600 δισ. ευρώ πριν από μια δεκαετία.

Η απότομη πτώση οφείλεται στην αύξηση μιας ομάδας κατόχων ομολόγων που κατά κανόνα είναι αδιάφοροι για το επίπεδο των επιτοκίων. Σε αυτούς περιλαμβάνονται διαχειριστές ξένων αποθεματικών σε κεντρικές τράπεζες, χρηματοοικονομικοί οργανισμοί που μετά την κρίση έπρεπε να διακρατούν ακόμα μεγαλύτερους όγκους κυβερνητικών τίτλων, ώστε να καλύπτουν τις απαιτήσεις των ρυθμιστικών αρχών και η ίδια η κεντρική τράπεζα. Η Bundesbank διακρατεί Bunds αξίας άνω των 350 δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.

Ο Jörg Zeuner, επικεφαλής οικονομολόγος στην Union Investment υποστηρίζει ότι η έλλειψη διαπραγματεύσιμων bunds στρεβλώνει την αγορά που λειτουργεί ως σημείο αναφοράς για την αξία ενεργητικού σε όλη την ευρωζώνη. «Αν η γερμανική κυβέρνηση συνεχίσει να επιδιώκει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, η έλλειψη προσφοράς θα χειροτερέψει», δήλωσε. «Οι επιπτώσεις για την αγορά κεφαλαίων θα είναι σημαντικές. Αυτό είναι επιβλαβές για την τιμολόγηση και μπορεί να κάνει τις τιμές λιγότερο ουσιαστικές».

Η αναβίωση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ -η οποία αναμένεται ευρέως από τους επενδυτές- θα επιδεινώσει την ανεπάρκεια bunds, δεδομένου ότι η κεντρική τράπεζα πιθανότατα θα πρέπει να ξαναγράψει τα όρια αναφορικά με το πόσους τίτλους μπορεί να κατέχει.

Δεδομένης της ανεπάρκειας bunds, δεν είναι έκπληξη που το Βερολίνο βρίσκεται υπό αυξανόμενη πίεση να δανειστεί περισσότερο, ειδικά με την γερμανική οικονομία να δείχνει να οδεύει προς ύφεση. Η μέτρια κλίμακα, όμως, των σχεδίων δημοσιονομικής χαλάρωσης (ο υπουργός Οικονομικών Ολαφ Σολτς μίλησε για ένα πακέτο τόνωσης 50 δισ. ευρώ), μοιάζει απίθανο προς ώρας να μεταβάλει την δυναμική της αγοράς bunds.

Ο κος Zeuner υποστήριξε: «αυτά τα μεγέθη θα συνεπάγοντας περαιτέρω μείωση της σχέσης χρέους προς ΑΕΠ».