Πολύ βαριά πρόστιμα, που φθάνουν ως και το 10% του συνολικού ετήσιου τζίρου μίας εταιρίας, ακόμη και άρση του τηλεφωνικού απορρήτου, κατόπιν εισαγγελικής άδειας θα μπορεί να επιβάλλει η ΡΑΕ  σε  περιπτώσεις κατάχρησης εσωτερικής πληροφόρησης και χειραγώγησης των αγορών ενέργειας, σύμφωνα με τις διατάξεις του νομοσχεδίου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη ΔΕΗ κλπ, που ενσωματώνουν τον  ευρωπαϊκό κανονισμό REMIT για την ακεραιότητα και τη διαφάνεια στις αγορές ενέργειας.

Το νομοσχέδιο, το οποίο ήδη συζητείται στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, δίνει στη ΡΑΕ ρόλο θεματοφύλακα για τη διασφάλιση της διαφάνειας στη χονδρική αγορά ενέργειας και τη δυνατότητα να καταλογίζει πρόστιμα που μπορεί να φθάνουν ως το 1 εκατ. ευρώ για τα φυσικά πρόσωπα και στο 10% του ετήσιου κύκλου εργασιών για εταιρίες που εμπλέκονται σε χειραγώγηση στο Χρηματιστήριο Ενέργειας. Η έστω και καθυστερημένη θεσμοθέτηση των μέτρων αυτών κρίθηκε σκόπιμη εν όψει της λειτουργίας του Target Model και των τεσσάρων ενεργειακών αγορών, προημερήσια, ημερήσια, προθεσμιακή και εξισορρόπησης, που δημιουργούνται. Οι τρεις πρώτες αγορές θα λειτουργούν από το Χρηματιστήριο Ενέργειας και η τέταρτη υπό τον ΑΔΜΗΕ,

Ο Κανονισμός REMIT θεσπίζει κανόνες για την ορθή λειτουργία των χονδρικών αγορών ενέργειας και απαγορεύει τις καταχρηστικές πρακτικές που επηρεάζουν τις τιμές στις εν λόγω αγορές.

Η  ΡΑΕ αποκτά την ευθύνη της διασφάλισης της ακεραιότητας και της διαφάνειας στη χονδρική αγορά ενέργειας, η οποία να περιλαμβάνει τόσο τις αγορές βασικών προϊόντων όσο και τις αγορές χρηματοοικονομικών παραγώγων.

Όπως προβλέπει το νομοσχέδιο, για τον προσδιορισμό και την επιμέτρηση του ύψους των προστίμων που επιβάλλονται, η ΡΑΕ θα λαμβάνει  υπόψη, κατά περίπτωση τα ακόλουθα:

α) Τη σοβαρότητα, η συχνότητα και  η διάρκεια της παράβασης,

β) Την επίπτωση της παράβασης στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και στη διάχυση ορθής και έγκυρης πληροφόρησης στην αγορά ενέργειας,

γ) Την αξία των παράνομων συναλλαγών, εφόσον αυτό είναι δυνατόν να προσδιορισθεί,

δ) Το βαθμό ευθύνης του υπεύθυνου για την παράβαση προσώπου,

ε) Τη χρηματοοικονομική ευρωστία του υπεύθυνου για την παράβαση προσώπου, όπως προκύπτει για παράδειγμα από τον συνολικό κύκλο εργασιών προκειμένου περί νομικού προσώπου ή από το ετήσιο δηλωθέν εισόδημα προκειμένου περί φυσικού προσώπου,

στ) Το ύψος των κερδών που αποκτήθηκαν ή των ζημιών που αποφεύχθηκαν από το υπεύθυνο για την παράβαση πρόσωπο, στον βαθμό που μπορούν να προσδιοριστούν,

ζ) Το βαθμό συνεργασίας του υπεύθυνου για την παράβαση προσώπου με την ΡΑΕ κατά το στάδιο διερεύνησης-ελέγχου από την τελευταία με την επιφύλαξη της ανάγκης αποστέρησης των αποκτηθέντων κερδών ή αποφευχθεισών ζημιών από το εν λόγω πρόσωπο,

η) Τις  ανάγκες  ειδικής και γενικής πρόληψης,

θ) Τυχόν προηγούμενες παραβάσεις της νομοθεσίας της αγοράς ενέργειας,

ι) Τα μέτρα που έχουν ληφθεί από το υπεύθυνο για την παράβαση πρόσωπο προκειμένου να αποτραπεί τυχόν επανάληψη της παράβασης.

Στις  περιπτώσεις που  η ΡΑΕ διαπιστώσει παράβαση και αφού έχει καλέσει σε ακρόαση τους εμπλεκόμενους , τότε μπορεί να επιβάλλει διοικητικές κυρώσεις:

- Για παράβαση της απαγόρευσης κατάχρησης προνομιακών πληροφοριών, της απαγόρευσης παράνομης ανακοίνωσης προνομιακών πληροφοριών και της απαγόρευσης χειραγώγησης της αγοράς:

• σε φυσικό πρόσωπο πρόστιμο ύψους από 10.000 μέχρι 1.000.000 ευρώ ή πρόστιμο έως και το διπλάσιο του ποσού των κερδών που αποκτήθηκαν ή των ζημιών που αποφεύχθηκαν λόγω της παράβασης, εάν το ποσό αυτό μπορεί να προσδιοριστεί,
• σε νομικό  πρόσωπο, πρόστιμο που αντιστοιχεί στο 10% του συνολικού ετήσιου κύκλου εργασιών του νομικού προσώπου σύμφωνα με τις τελευταίες διαθέσιμες οικονομικές καταστάσεις ή έως και το διπλάσιο του ποσού των κερδών που αποκτήθηκαν ή των ζημιών που αποφεύχθηκαν λόγω της παράβασης, εάν το ποσό αυτό μπορεί να προσδιοριστεί.

Εκτός από τις κυρώσεις η ΡΑΕ μπορεί επίσης να προχωρήσει στη λήψη ειδικών μέτρων όπως:

α) Εντολή προς το υπεύθυνο για την παράβαση πρόσωπο να διακόψει την παράνομη συμπεριφορά και να την παραλείπει στο μέλλον.

β) Δημόσια προειδοποίηση που καταχωρίζεται στον διαδικτυακό της τόπο, η οποία προσδιορίζει τη φύση της παράβασης και το όνομα του υπεύθυνου γι’ αυτήν προσώπου.

γ) Μέριμνα για την ορθή ενημέρωση του κοινού, συμπεριλαμβανομένης της διόρθωσης ψευδών ή παραπλανητικών πληροφοριών που δημοσιοποιήθηκαν. Στην τελευταία περίπτωση μπορεί να αξιώσει από οποιοδήποτε από τα πρόσωπα που δημοσίευσε ή διέδωσε ψευδείς ή παραπλανητικές πληροφορίες τη δημοσίευση διορθωτικής δήλωσης».

Αξίζει να σημειωθεί ότι για τη διενέργεια των ελέγχων η ΡΑΕ θα πρέπει να έχει άμεση και ακώλυτη πρόσβαση σε οποιαδήποτε έγγραφα, βιβλία, στοιχεία ή άλλα δεδομένα οποιασδήποτε μορφής μπορεί να ζητήσει πληροφορίες από οποιοδήποτε πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένων όσων συμμετέχουν διαδοχικά στη διαβίβαση εντολών ή στη διεξαγωγή των σχετικών εργασιών. Σε περίπτωση άρνησης ή καθυστέρησης παροχής στοιχείων και αναλόγως της σοβαρότητας της παράβασης, η ΡΑΕ μπορεί να επιβάλλει κυρώσεις .

Επίσης, μπορεί να ζητήσει δια του αρμόδιου εισαγγελέα πλημμελειοδικών την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών, προκειμένου να λάβει τα υπάρχοντα αρχεία διακίνησης δεδομένων που τηρούνται από φορέα παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, όταν υπάρχουν εύλογες υπόνοιες παραβίασης.