Με στόχο να φανεί η σωρευτική ελάφρυνση στα χαμηλά εισοδήματα, καθώς για όσους δηλώνουν έως 10.000 ευρώ υπάρχει αύξηση εισφορών αλλά σημαντική μείωση φόρου, το οικονομικό επιτελείο εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο οι διατάξεις για τις νέες ασφαλιστικές κατηγορίες εισφορών 1,4 εκατ. ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών να κατατεθούν μαζί.

Τις βασικές αρχές της δομικής αλλαγής στο σύστημα υπολογισμού των εισφορών περιέγραψε ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, την περασμένη εβδομάδα, ανάβοντας στην ουσία το «πράσινο φως» για την προώθησή της. Θα συνοδεύεται δε από ειδική μελέτη στην οποία σύμφωνα με πληροφορίες θα φαίνονται δύο βασικά σημεία:

Α) ότι το δημοσιονομικό αποτέλεσμα της παρέμβασης δεν θα επηρεάζει αρνητικά τον προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ, καθώς εκτιμάται ότι τελικά θα οδηγήσει σε αύξηση της εισπραξιμότητας και κατά συνέπεια των εσόδων και

Β) ότι σε συνδυασμό με τις υπόλοιπες διατάξεις του φορολογικού νομοσχεδίου και τη μείωση του φορολογικού συντελεστή στα δηλωθέντα εισοδήματα, ακόμη και οι μη μισθωτοί με χαμηλά εισοδήματα θα βγουν τελικά κερδισμένοι.

Καθώς μάλιστα, με την προωθούμενη μεταρρύθμιση δεν αναμένεται να αλλάξει ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων, όσοι ασφαλισμένοι καταβάλλουν υψηλότερες εισφορές θα έχουν και σημαντικά υψηλότερες συντάξεις στο μέλλον.

Διπλά κερδισμένοι αναμένονται οι ασφαλισμένοι μη μισθωτοί που θα συνταξιοδοτηθούν με πολλά έτη ασφάλισης, καθώς αυτοί θα δουν τη σύνταξή τους να αυξάνεται και λόγω των αλλαγών στα ποσοστά αναπλήρωσης. Αυτή βέβαια η διάταξη, όπως και όλες οι υπόλοιπες που επεξεργάζονται στο υπουργείο Εργασίας, θα περιληφθούν στο ασφαλιστικό σχέδιο νόμου που θα κατατεθεί στη Βουλή το αργότερο έως τον Ιανουάριο του 2020, στο πλαίσιο των αλλαγών στο νόμο Κατρούγκαλου, με βάση τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό Εργασίας Γιάννη Βρούτση, οι 1,4 εκατ. μη μισθωτοί θα μπορούν να επιλέγουν ελεύθερα το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών που θα καταβάλουν στον ΕΦΚΑ μεταξύ 7 ασφαλιστικών κατηγοριών, με τα ποσά να κυμαίνονται πιθανότατα μεταξύ 220 και 520 ευρώ τον μήνα. Η επιλογή θα γίνεται στις αρχές κάθε χρόνου και ο ασφαλισμένος θα μπορεί να αλλάζει κατηγορία, σε ετήσια βάση.

«Όσο υψηλότερες είναι οι εισφορές, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η μηνιαία σύνταξη» δήλωσε ο κ. Βρούτσης, μιλώντας το Σαββατοκύριακο σε τηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης, για να ξεκαθαρίσει ότι οι ασφαλισμένοι θα έχουν πλέον την απόλυτη ελευθερία σε επίπεδο εισφορών, ανάλογα με τις δυνατότητές τους, να πληρώνουν και το ανάλογο ποσό.

Βάσει του επικρατέστερου σεναρίου που εκτιμάται ότι θα συμπεριληφθεί τελικά στο φορολογικό σχέδιο νόμου, με στόχο να είναι άμεσα κατανοητή η συνολική ελάφρυνση στην τσέπη του ασφαλισμένου, η κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία θα είναι υψηλότερη από τη σημερινή κατώτερη εισφορά, που ανέρχεται σε 175,18 ευρώ (20% επί του κατώτατου μισθού των 650 ευρώ για κύρια ασφάλιση, 6,95% επί του ίδιου ποσού για εισφορά υγείας).

Αναλυτικά, τα ποσά ανά κατηγορία θα είναι περίπου 220 ευρώ στην πρώτη (υποχρεωτική), 250 ευρώ στη δεύτερη, 300 ευρώ στην τρίτη, 350 ευρώ στην τέταρτη, 430 ευρώ στην 5η ασφαλιστική κατηγορία και 520 ευρώ στην τελευταία. Θα υπάρχει μάλιστα και μια ακόμη, 7η κατηγορία, που θα αφορά τους νέους μη μισθωτούς με έως 5 χρόνια στην αγορά εργασίας, η οποία εκτιμάται ότι θα κινηθεί στα επίπεδα των 130 ευρώ τον μήνα.

Οι κατηγορίες αυτές θα είναι εντελώς ανεξάρτητες τόσο από το εισόδημα κάθε επαγγελματία όσο και από τα έτη ασφάλισής του.

Δυνητικά κερδισμένοι εκτιμάται ότι θα είναι όλοι οι μη μισθωτοί που δηλώνουν εισοδήματα άνω των 11.000 ευρώ, καθώς θα μπορούν να επιλέξουν τη χαμηλότερη (υποχρεωτική) εισφορά των 220 ευρώ. Αλλά και όσοι δηλώνουν έως 10.000 ευρώ τον χρόνο κι οδηγηθούν από τη σημερινή κατώτατη εισφορά στη νέα, που θα είναι αυξημένη κατά 45 ευρώ τον μήνα, στο τέλος του έτους θα δουν τελικά το εισόδημά τους αυξημένο, λόγω της μείωσης του φορολογικού συντελεστή από 22% σε 9%.

Σε κάθε περίπτωση, η επιλογή θα επηρεάζει και το ύψος της σύνταξης. Στις περισσότερες περιπτώσεις των μη μισθωτών που στη συντριπτική τους πλειοψηφία δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα, οι υψηλότερες εισφορές θα αντιστοιχούν σε υψηλότερες συντάξιμες αποδοχές και κατά συνέπεια θα οδηγούν σε αύξηση της σύνταξης.